«πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, διωχθήσονται»

Μαρτύρια Ἁγίων. Ἱερὰ Μονὴ Διονυσίου, Ἅγιον Ὄρος
«πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, διωχθήσονται» (Β΄ Τιμ. γ΄ 12). Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου (Β΄ Τιμ. γ΄ 10-15)

Τοῦ Νικηφόρου Θεοτόκη, Ἀρχιεπισκόπου Ἀστραχάν, Χερσῶνος καὶ Σταυρουπόλεως

Μερικοί ἐκλαμβάνοντες τὴν σημασίαν τοῦ ρήματος (παρηκολούθηκας) κατὰ τὸ γράμμα, παρακολουθῶ, παραφράζουσι τὰ προκείμενα λόγια οὕτω: «σύ, ὦ, Τιμόθεε, ἀκολουθῶν ἐμὲ πανταχοῦ, εἶδες καὶ ἐγνώρισες τὴν διδασκαλίαν μου, τὴν πολιτείαν μου, τὸν σκοπόν μου, τὴν πίστιν μου, τὴν μακροθυμίαν μου, τὴν ἀγάπην μου, τὴν ὑπομονήν μου. Εἶδες, καὶ ἐγνώρισες τοὺς διω-γμοὺς καὶ τὰ παθήματα, ὅσα συνέβησαν εἰς ἐμὲ εἰς τὴν Ἀντιόχειαν, εἰς τὸ Ἰκόνιον, εἰς τὴν Λύστραν· εἶδες δέ, ὅτι ἐκ πάντων μὲ διεφύλαξεν ὁ Κύριος». Ἐὰν ὅμως ἐκλάβῃς τὸ παρακολουθῶ, μεταφορικῶς ἀντὶ τοῦ ρήματος «μιμοῦμαι», τὸ νόημα τοῦ λόγου εἶναι τοῦτο· σύ, ὦ, Τιμόθεε, ὄχι ὡς οἱ ἄνθρωποι, οἱ «κατεφθαρμένοι τὸν νοῦν, καὶ ἀδόκιμοι περὶ τὴν πίστιν», ἀλλ’ ὡς φρόνιμος καὶ πιστὸς μαθητής, ἐμιμήθης τὸ ἄδολον τῆς ἰδικῆς μου διδασκαλίας, τὴν κατὰ Χριστὸν πολιτείαν μου, τὸ ὀρθὸν σκοπόν μου, τὴν σταθερὰν πίστιν μου εἰς τὸν Χριστόν, τὴν πρὸς τοὺς ἁμαρτάνοντας μακροθυμίαν μου, τὴν πρὸς πάντας ἀγάπην μου, τὴν ὑπομονήν μου εἰς τοὺς διωγμούς, τοὺς συμβάντας εἰς ἐμὲ εἰς τὴν Ἀντιόχειαν καὶ εἰς τὸ Ἰκόνιον, καὶ εἰς τὴν Λύστραν.

Ἐπειδὴ δὲ διὰ τῶν λεγομένων ἐν συνεχείᾳ διδάσκει ὅτι πάντες οἱ εὐσεβεῖς θὰ διωχθοῦν, ἀπαλλάττων τοῦ φόβου, προκαταγγέλλει τὴν παρηγορίαν, λέγων· «Καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος». Μὴ φοβεῖσθε, λέγει, ἀκούοντες διω-γμούς, διότι, ἄν καὶ πολλοὺς ἐγὼ ὑπέμεινα, ἐκ πάντων ὅμως μὲ ἐλύτρωσε καὶ μὲ διεφύλαξεν ὁ Κύριος.

«πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, διωχθήσονται» (Β΄ Τιμ. γ΄ 12).

Προφητικὸς εἶναι ὁ λόγος οὗτος, μᾶλλον δὲ προφητεία αὐτοῦ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅστις εἶπε· «Πρὸ δὲ τούτων ἁπάντων ἐπιβαλοῦσιν ἐφ’ ὑμᾶς τὰς χεῖρας αὐτῶν, καὶ διώξουσι, παραδιδόντες εἰς συναγωγὰς καὶ φυλακάς, ἀγομένους ἐπὶ βασιλεῖς καὶ ἡγεμόνας, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου» (Λουκ. κα΄ 12)· ἐβεβαίωσε δὲ τὴν προφητείαν καὶ διὰ παραδείγματος, εἰπὼν «Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν, καὶ ὑμᾶς διώξουσι» (Ἰω. ιε΄ 20).

Βλέπομεν δὲ τὴν ἐκπλήρωσιν ταύτης τῆς προφητείας, ἀναγινώσκοντες εἰς τὰς ἱστορίας τοὺς διωγμοὺς πάντων τῶν Ἀποστόλων, καὶ τῶν μαρτύρων, καὶ τῶν ἁγίων ὁμολογητῶν. Ἕνα δὲ καὶ τὸν αὐτὸν σκοπὸν εἶχεν ὁ Δεσπότης Χριστὸς καὶ ὁ θεῖος αὐτοῦ Ἀπόστολος, ὅτε ἐξεφώνησε ταύτην τὴν πρόρρησιν· σκοπὸν εἶχον δηλαδὴ νὰ προετοιμάσουν τοὺς πιστοὺς πρὸς ὑποδοχὴν παντὸς κινδύνου καὶ κακώσεως διὰ τὴν ἀγάπην τῆς εὐσεβείας· πρὸς περισσοτέραν ὅμως τῶν πιστῶν ὠφέλειαν προσέθηκεν ὁ θεῖος Ἀπόστολος καὶ τὰ ἑξῆς·

«Πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι» (Β΄ Τιμ. γ΄ 13).

Οἱ πονηροὶ ὅμως ἄνθρωποι καὶ οἱ γόητες, ἤτοι οἱ ἀπατεῶνες καὶ κόλακες «Προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖ­ρον», τουτέστι θὰ αὐξήσουν καὶ θὰ πολλαπλασιάσουν τὰς ἁμαρτίας των. Κατὰ ποῖον δὲ τρόπον οὗτοι θὰ προκόψουν; Πλανώμενοι μὲν αὐτοὶ ὑπὸ τῶν ἰδίων παθῶν, πλανῶντες δὲ τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων «Διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας» (Ρωμ. ιστ΄ 18), δηλαδὴ διὰ τῆς κολακείας καὶ τῶν ἐπαίνων.

Τοιοῦτοι δὲ πονηροὶ καὶ γόητες ἦσαν οἱ ψευδαπόστολοι οἱ Σιμωνιανοί, οἱ Βασιλειδιανοί, οἱ Νικολαΐται, οἱ Κορινθιανοί, οἱ Μανιχαῖοι, οἱ Ἀρειανοί, καὶ πάντες οἱ λοιποὶ αἱρετικοί, οἵτινες πλανώμενοι ὑπὸ τῶν ἰδίων παθῶν, διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας, καὶ δι’ ἄλλων παντοίων τρόπων πλα­νῶντες καὶ διαφθείροντες τοὺς πιστούς, προέκοπτον εἰς τὸ κακόν, πολλαπλασιάζοντες τὰς ἁ­μαρτίας αὐτῶν, κατὰ ἀναλογίαν τοῦ ἀριθμοῦ τῶν πιστῶν, τῶν ὑπ’ αὐτῶν ὑποσκελιζομένων καὶ φθειρομένων.

«Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες, καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν, διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β΄ Τιμ. γ΄ 14-15).

Παραγγέλλει εἰς τὸν Τιμόθεον, νὰ διαμένῃ στερεός καὶ ἀκλόνητος, εἰς ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἔμαθε καὶ ἐπιστώθη, δηλαδὴ εἰς τὰ δόγματα τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ εἰς τὰς Εὐαγγελικὰς νομοθεσίας, ὅσας ἐδιδάχθη καὶ ἔμαθε καὶ ἐπληροφορήθη. Ἔχεις δέ, λέγει, ὦ Τιμόθεε, δύο τινά, τὰ ὁποῖα σὲ στηρίζουν πρὸς ταύτην τὴν σωτηριώδη διαμονήν, τὴν ἁγιωσύνην δηλαδὴ τοῦ διδασκάλου σου· «Εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες», καὶ τὴν γνῶσιν τῆς θείας Γραφῆς· «Καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας». Ταῦτα δὲ ἀληθῶς ἦσαν ἀρκετά πρὸς τὴν παραγγελλομένην στερέωσιν τοῦ Τιμοθέου· διότι αὐτός, ὡς μαθητὴς καὶ ἀκόλουθος τοῦ Παύλου, εἶδε πάντας τοὺς ὑπὲρ ἄνθρωπον ἀγῶνας αὐτοῦ, τὰ μεγάλα κατορθώματα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀρετῆς αὐτοῦ, τὰ δι’ αὐτοῦ γινόμενα θαύματα, τὰ ἐν αὐτῷ χαρίσματα τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Γινώσκων, λοιπόν, ὅτι ὑπὸ τοιούτου διδασκάλου ἐδιδάχθη, ἀναγκαίως ἐστηρίζετο ἐπὶ τὴν ἀλήθειαν τῶν μαθημάτων, τὰ ὁποῖα παρ’ αὐτοῦ ἔμαθεν. Ὁμοίως, ἐπειδὴ αὐτὸς ἀπ’ αὐτῆς τῆς βρεφικῆς ἡλικίας αὐτοῦ ἐδιδάχθη ὑπὸ τῆς μάμμης καὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ τὰ ἱερὰ γράμματα (Αὐτ. α΄ 5), ἤτοι τὰ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης· αὐτὰ καλῶς νοούμενα ἐστήριζον αὐτὸν εἰς ὅσα παρὰ τοῦ Παύλου ἔμαθε.

Σημείωσαι δὲ πρῶτον τὴν ταπεινοφροσύνην τοῦ Παύλου· δὲν εἶπεν, ἐπειδὴ γνωρίζεις ὅτι παρ’ ἐμοῦ τοῦ οὐρανοκλήτου καὶ Θεοφωτίστου καὶ Ἀποστόλου ἔμαθες, ἀλλὰ εἶπε μόνον· «Εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες». Δεύτερον δέ, ὅτι ἡ Παλαιὰ Διαθήκη ὁδηγεῖ πρὸς σωτηρίαν διὰ τῆς ἐν Χριστῷ πίστεως, χωρὶς δὲ τὴν πίστιν αὐτὴν μένουν κεκαλυμμένα τὰ νοήματα, τὰ ὁποῖα περικλείονται εἰς αὐτήν, ὡς ἀλλαχοῦ ἐβεβαίωσεν ὁ αὐτὸς Παῦλος» (Β΄ Κορ. γ΄ 14-16).

Πηγή: Κυριακοδρόμιον Ἀπόσπασμα

Τ/Δ, 6. 271 Ἐκδ. Συναξαριστής