ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ
3 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
Ἀπόστολος: Β΄ Κορ. δ΄ 6-15
Εὐαγγέλιον: Λουκ. στ΄ 31-36
Ἦχος: πλ. β΄.-Ἑωθινόν: Δ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«ἐν παντὶ θλιβόμενοι
ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι» (Β΄ Κορ. Δ΄ 8)
Θλῖψις καὶ στενοχωρία.
Δύο ψυχικαὶ καταστάσεις, αἱ ὁποῖαι πολλάκις… συγχέονται! Πολλάκις οἱ ἄνθρωποι θεωροῦν, ὅτι πρόκειται περὶ τῆς αὐτῆς καταστάσεως καὶ διὰ τοῦτο… εἴτε θλῖψιν εἴπουν, εἴτε στενοχωρίαν, περιγράφουν… ἕνα καὶ τὸ αὐτό! Βεβαίως καὶ αἱ δύο αὗται καταστάσεις, πιέζουν καὶ βαρύνουν τὸν ἄνθρωπον, ἀλλ’ ὡς θὰ ἴδωμεν… ἡ πρώτη εἶναι φυσικὴ καὶ ἑπόμενος, καὶ ἐξαρτᾶται ἀπὸ ποικίλα θλιβερὰ γεγονότα, τὰ ὁποῖα συμβαίνουν συνήθως εἰς τὴν «καθημερινότητά» μας. Οὕτω, …θλίβεται ὁ ἄνθρωπος, ὅταν συμβῇ εἷς θάνατος ἑνὸς προσφιλοῦς προσώπου καὶ ὀδυνᾶται καὶ ὑποφέρει, καὶ τοῦτο εἶναι ἑπόμενον. Θλιβόμεθα, ὅταν κάποιος ἐκ τῶν συγγενῶν καὶ φίλων ἡμῶν, ἢ καὶ ἡμεῖς οἱ ἴδιοι ἀσθενήσωμεν, – σοβαρὰν καὶ ἀνίατον ἀσθένειαν, ἢ ὅταν συμβῇ ἀπρόσμενον τραγικὸν γεγονός, τὸ ὁποῖον «ἀνατρέπει» τὴν φυσικὴν ὁμαλότητα τῆς ζωῆς ἡμῶν!
Ἡ θλῖψις δικαιολογεῖται, διότι ἔρχεται ὡς ἑπομένη τῶν ὡς ἄνω, ἢ καὶ πολὺ περισσοτέρων, περιγραφεισῶν καταστάσεων! Ἄλλωστε τὴν τοιαύτην θλῖψιν βλέπομεν νὰ συμβαίνῃ πολλάκις, ἀκόμη καὶ εἰς τὴν Θείαν Καρδίαν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Πολλάκις Τὸν βλέπομεν νὰ θλίβεται καὶ νὰ δακρύῃ κατ’ ἐπανάληψιν. Ἰδίως δε, τὴν τελευταίαν νύκτα πρὸ τοῦ ἑκουσίου πάθους Του, ἐκθέτων τὴν ψυχικήν Του κατάστασιν εἰς τοὺς μαθητάς Του καὶ ζητῶν τὴν συμπαράστασίν των, λέγει: «περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου· μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε μετ᾿ ἐμοῦ» (Ματθ. ΚΣΤ΄ 38). Εἶναι ἡ θλῖψις διὰ τὸν ἐπερχόμενον σταυρικόν Του θάνατον!
Ἡ στενοχωρία, ὅμως, εἶναι πολὺ διαφορετικὸν συναίσθημα. Βεβαίως, ἐκφράζεται μὲ τὸν ἴδιον τρόπον ὡς καὶ ἡ θλῖψις˙ δηλαδὴ μὲ κατήφειαν καὶ δάκρυα καὶ βαρεῖαν συμπεριφοράν. Ὅμως ἡ αἰτία καὶ ἡ «ρίζα» τῆς στενοχωρίας, εἶναι, εἰδικῶς διὰ τὸν χριστιανόν, …ἀδικαιολόγητος! Καὶ τοῦτο, διότι, αἰτία τῆς τοιαύτης ψυχικῆς καταστάσεως, εἶναι ἡ… ἀπελπισία! Στενοχωρία, σημαίνει, – ὡς καὶ ἡ ἰδία ἡ λέξις δηλοῖ, – τήν… ἔλλειψιν «χώρου»! Σημαίνει τὴν ἀδυναμία τοῦ στενοχωρημένου ἀνθρώπου νὰ δύναται νὰ ἐπιβιώσῃ εἰς τὰς δημιουργηθείσας πικρὰς καὶ θλιβερὰς καταστάσεις! Σημαίνει, …ἀδιέξοδον! Ὁ στενοχωρημένος ἄνθρωπος αἰσθάνεται, …σκότος καὶ προτιμᾷ πολλάκις τόν… θάνατον, ὅταν εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ ἀντιμετωπίσῃ κάποια προβλήματα τῆς ζωῆς! Ξεχνᾷ… – εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὸν θλιβόμενον! – ὅτι ὑπάρχει ὁ παντοδύναμος Κύριος ὁ ὁποῖος, «θέλημα τῶν φοβουμένων αὐτὸν ποιήσει καὶ τῆς δεήσεως αὐτῶν εἰσακούσεται καὶ σώσει αὐτούς» (Ψαλμ. ΡΜΔ΄ 19)!
Ἡ θλῖψις, μᾶς εἶναι… ἀπαραίτητος!
Οἱ θεῖοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, μελετῶντες καὶ ἐρευνῶντες τὴν Ἁγίαν Γραφήν, κυρίως δὲ τὴν Καινὴν Διαθήκην, ἐπισημαίνουν ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀρκετὰς φορὰς συνέβη νὰ θλιβῇ καὶ κλαύσῃ, κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας Του, οὐδέποτε, ὅμως, …ἐγέλασεν ἢ ἔστω ἐξεδηλώθη… χαρούμενος καὶ εὐτυχής! Εἰδικοί δὲ ἱστορικοὶ τῆς ἐποχῆς Του, – ὡς ὁ περίφημος Ἰώσηπος, – οἱ ὁποῖοι κατέγραψαν τὸν Διδάσκαλον ὡς ἄνθρωπον, παρουσιάζουν τοῦτον, ἀπολύτως σοβαρὸν ἢ καὶ περίλυπον καί, ὡς ἤδη ἀνεφέραμεν, οὐδέποτε γελῶντα ἢ ἀκόμη καί… στοιχειωδῶς εὐθυμοῦντα!
Καὶ εἰς τὴν διδασκαλίαν Του, ὅμως, ὁ Κύριος, ἐπαινεῖ καὶ μακαρίζει τοὺς θλιβομένους καὶ κακοπαθοῦντας, καὶ οὐδέποτε τοὺς διάγοντας τρυφηλὴν καὶ ἄνετον ζωήν, μετὰ χαρᾶς καὶ εὐωχιῶν! Εἴτε εἰς τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίαν» Του, εἴτε εἰς πολλὰς ἐκ τῶν παραβολῶν, εἴτε εἰς κατ’ ἰδίαν συναντήσεις, …συνιστᾷ – θὰ ἐλέγομεν, – τὴν θλῖψιν καὶ κακοπάθειαν εἰς τὴν ζωὴν ἡμῶν! «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται», «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης», «Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ» (Ματθ. Ε΄ 1-12)! Ἀκόμη, ἐκεῖ εἰς τήν, «τοῦ πλουσίου καὶ Λαζάρου», παραβολήν, …«τέκνον, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου, καὶ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά· νῦν δὲ ὧδε παρακαλεῖται, σὺ δὲ ὀδυνᾶσαι» (Λουκ. ΙΣΤ΄ 25), ἢ πάλιν, ὑποδεικνύων τὴν ὁδὸν τῆς κακοπαθείας ὡς τὴν μοναδικὴν καὶ σωτηριώδη, …«Τί στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν, καὶ ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν!» (Ματθ. Ζ΄ 14).
Διὰ τοῦτο, βλέπομεν εἰς τὴν ζωὴν τῶν Ἁγίων, ἄλλοτε μὲν ἡ κακοπάθεια νὰ κυριαρχῇ ὡς ἐπιλογὴ ἰδική των, ἢ νὰ τὴν ἐπιτρέπῃ ὁ Κύριος ὡς ἕνα τρόπον… καθάρσεως καὶ τελειώσεως ἐκ τοῦ ρύπου τῆς ἁμαρτίας! Καὶ ὡς ἐπιλογήν… βλέπομεν τὴν κακοπάθειαν καὶ θλῖψιν εἰς τοὺς ὁσίους καὶ ἀσκητάς, οἱ ὁποῖοι διῆγον ζωὴν ἀπαραμύθητον καὶ σκληροτάτην, χωρὶς κἂν τὴν στοιχειώδη ἀνάπαυσιν! Χωρὶς φαγητὸν καὶ ὕπνον καί, ἁπλῶς, μίαν… συντήρησιν τῆς σαρκός, διὰ νὰ μὴ ἐπέλθῃ ὁ… θάνατος! «ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, …ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς» (Ἑβρ. ΙΑ΄ 37-38)!
Εἰς τοὺς λοιποὺς δὲ ἐκ τῶν Ἁγίων, βλέπομεν τὴν θλῖψιν ὡς ἀπαραίτητον στοιχεῖον τῆς ζωῆς των! Θλῖψιν τὴν ὁποίαν ἐπέτρεπεν ὁ Κύριος, προκειμένου, – ὡς εἴπομεν – ἵνα τελειωθῶσι καὶ ἁγιασθῶσιν! Ὅσον καὶ ἂν ἐρευνήσωμεν εἰς τὰς βιογραφίας τῶν ἐκλεκτῶν τοῦ Θεοῦ, θὰ παρατηρήσωμεν ὅτι, οὐδεὶς ἐκ τῶν Ἁγίων… ἡγιάσθη, ἄνευ ὀλίγων ἢ πολλῶν κακοπαθειῶν! Πρῶτος ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλος ἡμῶν, ἀλλὰ καὶ ἡ Κυρία Θεοτόκος, καὶ ὁ Τίμιος Πρόδρομος, καὶ οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Προφῆται, οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, …ἅπαντες – ἐν ὀλίγοις, – οἱ παλαιότεροι καὶ νεώτεροι Ἅγιοι, ἐθλίβησαν καὶ ἐπικράνθησαν καὶ ἠδικήθησαν καὶ ἐζημιώθησαν, προκειμένου νὰ κερδίσουν τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν!
«Ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν βιάζεται»
Εἰς τὴν σημερινὴν περικοπήν, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, μᾶς ὑπενθυμίζει τὸν Λόγον ἐκεῖνον τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, ὅστις, …καλῶν τοὺς θέλοντας ἵνα ἀκολουθήσωσι τὴν ὁδὸν τήν… «ἀπάγουσαν εἰς τὴν ζωήν», ὑπογραμμίζει καὶ τονίζει, ὅτι χωρὶς λύπας καὶ κόπους καὶ ἀδικίας καὶ στερήσεις, ἡ αἰώνιος ζωὴ δέν… ἀποκτᾶται! Συνεπῶς, ἀδελφοί μου, …«ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. ΙΑ΄ 11-12).
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν