«Εἴ τις Χριστιανός ἔλαιον ἀπενέγκει εἰς ἱερόν ἐθνῶν, ἤ εἰς συναγωγήν Ἰουδαίων ἐν ταῖς ἑορταῖς αὐτῶν, ἤ λύχνους ἅπτοι, ἀφοριζέσθω.» (Κανών ΟΑ΄ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων)
Μέ ἀφορμή τήν παρουσία τοῦ μητροπολίτου μας, κ. Ἱερωνύμου, στίς ἐκδηλώσεις γιά τήν «Ἡμέρα Μνήμης τοῦ Ὁλοκαυτώματος»[1] (27/1/2021), ἀνακλήθηκαν στή μνήμη μου οἱ πρωτοφανεῖς ἐνέργειές του, οἱ ὁποῖες ἀναστάτωσαν τό ὀρθόδοξο πλήρωμα τῆς μητροπόλεως πού κλήθηκε νά ποιμάνει. Πρόκειται γιά τή ἐνεργή συμμετοχή του στίς ἐκδηλώσεις μνήμης τοῦ ὀλοκαυτώματος τῶν Ἑλλήνων Ἐβραίων. Στίς 24/1/2019 περάτωσε τήν ἐκδήλωση στή συναγωγή μέ τήν ὁμιλία του[2], καί στίς 30/1/2020 ἄναψε κερί στήν ἑπτάφωτη λυχνία[3].
Σέ καμμία περίπτωση δέν εἶμαι ὑπερ-ὀρθόδοξος, οὔτε φυσικά τιμητής καί κριτής τῶν πάντων. Ἕνας ἁπλός χριστιανός εἶμαι, πού ἀγαπῶ τήν πίστη μου, μελετῶ τήν Ἁγία Γραφή καί τούς Ἁγίους Πατέρες, τήν Ἱερᾶ Παράδοσή μας καί, ἔνεκα τούτων, εὐκόλως γίνονται διακριτές οἱ ὁποιεσδήποτε παραφωνίες ἀπό τόν Ἱερό πλοῦτο τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐπιπλέον, προσπαθῶ νά γίνω «στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Β΄ Τιμ. 2,3), κατά τόν Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν, Παῦλο καί νά ἀνταποκριθῶ στό κάλεσμα τοῦ ἐπισκόπου μου, σέ μιά «πνευματική συστράτευση ὅσων θέλουν νά εἶναι κι ὄχι μόνο νά λέγονται Χριστιανοί, ὑπό τό ὠμοφόριο τοῦ κατέχοντος τήν ἀποστολική διαδοχή».[4] Εἶναι φυσικό, κατόπιν τῶν ἀνωτέρω, νά λυπᾶμαι ὅταν ὁ Ποιμένας μου, ὁ Ἐπίσκοπος Λαρίσης καί Τυρνάβου, ὁ ἔχων τήν ἀποστολική διαδοχή, νά μήν ταυτίζεται ἐνίοτε καί μέ τούς «τρόπους» τῶν Ἀποστόλων.
Σέβομαι ἀπεριόριστα ὅλους τούς ἀνθρώπους ὡς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ. Ἀπολύτως ὅλους, σέ ὅποια θρησκεία ἤ αἵρεση καί ἄν ἀνήκουν, πιστούς καί ἀπίστους. Γι’αὐτό, μέσα ἀπό τό παρόν κείμενο, καί μέ τήν εὐλογία τοῦ πνευματικοῦ μου πατρός, θά μιλήσουν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι, οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, ὁ Κύριος καί ὄχι ὁ γράφων. Στό προηγούμενο κείμενό μου, «Εἶναι τό Ἰσλάμ Φιλειρηνικό;», μία μικρή κριτική εργασία πρός τά δημοσιευμένα στό περιοδικό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας “ΑΧΙΛΛΙΟΥ ΠΟΛΙΣ”[5] τά ὁποία «ἀθωώνουν» τό Ἰσλάμ, κατέστη σαφές, μέ βάση τήν πηγή του Ἰσλάμ, τό κοράνιο, ὅτι μόνο φιλειρηνικό δέν εἶναι. Τό ἴδιο ρητά τόνισε καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμος σέ συνέντευξή του: «διότι ὅπως ξέρουμε τὸ Ἰσλάμ, οἱ πολίτες του δὲν εἶναι θρησκεία, εἶναι πολιτικὸ κόμμα, εἶναι πολιτικὴ ἐπιδίωξη καὶ εἶναι οἱ ἄνθρωποι τοῦ πολέμου, οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐξαπλώσεως. Αὐτὸ εἶναι χαρακτηριστικὸ τοῦ Ἰσλάμ, τὸ λέει καὶ ἡ διδασκαλία τοῦ Μωάμεθ»[6]. Τό ἴδιο ἔγραψαν καί γράφουν μέ τό αἷμα τους χιλιάδες νεομάρτυρες. Εἶναι πραγματικά νά ἀπορεῖ κανείς, πῶς Ὀρθόδοξοι χριστιανοί ὑποστηρίζουν τέτοιες ἀδιανόητες καί ἐξωπραγματικές ἀπόψεις.
Ὁ σεβασμιώτατος μητροπολίτης μας λοιπόν, παρέστη στήν προαναφερθείσα ἐκδήλωση, ὄχι γιά νά κηρύξει ὅπως ὁ ἀπόστολος Πέτρος: «Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποδεδειγμένον εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησε δι᾿ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἴδατε, τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ Θεοῦ ἔκδοτον λαβόντες, διὰ χειρῶν ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλετε...» (Πραξ. 2,22-23), ἀλλά γιά νά πεῖ, μεταξύ ἄλλων, ὅτι «τόσο ἡ θρησκεία τοῦ Ἰσραήλ, ὅσο καί ὁ Χριστιανισμός, μιλοῦν γιά ἡσυχασμό μέσα σέ ἱερούς χώρους...»[7], χαρακτηρίζοντας ἐμμέσως τή συναγωγή «ἱερό χῶρο»! Ἀντίθετη ἄποψη ἔχει ὁ γνήσιος μαθητής τοῦ Χριστοῦ καί τῶν Ἀποστόλων, ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος, τό χάσμα μεταξύ Ὀρθοδοξίας καί αἱρέσεων ἤ θρησκειῶν, δέν τό ἔβλεπε ὡς «χρόνιες ἀγκυλώσεις»[8].
Λέγει ὁ μεγάλος πατήρ τῆς Ἐκκλησίας, ὁ εἷς ἐκ τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, στόν Α΄ λόγο του κατά Ἰουδαίων γιά τή συναγωγή: «Καί ἀλλοῦ πάλι λέγει· “ἄφησα τόν οἶκο μου, ἐγκατέλειψα τήν κληρονομία μου” (Ἱερ.12,7). Κι ὅταν ὁ Θεός ἐγκαταλείψη κάποιον, ποιά τότε ἐλπίδα σωτηρίας ἀπομένει; Ὅταν ὁ Θεός ἐγκαταλείψη κάποιον τόπο, τότε γίνεται αὐτός κατοικητήριο δαιμόνων. Καί βέβαια θά ἰσχυρισθοῦν, ὅτι καί αὐτοί προσκυνοῦν τόν Θεό· ἀλλ’ αὐτό νά μή τό πῆ κανένας· γιατί κανένας Ἰουδαῖος δέν προσκυνεῖ τόν Θεό. Ποιός τά λέγει αὐτά; Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. “Ἐάν γνωρίζατε”, λέγει, “τόν Πατέρα μου, θά γνωρίζατε καί ἐμένα· ἀλλ’ οὔτε ἐμένα γνωρίζετε, οὔτε τόν Πατέρα μου” (Ἰω. 8,19). Ποιά μαρτυρία πιό ἀξιόπιστη ἀπ’ αὐτήν θέλετε νά προσκομίσω; Ἐάν λοιπόν ἀγνοοῦν τόν Πατέρα, σταύρωσαν τόν Υἱό καί ἀπέκρουσαν τοῦ Πνεύματος τήν βοήθεια, ποιός δέν θά πῆ μέ θάρρος, ὅτι ἡ συναγωγή τους εἶναι κατοικητήριο δαιμόνων; Δέν προσκυνεῖται ἐκεῖ ὁ Θεός, μακριά μιά τέτοια σκέψη, ἀλλ’ ὁ τόπος ἐκεῖνος εἶναι τόπος εἰδωλολατρίας· κι ὅμως μερικοί προσέχουν σάν ἱερούς τούς τόπους ἐκείνους»[9].
Ὅσον ἀφορᾶ στήν δεύτερη ἐνέργεια τοῦ σεβασμιωτάτου μας, τό ἄναμμα τῆς ἑπτάφωτης λυχνίας, λένε οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι μέ τόν 71ο Ἱερό Κανόνα τους: «Ἄν κάποιος χριστιανός προσφέρει λάδι σέ ἱερό εἰδωλολατρῶν ἤ σέ συναγωγή Ἰουδαίων στίς γιορτές τους ἤ ἀνάβει λυχνάρια, νά αφορίζεται.». Ὁ ἅγιος Νικόδημος, σχολιάζοντας στό Ἱερό Πηδάλιον τόν Ἱ.Κανόνα, λέγει: «...Φαίνεται γάρ ἀπό τοῦτο ὁποῦ κάμνει, ὅτι φρονεῖ διά ἀληθινάς τάς ψευδοτελετάς ἐκείνων, καί τά μεμολυσμένα μυστήρια».
Εἶμαι, καί θά ἤθελα νά μέ θεωρεῖ ἔτσι ὁ μητροπολίτης μας, ἕνας ἀπό αὐτούς πού τόν ἀγαποῦν. Γι’αὐτό δέν γράφω τίποτε δικό μου παρά μόνο ὅσα ἡ Ἱερᾶ Παράδοσή μας ὁρίζει. Ἐπιπλέον, ἡ ἐπιστολή μου εἶναι δημόσια, διότι οἱ δημόσιες πράξεις πού κρίνονται στό παρόν κείμενο, ἐνδέχεται νά ἔχουν προκαλέσει σύγχυση στόν πιστό λαό, ὅσον ἀφορᾶ εἰς τήν πίστη του. Ἡ Πίστις μας, πρέπει νά παραδίδεται ἀνόθευτη, καθαρή ἀπό κάθε σπίλο, ἔστω καί τόν παραμικρό. Αὐτό μᾶς ἐνέτειλε ὁ Χριστός, γι’αὐτό ἀγωνίστηκαν καί μαρτύρησαν οἱ ἅγιοι Πατέρες μας. Καί αὐτό εἶναι πού λείπει ὅσο τίποτε ἄλλο σήμερα: ἡ ἁγιότητα!
Αὐτό ἄλλωστε τονίζει καί ὁ ἴδιος ὁ μητροπολίτης μας: «“Στήν ἐκκλησία παραδίδουμε ἀπό γενεά σέ γενεά τόν θησαυρό τῆς πίστης μας”, συμπληρώνοντας πώς “γιά αὐτό εὐθύνη δέν ἔχει αὐτός πού παραλαμβάνει, ἀλλά αὐτός πού παραδίδει καί ἔτσι μιλᾶμε γιά ἱερᾶ παράδοση καί ὄχι ἱερά παραλαβή»[10]. Ὅσο γιά τή θηριωδία πού προκάλεσε ὁ ναζισμός, εἶναι ἀπολύτως καταδικαστέα· ἀπό ὁποιονδήποτε καί ἄν προέρχεται. Ἔρχεται ὄμως ὁ καιρός, κατά τόν ὁποῖο ὅλοι θά λάβουμε «ἔνδικον μισθαποδοσίαν» (Ἑβρ. 2,2), ἤτοι, κάθε κατεργάρης θά καθίσει στόν πάγκο του!
[1] «Ἡμέρα Μνήμης Ὁλοκαυτώματος», https://imlarisis.gr
[2] «ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΡΙΣΑ», https://www.jcl.gr
[3] «Ὁ Σεβ. Λαρίσης ἤναψε τὴν ἑπτάφωτον λυχνίαν, ἀλλὰ οὔτε δάκρυ διὰ τὸν μακαριστὸν Μητροπολίτην Θεολόγον», https://orthodoxostypos.gr
[4] «Μητροπολίτης κ. Ἱερώνυμος: Θέλω νά διατηρήσω καί νά ἐπαυξήσω τά θετικά πού παρέλαβα», Συνέντευξη στήν «ΕτΔ» μέ ἀφορμή τή συμπλήρωση 100 ἡμερῶν ἀπό τήν ἀνάληψη τῶν καθηκόντων του, https://www.eleftheria.gr
[5] «Μέ ἀφιέρωμα στήν σχέση τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἰσλαμισμοῦ κυκλοφορήθηκε τό 4ο τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ “ΑΧΙΛΛΙΟΥ ΠΟΛΙΣ”», https://imlarisis.gr
[6] «Εἶχε δίκαιον ὁ Ἀρχιεπίσκοπος διὰ τὸ Ἰσλάμ;», https://orthodoxostypos.gr
[7] «ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΡΙΣΑ», https://www.jcl.gr
[8] «Ὁμολογῶ ὅτι δέν εἶναι σύνηθες νά δίνεται ὁ λόγος σέ Μητροπολίτη μέσα σέ Συναγωγή. Νομίζω ὅτι δόθηκε ἡ εὐκαιρία καί ἔγιναν ἑκατέρωθεν ὑπερβάσεις χρονίων ἀγκυλώσεων.», «Μητροπολίτης κ. Ἱερώνυμος: Θέλω νά διατηρήσω καί νά ἐπαυξήσω τά θετικά πού παρέλαβα», Συνέντευξη στήν «ΕτΔ» μέ ἀφορμή τή συμπλήρωση 100 ἡμερῶν ἀπό τήν ἀνάληψη τῶν καθηκόντων του, https://www.eleftheria.gr
[9] Ἰωάννου Χρυσοστόμου, «Ἄπαντα τά Ἔργα 34», Ἕλληνες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.