ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ
5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021
Ἀπόστολος: (Γαλ. ε΄ 22 – στ΄ 2)
Εὐαγγέλιον: Λουκ. ιγ΄ 10-17
Ἦχος: βαρύς.-Ἑωθινόν: Β΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«Οἱ δὲ τοῦ Χριστοῦ
τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν» (Γαλ. Ε΄ 24)
Ὁ Ὅσιος Σάββας ὁ ἡγιασμένος
Τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, ἀγαπητοί μου, εἶναι σχετικὸν μὲ τὴν ζωὴν τοῦ Μεγάλου Ὁσίου καὶ Ἀσκητοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ ἡγιασμένου. Πρίν, λοιπόν, τὴν ἀνάλυσιν καὶ ἑρμηνείαν τοῦ προτεθέντος χωρίου, ἂς ἴδωμεν ἐν ὀλίγοις τὴν βιοτὴν τοῦ Ὁσίου τούτου πατρός.
Ὁ Ἅγιος Σάββας ἐγεννήθη εἰς τὴν Καισάρειαν τῆς Καππαδοκίας καὶ εἰς ἡλικίαν δέκα ὀκτὼ ἐτῶν ἔρχεται εἰς τὰ Πανάγια μέρη τῶν Ἱεροσολύμων, καὶ προσέρχεται εἰς τὸν Μέγαν «καθηγητὴν τῆς ἐρήμου» τὸν ὅσιον Εὐθύμιον, ὁ ὁποῖος καὶ κατανοῶν τὸ νεαρὸν τῆς ἡλικίας του, τὸν καθοδηγεῖ εἰς τὸ κοινόβιον τοῦ ἄλλου μεγάλου Ὁσίου, τοῦ Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου. Ἐκεῖ, παρὰ τὴν νεότητά του, ὁ Σάββας ἀγωνίζεται μὲ ἀποφασιστικότητα καὶ τόλμην κατὰ τοῦ ἀοράτου ἐχθροῦ, καὶ ξεπερνᾷ εἰς τὴν ἀρετὴν ἀκόμη καὶ τοὺς ἡλικιωμένους συμμοναστάς του! Μετὰ δὲ τὴν κοίμησιν τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου, ἀναχωρεῖ εἰς τὴν ἐσωτέραν ἔρημον τῆς Ἰουδαίας, ὅπου ἐπιδιδόμενος εἰς ἀκροτάτας μορφὰς ἀσκήσεως… ἀναβαίνει τὰς βαθμίδας τῆς κατὰ Θεὸν προόδου! Εἰς τὸν ἀπαράκλητον τοῦτον τόπον γίνεται… πόλος ἕλξεως χιλιάδων ἀσκητῶν, μετὰ τῶν ὁποίων δημιουργεῖ τὴν περίφημον «Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα»! Οἱ ἀσκητικοί του ἀγῶνες, αἱ προσευχαὶ καὶ νηστεῖαι του, αἱ ἀγρυπνίαι καὶ πᾶσα ἄλλη κακοπάθεια, …ἦσαν ὁ καθημερινός του ἀγών, τὸν ὁποῖον καὶ ἠγωνίζετο ἕως τῆς τελευταίας του πνοῆς! Ὁ Κύριος τὸν ἠξίωσε νὰ θαυματουργῇ, ἐν ὅσῳ ἀκόμη ἔζη ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ, καὶ ἐχαριτώθῃ ἀπὸ τὸν Κύριον εἰς τοιοῦτον βαθμόν, ὥστε νὰ προσδοθῇ εἰς αὐτὸν ἡ ἐπωνυμία, «ἡγιασμένος»!
«Ἐσταύρωσεν»… ἑαυτόν!
Ἡ «σταύρωσις», φίλοι μου, εἶναι… μονόδρομος! Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, μετὰ τὸ ἑκούσιον Αὐτοῦ Πάθος καὶ τὴν ἐκ νεκρῶν Του Ἀνάστασιν, ἔδειξεν εἰς ἡμᾶς τόν… τρόπον τοῦ ἀγῶνος καὶ τῆς πνευματικῆς προόδου˙ καὶ τοῦτος εἶναι ὁ… Σταυρικὸς θάνατος! Θὰ εἴπωσί τινες˙ πῶς δυνάμεθα νὰ σταυρωθῶμεν καὶ τοιουτοτρόπως νὰ τελειωθῶμεν ἐφ’ ὅσον ζῶμεν εἰς μίαν ἐποχήν, κατὰ τὴν ὁποίαν δὲν ἀπειλούμεθα ὑπὸ τοιούτων μαρτυρικῶν θανάτων; Τὴν ἀπάντησιν εἰς τοῦτο τὸ αὐτονόητον ἐρώτημα, ἔδωσαν διὰ τοῦ τρόπου τῆς ζωῆς καὶ τῆς κατὰ Χριστὸν βιοτῆς των, ἅπαντες οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας! Ἅπαντες… «ἐσταυρώθησαν»! Καὶ ὅταν λέγωμεν τοῦτο, ἐννοοῦμεν ὅτι… ἅπαντες, διὰ ποικίλων τρόπων, ἠκολούθησαν τὸν μαρτυρικὸν δρόμον, τὸν ὁποῖον μᾶς ὑπέδειξεν ὁ Σωτήρας μας! Ὡς, πολλάκις ἔχομεν εἴπει, οὐδεὶς εἰσῆλθεν εἰς τὸν Παράδεισον, ἀλλὰ καὶ οὐδείς… πρόκειται νὰ εἰσέλθῃ – συμφώνως πρὸς τὴν Θείαν διδασκαλίαν, – ἐὰν δὲν ἀκολουθήση τὸν δύσκολον καὶ ἀνηφορικὸν δρόμον τῆς σωτηρίας! «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. ΙΑ΄ 12).
Ἄλλοι, ἐμαρτύρησαν καί… ἐσταυρώθησαν, κυριολεκτικῶς, διὰ φρικτῶν βασανιστηρίων καὶ διὰ σταυρικοῦ θανάτου, μιμούμενοι μετὰ χαρᾶς μεγίστης, τὸν Σωτῆρα καὶ Λυτρωτὴν ἡμῶν. Ἕτεροι, «ἐσταυρώθησαν», διὰ τῆς πυρᾶς, τοῦ πνιγμοῦ, τοῦ λιθοβολισμοῦ, τῶν μαστιγώσεων, καὶ τόσων ἄλλων τρόπων ὡς περιγράφονται οὗτοι ὑπὸ τοῦ Παύλου: «ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι» (Ἑβρ. ΙΑ΄ 35-37). Κάθε τρόπος βασανισμοῦ των, διὰ τὴν πρὸς τὸν Κύριον ἀγάπην των, ὡς «σταύρωσις» λογίζεται, κατὰ μίμησιν τοῦ Χριστοῦ!
Ὅμως, ὄχι μόνον οὗτοι, οἱ ἀξιωθέντες νὰ βασανισθοῦν καὶ ἐκχύσουν τὸ αἷμα αὐτῶν ὑπὲρ τοῦ Ὀνόματος τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνοι – ὡς ὁ Ὅσιος Σάββας, ἀλλὰ καὶ τόσοι Ὅσιοι καὶ ἀσκηταὶ καὶ μοναχοί, – οἵτινες… «τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν» (Γαλ. Ε΄ 25), διὰ τῶν ἠθελημένων ἀγωνισμάτων, – τῆς ἀκροτάτης νηστείας καὶ ἐγκρατείας, τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς, τῆς ὁλονυκτίου ἀγρυπνίας, τοῦ ἐλαχίστου ὕπνου μετὰ χαμαικοιτίας, καὶ τόσων, …καὶ τόσων πνευματικῶν ἀγωνισμάτων, ἅτινα ἀναγινώσκομεν εἰς τὰς βιογραφίας των, καὶ τὰ ὁποῖα ἀδυνατεῖ νὰ κατανοήσῃ ὁ κοινὸς ἀνθρώπινος νοῦς! Ἅπαντες οὗτοι, …ἐσταύρωσαν ἑαυτοὺς καὶ οὐδαμῶς ὠλιγώρησαν ἔναντι ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ὑπέστησαν τὰ φρικτὰ μαρτύρια τῆς σαρκός! Καὶ ὅσοι, ὅμως, ἐκ τῶν, κατὰ πᾶσαν ἐποχήν, ἀγαπώντων τὸν Σωτῆρα καὶ Λυτρωτὴν ἡμῶν, καὶ ἐπιδιδομένων εἰς ἠθελημένους – ἢ καὶ ἀθελήτους, – κόπους καὶ στερήσεις καὶ πικρίας καὶ θλίψεις εἰς τὸν κόσμον τοῦτον, …ὡς μάρτυρες λογισθήσονται κατὰ τὴν Κρίσιν τῆς Δευτέρας καὶ μεγάλης Παρουσίας τοῦ Κυρίου, κατὰ τὴν διδασκαλίαν τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας!
Ὑπάρχουν σήμερον, ἆραγε, … μάρτυρες;
Ἐὰν «τρέξωμεν» εἰς ὅσα συμβαίνουν σήμερον ἐν τῷ κόσμῳ, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι… οὔτε οἱ ἀγαπῶντες τὸν Κύριον ἐξέλιπον, οὔτε καὶ ἔπαυσεν ἡ Ἁγία ἡμῶν μήτηρ – Ἐκκλησία, νὰ ἀναδεικνύῃ Ἁγίους, ἀλλὰ καὶ νὰ καλῇ εἰς Ἁγιότητα! Ἔστω καὶ ἂν εἰς τὴν ἐποχήν μας, …πλεονάζει ἡ ἁμαρτία, πάντοτε ὑπάρχουν αἱ εὐλογημέναι ἐκεῖναι ψυχαί, αἵτινες παραμένουν ἀδιασπάστως ἑνωμέναι μετὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Ὅσο καὶ ἂν αἱ δυνάμεις τοῦ σκότους ἐπισημοποιοῦν καὶ νομιμοποιοῦν τὴν ἁμαρτίαν καὶ χυδαιότητα καὶ τὰ βδελυρὰ σαρκικὰ πάθη, καὶ καλοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ κυρίως τοὺς νέους, νὰ «ἀπολαμβάνουν» τὴν ἁμαρτίαν ἀνερυθριάστως καὶ χωρὶς ἐντροπήν, θὰ ὑπάρχουν πάντοτε ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, οἵτινες θὰ παραμένουν ἐν τῷ προστεταγμένῳ ὑπὸ τοῦ Κυρίου, ἀγῶνι καὶ ἔχοντες τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν εἰς τὴν μέλλουσαν ζωὴν καὶ Βασιλείαν, εἰς… «τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός» (Ἑβρ. ΙΑ΄ 10).
Θέλομεν νὰ πιστεύωμεν, ὅτι μετὰ τῶν τοιούτων ἀγωνιστῶν καὶ συγχρόνων… «μαρτύρων», – εἴθε! – νὰ εἴμεθα καὶ ἡμεῖς ἅπαντες, καὶ ὅσον καὶ ἂν μεγενθύνεται τὸ κακὸν καὶ ἡ ἁμαρτία, τόσον θὰ δίδῃ ὁ Κύριος δύναμιν νὰ ἀντιστεκώμεθα καὶ νὰ προσβλέπωμεν θαρροῦντες εἰς τὴν μετὰ τοῦ Κυρίου αἰωνίαν συνοίκησιν. Ἀμήν.
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν