Ὁ ἀντιαιρετικὸς ἀγών. Εἶναι προσφορά, ψυχασθένεια ἤ καυγάς;

Τοῦ κ. Ἰωάννου Μηλιώνη, ἐκπαιδευτικοῦ, μέλους τῆς Π.Ε.Γ.

Κοντεύουμε νὰ κλείσουμε 37 χρόνια διακονίας στὸν ἀντιαιρετικὸ ἀγώνα τῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν Καλοκαίρι 1982 ὅταν ἐγκαταλείψαμε τὸ παράρτημα τοῦ «Κέντρου Γνωστικῆς Ἀνθρωπολογίας», τοῦ Σαμαὲλ Ἀούν Βεὸρ (Samael Aun Weor)[1] στὴ Θεσσαλονίκη -τὸ ὁποῖο εἴχαμε ἱδρύσει, ἐξοπλίσει καὶ λειτουργούσαμε ἀπὸ τὸ 1980- καὶ πήγαμε νὰ ζήσουμε στὸν Βόλο, γιὰ νὰ ἀπέχουμε ἀπὸ Ἀθήνα καὶ Θεσσαλονίκη… Ἀπὸ ἐκεῖ, θελήσαμε νὰ ἔλθουμε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸν μακαριστὸ σήμερα π. Ἀντώνιο Ἀλεβιζόπουλο, ὁ ὁποῖος μᾶς εἶχε ἀναζητήσει τηλεφωνικὰ ἕνα ἑξάμηνο νωρίτερα καὶ συνδεθήκαμε μὲ τὸν μακαριστὸ π. Φώτιο Σκάνδαλο -ὑποτακτικὸ τοῦ Ὁσίου Παρθενίου Καυσοκαλυβίτου- ὁ ὁποῖος, π. Φώτιος, ὑπῆρξε Πνευματικός μας μέχρι τὴν κοίμησή του.

Ἔτσι ἄρχισε ὁ ἀνηφορικὸς μέν, γλυκύτατος δὲ καί Ἐλπιδοφόρος -χάρη στὸν Κύριό μας- δρόμος τῆς ἐπανένταξης στὴν Ἐκκλησία καὶ συγχρόνως ἡ ἀνάγκη «ἐπανόρθωσης» τῆς βλάβης ποὺ εἴχαμε προξενήσει σὲ δεκάδες ἀνθρώπους, κάποιοι ἀπὸ τοὺς ὁποίους, εὐτυχῶς, εὑρίσκονται σήμερα ἐπανενταγμένοι στὴν Ἐκκλησία.

Ἀπὸ τότε ἡ ἐπαφή μας μὲ τὸν π. Ἀντώνιο καὶ τὸ Συνοδικὸ Γραφεῖο τοῦ ὁποίου εἶχε τὴν εὐθύνη, ἔγινε σχεδὸν καθημερινή, ἐνῶ ἡ ἐνασχόλησή μας μὲ τά προβλήματα τῶν αἱρέσεων κατέστη ἐπὶ 24ώρου, καθημερινῆς βάσης.

Ὁ ἄνθρωπος ποὺ φεύγει ἀπὸ τὴν αἵρεση καὶ ἐπανεντάσσεται στὴν Ἐκκλησία ἔχει ἕνα ἰδιόμορφο τρόπο νὰ βλέπει τὴν Διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας καὶ γενικὰ τὸν Ἱερὸ Κλῆρο. Συνήθως αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκη τῆς ἔντονης συμμετοχῆς· συνηθισμένος ἀπὸ τὶς ἀτελείωτες ὧρες τῶν «πρακτικῶν» καὶ τοῦ διαλογισμοῦ, ἀντιμετωπίζει μὲ θέρμη τὴν προσ­ευχὴ καὶ τὴν Θεία Λατρεία· βλέπει τὸν Ἱερέα ὡς νὰ ἔβλεπε τὸν Κύριο καὶ τὸν Πνευματικό του, «εἰς τόπον καὶ τύπον Χριστοῦ».

Αὐτά, βέβαια, δὲν διαρκοῦν ἐσαεὶ καὶ σύντομα εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ ἀποδεχθεῖ τὴν ἀλήθεια ὅτι κι ὁ Κληρικὸς εἶναι ἄνθρωπος καὶ τὴν διδασκαλία ὅτι «ὁ Κύριος ἀπὸ εὐσπλαγχνία μᾶς ἔδωσε κληρικούς, ἀνθρώπους, κι ὄχι ἀγγέλους ἀναμάρτητους, γιὰ λόγους οἰκονομίας καὶ γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας».

Ἀκόμη, ὁ «νεόφυτος» ἔχει τὴν εἰκόνα ὅτι ἡ Ἐκκλησία στὴν ὁποία μόλις προσεχώρησε εἶναι ἕνα ἀρραγὲς καὶ ἀπόλυτα συντονισμένο σῶμα, χωρὶς κενά, συγκρούσεις καὶ διχογνωμίες.

Ὅταν λοιπὸν ἀντιμετωπίσει γιὰ πρώτη φορὰ προβλήματα ὅπως π.χ. τόν οἰκουμενισμὸ ἀντὶ τῆς Οἰκουμενικότητας τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ἀντιμετωπίσει μιὰ «νέα ἐκκλησιολογία», ἡ ὁποία βλέπει «ἐκκλησίες», ἐκεῖ ποὺ οἱ Πατέρες καὶ οἱ Ἅγιοι ἔβλεπαν αἱρέσεις ἢ ὅταν ἔλθει ἀντιμέτωπος μὲ κληρικοὺς ποὺ κάποτε μαθήτευσαν στὸ ΑΚΜΑ[2] -τῶν Γιώργου καὶ Βάσως Βασιλείου- καὶ οἱ ὁποῖοι προσπαθοῦν ἀπεγνωσμένα νὰ περάσουν τὴν ψυχολογία (συστημικὴ καὶ ἄλλη) ἀντὶ τῆς «Ὀρθόδοξης ψυχοθεραπείας», τῆς Ὀρθόδοξης Ποιμαντικῆς, τότε, ὁ νέος «προσήλυτος» χρειάζεται νὰ ἐπανεκτιμήσει τὶς ἀπόψεις του καὶ νὰ διασυνδεθεῖ μὲ τὸ ὑγιὲς ὑπόλοιπο τοῦ κληρικολαϊκοῦ σώματος εἰδάλλως κινδυνεύει νὰ παρασυρθεῖ ἢ στὸν χῶρο τοῦ αὐτοπροσδιοριζόμενου ὡς «πάτριου ἡμερολογίου» ἢ νὰ διολισθήσει καὶ πάλι στὴν αἵρεση ἀπὸ ὅπου προῆλθε ἤ καί σέ ἄλλες.

Ὅταν λοιπὸν οἱ ἰσορροπίες καθίστανται τόσο ἐπισφαλεῖς εἶναι ἐπιτρεπτὸ νὰ δοκιμάζεται ἐπὶ πλέον ἡ ὑπομονὴ ἀνθρώπων, ποὺ ἐπὶ δεκαετίες ἀφιέρωσαν τὴ ζωή τους στὸν εὐαίσθητο, ἀλλὰ καὶ τόσον ἀναγκαῖο χῶρο, ὅπου προσδιορίζεται τὸ τί εἶναι ἀσυμβίβαστο μὲ τὴν Ὀρθόδοξη χριστιανικὴ πίστη καὶ τί ὄχι;

Καὶ θὰ ἀναφερθῶ σὲ δύο μόνον πρόσφατες ἐκδηλώσεις ἄγνοιας προφανῶς, γιατί δὲν θέλω νὰ δεχθῶ τὴν ἄποψη τῆς ἐμπάθειας πρὸς ἕνα ἔργο ποὺ στηρίζει ὅσο μπορεῖ σήμερα τὸ Σῶμα τοῦ Κυρίου.

Ἡ πρώτη περίπτωση ἀφορᾶ στὸ γνωστὸ περιοδικὸ «ΣΥΝΑΞΗ» (τ. 143)[3], πού δημιούργησε ὁ μακαριστὸς Παναγιώτης Νέλλας, ὅπου ἐκτοξεύθηκε ἕνα νέο εἶδος ὕβρεως ἐναντίον ἐκείνων, ποὺ ἀγωνίζονται στὸν καλὸν ἀγώνα τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως, ἕνας νέος βαρὺς χαρακτηρισμός, αὐτὸς τοῦ ψυχασθενοῦς, ποὺ ἔρχεται νὰ προστεθεῖ σὲ προηγούμενους. Πρωταγωνιστὴς στὸ νέο αὐτὸν ὑβριστικὸ χαρακτηρισμὸ ὁ γνωστὸς κληρικὸς καὶ ψυχίατρος τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Θηβῶν π. Βασίλειος Θερμὸς.

Ὁ ἐν λόγω κληρικὸς σὲ ἄρθρο του στὸ περιοδικό, μὲ τίτλο: «Ψυχαναγκαστικὴ αἱρεσιομαχία: Ἀγχολυτικὸ εὐρέως φάσματος καὶ παντὸς καιροῦ», κάνει λόγο γι’ αὐτοὺς ποὺ μάχονται ἐναντίον τῶν αἱρέσεων, τοὺς ὁποίους θεωρεῖ ὡς ψυχοπαθεῖς, ὡς πάσχοντες ἀπὸ ἕνα εἶδος ψυχαναγκαστικῆς νεύρωσης, τὴν ὁποία μάλιστα ὀνομάζει «ψυχαναγκαστικὴ αἱρεσιομαχία», ὅπως φαίνεται καὶ ἀπὸ τὸν τίτλο τοῦ ἄρθρου. Προσπαθεῖ δὲ νὰ ἀποδείξει τὸν ἰσχυρισμὸ του αὐτόν, ἐπικαλούμενος τὴν ἰδιότητά του ὡς ψυχιάτρου καὶ χρησιμοποιώντας ψυχιατρικὴ ὁρολογία. Προκειμένου νὰ προσδώσει ἐπιστημονικὸ κῦρος στὰ γραφόμενά του, γράφει: «Σὲ πρὸ εἰκοσαετίας κείμενό μου ἀσχολήθηκα μὲ τὰ ψυχολογικὰ αἴτια τῆς παθολογικῆς συμπεριφορᾶς ἐκείνων τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι ἀναζητοῦν παντοῦ κακοδοξίες καὶ αἱρέσεις καί, ὅταν νομίζουν ὅτι τὶς ἀνακαλύπτουν, γίνονται ἐπιθετικοὶ μὲ τοὺς φορεῖς τους». Οἱ αἱρέσεις γιὰ τὸν συγγραφέα εἶναι κάτι τὸ δυσεύρετο, ἀφοῦ γιὰ νὰ τὶς ἀνακαλύψει κανείς, χρειάζεται νὰ ψάξει;

Ἡ δεύτερη περίπτωση ἀφορᾶ στὸν νέο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀμερικῆς κ. Ἐλπιδοφόρο, πού στὸ κήρυγμά του στὸν καθεδρικὸ ναὸ Ἁγίου Δημητρίου στὴν Ἀστόρια Νέας Ὑόρκης στὶς 14 Ἰουλίου 2019, Κυριακὴ τῶν Πατέρων τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, εἶπε ἐπί λέξει[4]: «Πρὶν κλείσω θέλω νὰ σᾶς θυμίσω κάτι ποὺ εἶπε ὁ Ἀπόστολος στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Τί εἶπε; “Αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ“. Τί θὰ πῆ αὐτὸ τώρα; Εἶναι ἀρχαῖα· δὲν τὰ καταλαβαίνουμε, ἀλλὰ νὰ σᾶς ἐξηγήσω. Γι᾿ αὐτὸ ὑπάρχει τὸ κήρυγμα, γιὰ νὰ μᾶς ἐξηγάει αὐτὰ τὰ δύσκολα πράγματα.

»Τί λέει ἐκεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος; Τὸν αἱρετικὸ ἄνθρωπο μετὰ μία, δύο, τρεῖς συμβουλὲς ἄφησέ τονα, γιατὶ αὐτὸς δὲν ἀλλάζει μυαλό. Ποιὸς εἶναι ὁ αἱρετικὸς ἄνθρωπος αὐτός; Εἶναι αὐτὸ πού λέμε “οἱ ἄλλες ἐκκλησίες”; Εἶναι ὅσοι δὲν εἶναι ὀρθόδοξοι; Αὐτοὶ εἶναι οἱ αἱρετικοὶ ποὺ λέει ἐδῶ ὁ ἀπόστολος; Ὄχι. Αἱρετικὸς εἶναι ὁ καυγατζής. Αὐτὸς ποὺ κάνει διχασμούς. Αὐτὸς ποὺ φέρνει διχόνοιες. Αὐτὸς ποὺ φέρνει μίση. Ξέρετε, δὲν ζοῦμε στὸν παράδεισο, ζοῦμε σὲ ἀνθρώπινες κοινωνίες. Ξέρετε ὅλοι σας τέτοιους ἀνθρώπους. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι θέλουν νὰ χωρίζουν, θέλουν νὰ διχάζουν τοὺς ἀνθρώπους, θέλουν νὰ κάνουν καυγά, θέλουν νὰ κάνουν φασαρία. Θέλουν νὰ πάρουν κάποιους μὲ τὸ μέρος τους καὶ νἆναι οἱ ἄλλοι ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος. Αὐτὸς εἶναι ὁ αἱρετικὸς ἄνθρωπος. Οἱ ἄλλοι ἀδελφοί μας οἱ χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶναι ὀρθόδοξοι, δὲν εἶναι αἱρετικοί. Εἶναι ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι χωρὶς νὰ φταῖνε, χωρὶς νὰ τὄχουν διαλέξει οἱ ἴδιοι, γεννήθηκαν σὲ μία ἄλλη ἐκκλησία. Γεννήθηκαν σὲ ἕνα ἄλλο δόγμα. Ὅπως καὶ ἐμεῖς. Δὲν νομίζω ὅτι ἐμεῖς… Λίγοι θὰ πρέπει νἆναι ἀνάμεσά μας οἱ προσήλυτοι, οἱ ὁποῖοι πρα­γματικὰ γνώρισαν τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴν διάλεξαν συνειδητά. Οἱ περισσότεροι γεννηθήκαμε ὀρθόδοξοι. Δὲν τὸ διαλέξαμε. Ἑπομένως αἱρετικὸς δὲν εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀνήκει σὲ μία ἄλλη ἐκκλησία, γιατὶ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀνήκουν σὲ ἄλλες ἐκκλησίες πρέπει νὰ τοὺς ἀγαποῦμε, εἶναι ἀδέλφια μας, εἶναι χριστιανοί. Μπορεῖ νὰ μὴ ἔχουμε κοινωνία μεταξύ μας, ἀλλὰ εἶναι γείτονές μας, καὶ οἱ χριστιανοί πρέπει νὰ μάθουμε νὰ ἀγαποῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο, νὰ ὑποστηριζόμαστε καὶ νὰ συν­εργαζόμαστε, γιατὶ βλέπετε οἱ ἄλλες θρησκεῖες πόσο αὐξάνονται καὶ πόσο ἐμεῖς λιγοστεύουμε καὶ πόσο μᾶς πλησιάζουν ἀπειλητικά οἱ ἄλλες θρησκεῖες καὶ ἐμεῖς κοιτάζουμε νὰ τσακωνόμαστε οἱ χριστιανοί μεταξύ μας»[5].

Δὲν θὰ ἤθελα νὰ στεναχωρήσω οὔτε τὸν Αἰδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Βασίλειο οὔτε, πολλῷ μᾶλλον, τὸν Σεβασμιώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀμερικῆς κ. Ἐλπιδοφόρο, ἀλλὰ οἱ τοποθετήσεις καὶ τῶν δύο εἶναι μᾶλλον προκλητικές… π. Βασίλειε, ἡ γνωμάτευσή σας ἄλλον τύπο ἀνθρώπου ἀφορᾶ. Θὰ πρέπει μᾶλλον νὰ μπερδευτήκατε στὴν ἀρχειοθέτηση τῶν φακέλων σας. Κι ἐσεῖς Σεβασμιώτατε, κάπου μπερδέψατε τὶς λέξεις. Αἱρετικὸς δὲν σημαίνει καβγατζής… κάτι ἄλλο θὰ εἴχατε στὸ νοῦ σας. Πάντως καλοῦ κακοῦ ἀνοῖξτε καὶ κάποιο λεξικό[6]. Καί, Σεβασμιώτατε, λέγουν πώς «ἡ Ἐλπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία», ὅμως, πόση Ἐλπίδα νά μᾶς ἔχει ἀπομείνει, Σεβασμιώτατε, ὕστερα ἀπό ὅλα αὐτά;

Σημειώσεις:

[1] imthf.gr [2] Ἀθηναϊκό Κέντρο Μελέτης τοῦ Ἀνθρώπου. facebook.com [3] impantokratoros.gr Ἐκ τοῦ Γραφείου ἐπί τῶν Αἱρέσεων καί Παραθρησκειῶν Ἱ. Μ. Πειραιῶς [4] youtube.com [5] orthodoxnet.gr [6] greek-language.gr Αἵρεση: Κάθε θρησκευτικὴ διδασκαλία ποὺ καταδικάστηκε ἀπὸ τὴν ἐπίσημη Ἐκκλησία ὡς ἀντίθετη μὲ τὰ καθιερωμένα δόγματα. Καβγάς: Διαφωνία ποὺ δημιουργεῖ μεγάλη ἔνταση καὶ ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ φωνὲς καὶ μὲ ἀνταλλαγὴ ἐκφράσεων συχνὰ ὑβριστικῶν.