Λένε οι Πατέρες «να τα αφήσουμε όλα και να ζητάμε μόνο το έλεος του Θεού». Να, πόσο ωραία! «Θεέ μου, ελέησέ με, όπως εσύ θέλεις!», «ελέησέ με και εμένα και τους ανθρώπους, όπως εσύ θέλεις!»
Μπορούμε να το λέμε αυτό με την καρδιά μας; «Δώσε μου ό,τι Εσύ θέλεις. Ό,τι Εσύ θέλεις θα το δεχτώ εγώ». Μα αρρώστια είναι; Μα και μαρτύριο ακόμη. Εάν το θέλεις Εσύ, ευλογημένο είναι. Να με ταπεινώσουν οι άλλοι; Να με εξουθενώσουν οι άλλοι; Εάν το θέλεις, να το δεχτώ εγώ.
Βλέπετε πόσο καλά, πόσο άνετα κινούμεθα έτσι; Αλλά είναι δύσκολο αυτό. Δύσκολο γιατί ζούμε σαρκική ζωή. Είμαστε νήπια στην πνευματική ζωή.
Όταν το διαπιστώσουμε αυτό, τότε τι θα κάνουμε; Να αρχίσουμε να χτυπιόμαστε, να στενοχωριόμαστε και να κλαίμε; Όχι. Γιατί θίγεται και πάλι ο εγωισμός. Εκεί γίνεται ένα μπέρδεμα. «Ο εγωισμός πάνω στον εγωισμό», όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Θίγεται ο εγωισμός, έρχεται ο άλλος εγωισμός. Στενοχωριόμαστε, κλαίμε, υποφέρουμε και χανόμαστε στον εγωισμό μας.
Ενώ, εάν διαπιστώσουμε την αδυναμία μας, θα πούμε «Θεέ μου, τίποτε δεν είμαι». Ταπεινώθηκα, ταπείνωσα τον λογισμό μου… και όλη μου η εμπιστοσύνη στον Θεό. Απελπίστηκα από τον εαυτό μου, δεν έχω καμμία εμπιστοσύνη στον εαυτό μου, δεν περιμένω τίποτε από τον εαυτό μου. Θα περιμένω από τον Θεό, που είναι αγάπη, που είναι Πατέρας.
Και έτσι, όταν έτσι κινούμαι, τότε πια θα κινηθώ σε μια συνεχή προσευχή, γιατί, όταν ξέρω ότι Αυτός δίνει, αυτός ο Πατέρας δίνει, και εγώ είμαι φτωχός, εκεί θα στραφώ. Και τι θα ζητάω; Το έλεός Του. Γιατί ξέρω ότι εγώ είμαι αχρείος, είμαι ένα τίποτε γεμάτο πληγές βρωμερές, όπως έλεγε κάποιος. Και θα ζητάω το έλεός Του. Και όταν ζητήσω με την καρδιά μου το έλεος, και εμένα θα ελεήσει και τους άλλους θα ελεήσει ο καλός Θεός.
Και θα ήθελα να καταλήξω με αυτά τα τελευταία λόγια, γιατί νομίζω ότι αυτά είναι το παν για την πνευματική ζωή. Να πιστέψουμε όχι με την λογική, όπως τόσες φορές τονίσαμε. Εύκολο είναι να το πιστέψουμε, να το δεχτούμε με την λογική αυτό το πράγμα. Αλλά να το ζήσουμε, να το καταλάβουμε. Να ζήσουμε ότι είμαστε πραγματικά αχρείοι, ότι είμαστε αμαρτωλοί!
Να το ζήσουμε αυτό το πράγμα, έστω και αν δεν βλέπουμε αμαρτίες, φανερές αμαρτίες. Δεν μπορούμε να πούμε αυτό και αυτό έκανα. Αλλά να ζούμε με την συναίσθηση ότι είμαστε αμαρτωλοί. Και αφού είμαστε αμαρτωλοί, δεν μπορούμε πουθενά αλλού να εμπιστευθούμε τον αμαρτωλό εαυτό μας. Σε άνθρωπο; Τι να μας κάνει; Και αυτός αμαρτωλός είναι.
Αυτόν τον αμαρτωλό εαυτό μας θα τον εμπιστευθούμε στον Θεό. «Θεέ μου, ελέησόν με». Γι’ αυτό και στον δρόμο μπορούμε να λέμε «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με». Μπορούμε να λέμε την ευχούλα έτσι «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με», γιατί πονάμε, νιώθουμε, βλέπουμε, ζούμε την αρρώστια μας. Την ζούμε! Και αυτός που πονάει, θέλει την γιατρειά του. Ο άρρωστος, αυτός που υποφέρει από τον ίδιο τον εαυτό του, τον αμαρτωλό εαυτό του, ξέρει ότι θα θεραπευθεί μόνο από τον Θεό και στρέφεται σε Αυτόν, ζητάει έλεος, ζητάει βοήθεια, «ελέησόν με, Θεέ μου».
Ή η νοικοκυρά, όταν σκουπίζει, όταν πλένει τα πιάτα, να λέει «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με». «Ελέησέ με» να λέμε εμείς που βρισκόμαστε στον δρόμο, στην δουλειά μας.
Κινούμαστε έτσι; Ε, θα δούμε τότε τι θα μας αποκαλύψει ο καλός Θεός. Τότε θα δούμε ευλογίες και για εμάς και για το σπίτι μας, για τα παιδιά μας, για όλους. Να ταπεινώσουμε τον εαυτό μας, να ζήσουμε την ταπείνωση και να στηριχθούμε στο έλεος και στην αγάπη του Θεού.
Εύχομαι ο καλός Θεός που είναι αγάπη, που είναι έλεος, να βρίσκει τον εαυτό μας τέτοιο, σε τέτοια κατάσταση που να μπορεί να τον ελεεί.
Ο Θεός μαζί με όλους!
Από το βιβλίο: ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Α’, Ιερόν Ησυχαστήριον “Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος”, Μεταμόρφωσις Χαλκιδικής 2020, σελ. 299.