Τα λέμε αυτά και δεν τα αισθανόμεθα, και δεν ενθυμούμεθα τους μάρτυρες της Αλβανίας και των άλλων αθέων καθεστώτων τι τραβούνε, τι υποφέρουνε. Δεν έχομε κ’ εμείς αυτήν την πίεσιν που αισθάνονται άλλοι· απολαμβάνομε τα αγαθά μιάς δημοκρατικής ζωής. Θα τα έχωμε πάντοτε αυτά;
Mακάρι ο Θεός να μας αξιώση και μαρτυρίου. Είδατε τι έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός; «Χριστέ μου», έλεγε, «όπως εσύ έχυσες το αίμα σου για μένα, αξίωσε με κ’ εμένα να χύσω το αίμα μου για σένα». Αυτό το πνεύμα να έχωμε.
ΠΟΘΟΣ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
Εμείς, που λέμε ότι αγαπούμε τον Χριστόν και ψάλλουμε ύμνους εις αυτόν, πρέπει να έχουμε την διάθεσιν αυτή του μαρτυρίου που είχε και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός· να επιθυμούμε κ’ εμείς να χύσουμε το αίμα μας για το Xριστό, όπως ο Χριστός έχυσε το αίμα του για μας, και κάθε περιπέτεια να την υποστούμε.
Εγώ τουλάχιστον έχω χαρά αυτές τις ημέρες. Πολλοί μου γράφουν γράμματα και εκφράζουν τη λύπη τους που θα με δικάσουν γιατί δεν υπογράφω το αυτόματο διαζύγιο. Εγώ όμως χαίρομαι. Δεν ξέρω πως σκέπτονται αυτοί οι μεγάλοι, γιατί έχουν τρομερή λύσσα εναντίον μου και θέλουν οπωσδήποτε να με δικάσουν και να με καταδικάσουν. Δεν ξέρω τι θα κάνουν. Μακάρι να πάω στο δικαστήριο και να καταδικαστώ όχι για πορνείες, για μοιχείες, για κλοπές και αρπαγές, για πλεονεξίες, αλλά να δικαστώ και να καταδικαστώ γιατί υποστηρίζω την χριστιανική οικογένεια, που είνε το θεμέλιο της πατρίδος, γιατί υποστηρίζω τα ήθη τα χρηστά, τους ιερούς κανόνες, την πίστι των πατέρων μας. Mακάρι να δικαστώ γι’ αυτά· θα αισθανθώ μεγάλη χαρά. Αλλά είμαι αμαρτωλός και δεν είμαι άξιος ενός τέτοιου προνομίου. Nα έχω τέλος στη φυλακή, όπως είχε ο ιερός Χρυσόστομος και άλλοι μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας, δεν υπάρχει άλλο ανώτερο πράγμα.
Tέτοια τέλη να έχουμε, αυτή τη διάθεσι του μαρτυρίου να καλλιεργούμε.
Θυμάμαι παλαιότερα, όταν ήμουν ιεροκήρυκας, είχα κάποιον κοντά μου. Κάποιον, που έγινε σε νεαρά ηλικία επίσκοπος – δεν σας λέω το όνομα. Του χάρισα ένα βιβλίο μου, που μόλις είχε κυκλοφορήσει, και μου ζήτησε να του γράψω αφιέρωσι. Του έγραψα τότε την εξής αφιέρωσι.
«Τω αγαπητώ τάδε, ίνα διά του αίματός του μαρτυρήση υπέρ της πίστεως και της πατρίδος».
Μόλις είδε την ευχή, κραπ, το πέταξε.
—Βρε πάτερ μου, λέει, τέτοια ευχή μου δίνεις;
―Υπάρχει, του απαντώ, παιδάκι μου – πατέρα μου – αδελφέ μου, άλλη ευχή μεγαλύτερη απ’ αυτήν, από το να χύση κανείς το αίμα του για το Χριστό;
Βλέπετε τώρα πως έχουν αλλάξει τα πράγματα. Θέλουμε τα εύκολα. Θέλουμε να έχουμε τη θέσι μας, το μισθό μας, τη σύνταξί μας, τα μέγαρά μας, τις μητροπόλεις μας, τις απολαύσεις μας και όλες τις ανέσεις μας, και όταν μας συμβούν μερικά δυσάρεστα πράγματα αναστατωνόμεθα. Αν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους πατέρας της Εκκλησίας μας, είμεθα μηδέν.
Από το βιβλίο του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου, «ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΤΩΝ ΕΣΧΑΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ», σελ. 54