“Ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά κάθε πτυχή της συμμετοχής μας στον κόσμο, τις δραστηριότητες, τις γιορτές και τα φεστιβάλ, για να είμαστε σίγουροι αν αυτές οι συμμετοχές είναι συμβατές ή όχι με την Αγία Ορθόδοξη πίστη μας. Εδώ και λίγο καιρό όλα στον έξω κόσμο μας θυμίζουν ότι το Halloween είναι κοντά: στο σχολείο τα παιδιά μας είναι απασχολημένα να ζωγραφίζουν κολοκύθες, να κόβουν και να κάνουν επικόλληση νυχτερίδες, φαντάσματα και μάγους και να σχεδιάζουν το ιδανικό κοστούμι με το οποίο θα πάνε για φάρσα ή κέρασμα.
Τα περισσότερα σχολεία μας, οι τοπικές οργανώσεις της κοινότητας και η ψυχαγωγία στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τον Τύπο θα μοιραστούν και θα αξιοποιούν το φεστιβάλ του Halloween. Πολλοί από εμάς θα συμμετάσχουν σε αυτό το φεστιβάλ πηγαίνοντας σε διάφορα πάρτι, ή παίρνοντας τα παιδιά μας για φάρσα ή κέρασμα στη γειτονιά μας μετά το σκοτάδι στις 31 Οκτωβρίου. Οι περισσότεροι από εμάς θα λάβουμε μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις πιστεύοντας ότι δεν έχει βαθύτερη σημασία από τη διασκέδαση και τον ενθουσιασμό για τα παιδιά. Οι περισσότεροι από εμάς δεν γνωρίζουμε το ιστορικό φόντο του φεστιβάλ του Halloween και των εθίμων του.
Η γιορτή των Halloween ξεκίνησε κατά την προ-χριστιανική εποχή μεταξύ των Κέλτικων λαών της Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Βόρειας Γαλλίας. Αυτοί οι παγανιστικοί λαοί πίστευαν ότι η φυσική ζωή γεννήθηκε από το θάνατο. Ως εκ τούτου, γιόρτασαν την αρχή του “νέου έτους” το φθινόπωρο, την παραμονή της 31ης Οκτωβρίου και την ημέρα της 1ης Νοεμβρίου, όταν, όπως πίστευαν την εποχή του ψύχους, του σκότους, της σήψης, ο θάνατος ξεκίνησε. Με εντολή από τους ιερείς των ειδώλων, τους Δρυίδες, οι άνθρωποι έσβησαν όλες τις φωτιές και τα φώτα και το σκοτάδι επικράτησε.
Σύμφωνα με την κέλτικη παγανιστική παράδοση, οι ψυχές των νεκρών είχαν εισέλθει στον κόσμο του σκότους, της σήψης και του θανάτου και εισήλθαν σε πλήρη κοινωνία με το Σάιγουιν, τον κύριο του θανάτου, που μπορούσε από καμένες προσφορές να επιτρέψει τις ψυχές των νεκρών να επιστρέψουν σπίτι για μια επίσκεψη αυτή τη μέρα. Η πεποίθηση οδήγησε στην τελετουργική πρακτική της περιπλάνησης στο σκοτάδι ντυμένος με στολές που δείχνουν τους μάγους, τους καλικάντζαρους, τις νεράιδες και τους δαίμονες. Οι ζωντανοί μπήκαν σε συντροφιά και κοινωνία με τους νεκρούς από αυτή την τελετουργική πράξη της απομίμησης, μέσα από τη στολή και την περιπλάνηση στο σκοτάδι. Επίσης πίστευαν ότι οι ψυχές των νεκρών είχαν τη θλίψη της μεγάλης πείνας σε αυτή την επίσκεψη. Αυτή η πεποίθηση έφερε την πρακτική της επαιτείας ως άλλη μια τελετουργική απομίμηση των δραστηριοτήτων των ψυχών των νεκρών κατά την επίσκεψη τους. Ο λόγος ήταν ότι οποιαδήποτε ψυχή των νεκρών και των μιμητών τους που δεν είναι με τις “λιχουδιές”, δηλαδή προσφορές, θα προκαλέσουν την οργή του Σάιγουιν, του οποίου οι άγγελοι και οι υπηρέτες θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε αντίποινα να τους καταραστούν.
Στην αυστηρά Ορθόδοξη πρώιμη Εκκλησία στις Κέλτικες περιοχές, οι Άγιοι Πατέρες προσπάθησαν να αντικαταστήσουν αυτό το φεστιβάλ νέας χρονιάς με την ίδρυση της εορτής των Αγίων την ίδια ημέρα (στην Ανατολή, αυτή η γιορτή γιορτάζεται μια άλλη μέρα). Τη νύχτα πριν τη γιορτή (την “παραμονή όλων των Αγίων”), πραγματοποιήθηκε μια αγρυπνία και μια πρωινή γιορτή της Ευχαριστία. Αυτό το έθιμο δημιούργησε τον όρο Halloween. Αλλά οι υπόλοιποι παγανιστές και ως εκ τούτου αντι-Χριστιανοί αντέδρασαν στην προσπάθεια της Εκκλησίας να αντικαταστήσει το φεστιβάλ τους με αυξημένη ένταση αυτό το βράδυ, έτσι ώστε η νύχτα πριν την χριστιανική γιορτή όλων των Αγίων να γίνει μια νύχτα μαγείας και άλλων αποκρυφιστικών πρακτικών, πολλά από τα οποία αφορούν τη βεβήλωση και την κοροϊδία των χριστιανικών πρακτικών και πεποιθήσεων. Οι στολές των σκελετών, για παράδειγμα, αναπτύχθηκαν ως παρωδία του σεβασμού της Εκκλησίας για τα ιερά λείψανα. Ιερά πράγματα κλάπηκαν και χρησιμοποιήθηκαν σε ιερόσυλα τελετουργικά. Η πρακτική της επαιτείας έγινε ένα σύστημα καταδίωξης των χριστιανών που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε αυτές τις εορταστικές εκδηλώσεις. Και έτσι η προσπάθεια της Εκκλησίας να αντιμετωπίσει αυτό το ανίερο φεστιβάλ απέτυχε. Αυτή είναι μια σύντομη εξήγηση για την ιστορία και το νόημα του φεστιβάλ του Halloween. Είναι σαφές ότι εμείς, ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, δεν μπορούμε να συμμετέχουμε σε αυτό το γεγονός σε οποιοδήποτε επίπεδο (ακόμα και αν έχει ως ετικέτα μόνο την “διασκέδαση”), και ότι η συμμετοχή μας σε αυτό είναι μια ειδωλολατρική προδοσία του Θεού μας και της Αγίας πίστης μας. Γιατί με τη μίμηση των νεκρών με το ντύσιμο ή την περιπλάνηση στο σκοτάδι, ή την επαιτεία μαζί τους, τότε έχουμε ζητήσει σκόπιμα συντροφιά με τους νεκρούς, των οποίων ο Κύριος δεν είναι ο Σέλτικ Σάιγουιν, αλλά ο ίδιος Σατανάς, ο κακός, που στέκεται ενάντια στον Θεό μου. Επιπλέον, αν υποβληθούμε στο διάλογο του “τρικ ή κέρασμα,” η προσφορά μας δεν πάει σε αθώα παιδιά, αλλά μάλλον στον ίδιο τον Σατανά.
Ας θυμηθούμε τους προγόνους μας, τους πρώτους χριστιανούς Μάρτυρες της πρώτης Εκκλησίας, καθώς και τους Σέρβους νεομάρτυρες μας, που αρνήθηκαν, παρά τις επώδυνες κυρώσεις και τις τρομακτικές διώξεις, να λατρεύσουν, να προσκυνήσουν ή να κάνουν υπακοή με οποιονδήποτε τρόπο στα είδωλα που είναι οι άγγελοι του Σατανά. Τα θεμέλια της Αγίας Εκκλησίας μας είναι χτισμένα πάνω στο ίδιο τους το αίμα. Στον σημερινό κόσμο της πνευματικής απάθειας και της νωθρότητας, που είναι οι ρίζες του αθεϊσμού και της αποστασίας από τον Θεό, μας επιβάλλουν πως πρέπει να αγνοήσουμε τις πνευματικές χριστιανικές ρίζες και να προσέλθουμε στις κοσμικές πρακτικές όταν οι εξωτερικές μορφές τους φαίνονται συνηθισμένες, διασκεδαστικές και αθώες. Το δόγμα του αθεϊσμού βασίζεται σε πολλές από αυτές τις πρακτικές, αρνείται την ύπαρξη τόσο του Θεού όσο και του Σατανά.
Η Αγία Εκκλησία μας, μέσω του Ιησού Χριστού, διδάσκει ότι ο Θεός μόνος του στέκεται στην κρίση πάνω σε όλα όσα κάνουμε και πιστεύουμε και ότι οι πράξεις μας είναι είτε για τον Θεό είτε ενάντια στον Θεό. Κανένας δεν μπορεί να εξυπηρετήσει δύο αφεντικά. Ως εκ τούτου, ας μην κάνουμε, όπως έκαναν οι παγανιστές Κέλτες, και να περιπλανιόμαστε στο σκοτάδι μιμούμενοι νεκρές ψυχές. Ας ανάψουμε λαμπάδες αγρυπνίας μπροστά από τις εικόνες των Αγίων μας, και μαζί με τις οικογένειές μας, να ζητήσουμε από τον Θεό να μας χαρίσει πίστη και θάρρος να διατηρηθούμε ως Ορθόδοξοι χριστιανοί σε αυτές τις πολύ δύσκολες στιγμές, και να μας γλυτώσει από το κακό.”
As Orthodox Christians we must carefully examine every aspect of our involvement in the world, its activities, holidays and festivals, to be certain whether or not these involvements are compatible with our Holy Orthodox Faith. For a while now everything in the outside world is reminding us that Halloween is near: at school our children are busy painting pumpkins, cutting and pasting bats, ghosts and witches and planning the ideal costume in which to go trick-or-treating.
Most of our schools, local community organizations and entertainment on television, radio and press will share in and capitalize upon the festival of Halloween. Many of us will participate in this festival by going to costume parties, or by taking our children trick-or-treating in our neighborhood after dark on October 31st. Most of us will take part in the Halloween festivities believing that it has no deeper meaning than fun and excitement for the children. Most of us do not know the historical background of the festival of Halloween and its customs.
The feast of Halloween began in pre-Christian times among the Celtic peoples of Britain, Ireland and Northern France. These pagan peoples believed that physical life was born from death. Therefore, they celebrated the beginning of the “new year” in the fall, on the eve of October 31st and into the day of November 1st, when, as they believed the season of cold, darkness, decay and death began. Instructed by their priests, the Druids, the people extinguished all hearth fires and lights and darkness prevailed.
According to pagan Celtic tradition, the
souls of the dead had entered into the world of darkness, decay and
death and made total communion with Samhain, the Lord of death, who
could be appeased and cajoled by burnt offerings to allow the souls of
the dead to return home for a festal visit on this day. The belief led
to the ritual practice of wandering about in the dark dressed in
costumes indicating witches, hobgoblins, fairies and demons. The living
entered into fellowship and communion with the dead by this ritual act
of imitation, through costume and the wandering about in the darkness.
They also believed that the souls of the dead bore the affliction of
great hunger on this festal visit. This belief brought about the
practice of begging as another ritual imitation of the activities of the
souls of the dead on their festal visit. The implication was that any
souls of the dead and their imitators who are not appeased with
“treats”, i.e. offerings, will provoke the wrath of Samhain, whose
angels and servants could retaliate through a system of “tricks”, or
curses.
In the strictly Orthodox early Celtic Church, the Holy Fathers tried to
counteract this pagan new year festival by establishing the feast of All
Saints on that same day (in the East, this feast is celebrated on
another day). The night before the feast (on “All Hallows Eve”), a vigil
service was held and a morning celebration of the Eucharist. This
custom created the term Halloween. But the remaining pagan and therefore
anti-Christian people reacted to the Church’s attempt to supplant their
festival by increased fervor on this evening, so that the night before
the Christian feast of All Saints became a night of sorcery, witchcraft
and other occult practices, many of which involved desecration and
mockery of Christian practices and beliefs. Costumes of skeletons, for
example, developed as a mockery of the Church’s reverence for holy
relics. Holy things were stolen and used in sacrilegious rituals. The
practice of begging became a system of persecution of Christians who
refused to take part in these festivities. And so the Church’s attempt
to counteract this unholy festival failed. This is just a brief
explanation of the history and meaning of the festival of Halloween. It
is clear that we, as Orthodox Christians, cannot participate in this
event at any level (even if we only label it as “fun”), and that our
involvement in it is an idolatrous betrayal of our God and our Holy
Faith. For if we imitate the dead by dressing up or wandering about in
the dark, or by begging with them, then we have willfully sought
fellowship with the dead, whose Lord is not a Celtic Samhain, but Satan,
the evil one, who stands against God. Further, if we submit to the
dialogue of “trick or treat,” our offering does not go to innocent
children, but rather to Satan himself.
Let us remember our ancestors, the Holy Christian Martyrs of the early Church, as well as our Serbian New Martyrs, who refused, despite painful penalties and horrendous persecution, to worship, venerate or pay obeisance in any way to idols who are angels of Satan. The foundation of our Holy Church is built upon their very blood. In today’s world of spiritual apathy and listlessness, which are the roots of atheism and turning away from God, one is urged to disregard the spiritual roots and origins of secular practices when their outward forms seem ordinary, entertaining and harmless. The dogma of atheism underlies many of these practices, denying the existence of both God and Satan.
Our Holy Church, through Jesus Christ, teaches that God alone stands in judgment over everything we do and believe and that our actions are either for God or against God. No one can serve two masters. Therefore, let us not, as the pagan Celts did, put out our hearth fires and wander about in the dark imitating dead souls. Let us light vigil lamps in front of our Slava icons, and together with our families, ask God to grant us faith and courage to preserve as Orthodox Christians in these very difficult times, and to deliver us from the Evil One.
-St. Nikolaj (Velimirovic)ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ, ΛΟΓΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟ HALLOWEEN
From St. Nikolaj (Velimirovic) on Halloween
orthopraxia.gr