68. Να προσέχεις τους Λογισμούς σου, και να μην σκέφτεσαι για κανέναν
πώς είναι κακός, γιατί σε κάποια άλλη περίσταση μπορεί να δεις τον Ίδιο
άνθρωπο πού τώρα σου φαίνεται κακός με τελείως διαφορετικό μάτι.
Συνεπώς, μην ακολουθείς Λογισμούς πού σου παρουσιάζουν τα πράγματα όπως
αυτοί θέλουν. Γιατί αν υπάρχει αγάπη, θα καλύψει και τα φταιξίματα των
άλλων. Κι η απουσία της αγάπης προέρχεται από τον σκοτισμό της ψυχής.
69. Οποίος δεν αγαπά τον γείτονα του και λέει πώς αγαπά τον Θεό
βρίσκεται σε πλάνη, χωρίς να το αντιλαμβάνεται. Τίποτε δεν εξοργίζει
τόσο τον Θεό, τίποτε δεν τον ερεθίζει όσο ό μοναχός πού κάνει το κελί
του δικαστήριο, όπου αυτός σαν δικαστής κάθεται και κατακρίνει τους
συντρόφους του για τις ανεπάρκειες τους. Κι εντούτοις θεωρεί τον εαυτό
του ως μετανοούντα, και προσεύχεται λέγοντας, «όπως εγώ συγχώρησα,
συγχώρησε με!».
70. Αν αυτός πού κρίνει όσους τον αδικούν καταδικάζεται από την
δικαιοσύνη τού Θεού, τί θα συμβεί άραγε με εμάς, πού κρίνουμε από μακριά
πράξεις πού δεν μάς βλάπτουν; Αν δεν μπορείς να βλέπεις τις ανεπάρκειες
και τις αδυναμίες των άλλων, αν δεν τις αντέχει ό νους σου, φύγε και
πήγαινε κάπου άλλου. Δεν είναι δυνατόν να θεωρήσεις τον κάθε άνθρωπο
αγαθό αν δεν έχεις αποκτήσει την ησυχία.
71. Να είσαι ειρηνικός και ταπεινός, ώστε όλοι να σε συμπονούν. Ανάλογα
με τον προσανατολισμό της ενέργειας της καρδιάς προς το αγαθό ή προς
τους πειρασμούς, βλέπουμε τις εξωτερικές περιστάσεις με διαφορετικό
μάτι. Να μην κατηγορείς ούτε να διορθώνεις κανέναν, να μην έχεις
τέτοιου είδους οίστρο και ταραχή στην ψυχή σου. Γιατί όποιος βρίσκεται
διαρκώς σε κατάσταση οίστρου και ταραχής εξαιτίας των συνανθρώπων του
δεν μπορεί να αξιωθεί την πνευματική ειρήνη, διά της οποίας
ενεργοποιούνται θεωρίες της αγαθότητας τού Θεού για τους κόσμους25.
Ό οίστρος αυτός οφείλεται στον μετεωρισμό της διάνοιας, γεννάται
δηλαδή όταν αφήνει κανείς την διάνοια να μετεωρίζεται, σαν πλοίο χωρίς
κυβερνήτη, εξετάζοντας τις πράξεις των άλλων.
72. Αυτός πού μετεωρίζεται και εξοργίζεται εξαιτίας των κακών πράξεων των ανθρώπων δεν μπορεί να νεκρωθεί για τον κόσμο τούτο.
73. Η συνεχής αναστάτωση εξαιτίας τού τρόπου ζωής των άλλων ανθρώπων
έχει ως αιτία την υπερηφάνεια ή την βλακεία. Εκτός από τις δύο αυτές
αιτίες, δεν υπάρχει άλλος λόγος για να εξοργιστεί κανείς με τους
συνανθρώπους του. Γιατί για να θεωρεί πώς είναι ικανός να οδηγήσει τον
καθένα στην αλήθεια, είτε νομίζει πώς οι δικές του αμαρτίες είναι
μικρότερες απ' όλων των άλλων ανθρώπων, ή πώς δεν έχει καμιά, είτε
φαντάζεται πώς γίνεται φίλος τού Θεού μισώντας τους αμαρτωλούς. Αυτή ή
αντίληψη είναι εντελώς βλακώδης και ξένη προς Κάθε αληθινή γνώση τού
θεού. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν συνειδητοποιεί πώς οι άγιοι σήκωναν
στους ώμους τους κάθε μορφή θανάτου για λογαριασμό κακών ανθρώπων, μέχρι
και φονιάδων, ώστε με την αγάπη να τους φέρουν στον δρόμο τού Θεού.
74. Όσοι έχουν επίγνωση τού σκοπού του Θεού, και αξιώθηκαν να γνωρίσουν
πλήρως το θέλημα Του, είναι έτοιμοι να πεθάνουν για χάρη των αμαρτωλών,
σαν τον Υιό Του.
Ισαάκ του Σύρου Ασκητικά Τόμος Β1, Λόγοι Α΄-Γ΄