Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Προφήτου Ηλιού Υδρας Αρχιμανδρίτης
Θεολόγος Γρηγοριάτης και ο εφημέριος Αιγίνης πρωτοπρεσβύτερος Δρ.
Νικόλαος Σαββόπουλος, τ. εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος στην
Ευρωπαϊκή Ένωση την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου στη Λαύρα των Σπηλαίων του
Κιέβου συλλειτούργησαν με τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας
κ. Ονούφριο του Πατριαρχείου Μόσχας.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας προσφώνησαν τον Μακαριώτατο κ.
Ονούφριο και μετέφεραν την αγωνία Ορθοδόξων κληρικών και λαϊκών της
Ελλάδος για την κρίση εντός της Ορθοδοξίας με αφορμή τα όσα συμβαίνουν
σήμερα στην Ουκρανία.
Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.κ. Ονούφριε
Με ιδιαίτερη συγκίνηση προσερχόμαστε σήμερα ταπεινοί προσκυνητές στην πολύπαθη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.
Ερχόμαστε από την Ελλάδα και σας μεταφέρουμε το μήνυμα της εν
Χριστώ αγάπης και της Ορθοδόξου αδελφοσύνης. Για το σύντομο αυτό
προσκύνημά μας στους τόπους αγιασμού της Ορθοδόξου Εκκλησίας της
Ουκρανίας ζητήσαμε και λάβαμε την ευλογία σας, ως του μόνου
Πανορθοδόξως αναγνωρισμένου κανονικού Αρχιεπισκόπου Κιέβου και Πάσης
Ουκρανίας.
Όμως εκτός της, σύμφωνα με τους κανόνες, αδιαμφησβήτητης θέση σας στον
Ορθόδοξο κόσμο, πρέπει να ομολογήσουμε ότι έχετε κατακτήσει και τις
καρδιές των πιστών ορθοδόξων και στην Ελλάδα που αντικρίζουν το
πρόσωπό σας με μεγάλο σεβασμό. Και αυτό λόγω της ιδιαίτερης
πνευματικότητας και των πολλών αρετών σας οι οποίες γίνονται εμφανείς
και από τον τρόπο και τη σύνεση που επιδεικνύετε στις αναφορές σας
και τους χειρισμούς που κάνετε για την τόσο άδικη επίθεση που δέχεστε
το τελευταίο διάστημα.
Εμείς στην Αίγινα πληροφορηθήκαμε εκ των υστέρων την παρουσία σας
κατά το προσκύνημά σας στο Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου αφού οι
πατέρες που συλλειτούργησαν μαζί σας δυσκολευτήκαν να σας αναγνωρίσουν
ως αρχιεπίσκοπο διότι επιλέξατε να προσκυνήσετε τον Αγιο Νεκτάριο ως
ταπεινός μοναχός χωρίς τυμπανοκρουσίες και επίσημες συνοδείες.
Μακαριώτατε, Σας ευχαριστούμε για το παράδειγμά σας. Αυτή η υψηλού
πνευματικού φρονήματος στάση Σας, μας εμπνέει και μας καθοδηγεί.
Σήμερα οφείλουμε να σας πούμε
ότι κατά το προσκύνημά μας αυτό βιώσαμε τον αγώνα που κάνει ο πιστός
Ορθόδοξος λαός της Ουκρανίας προκειμένου να παραμείνει στις
πατρογονικές εστίες της πίστεως και να διαφυλάξει τους τόπους λατρείας
που παρέλαβε από τους προγόνους του.
Διαπιστώσαμε με τα ίδια μας τα μάτια τον πόνο και την αγωνία των
πιστών ορθοδόξων Ουκρανών αλλά και την απορία που είναι ζωγραφισμένη
στα μάτια τους όταν στρεφόμενοι προς εμάς που προερχόμαστε από την
Ελλάδα, μας υπέβαλαν την μεγάλη ερώτηση.
Γιατί; Ένα μεγάλο ΓΙΑΤΙ;
Και αυτό το «γιατί» διαπιστώνουμε ότι το ζουν καθημερινά εκατομμύρια ορθοδόξων.
Γιατί αυτός ο διωγμός και μάλιστα με υπογραφή από αδελφικά χέρια;
Γιατί δεν μπορούν να είναι ελεύθεροι να πιστεύουν και να κοινωνούν
στην Εκκλησία που παρέλαβαν από τους προγόνους τους και γαλουχήθηκαν
από μικρά παιδιά.
Γιατί θα πρέπει ιερείς και πιστός λαός να απομακρύνονται βίαια από
τους ναούς τους εξ αιτίας εμπλοκής των πολιτικών σε άδικες
εκκλησιαστικές επιλογές. Οφείλουμε εξ΄αρχής να διαβεβαιώσουμε
όλους ότι είναι μεγάλος ο σεβασμός μας και η αγάπη μας προς το
Οικουμενικό Πατριαρχείο και ιδιαίτερα προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη,
όπως και προς όλους τους επισκόπους της Ορθοδόξου Εκκλησίας που
στέκονται εις τύπον και τόπον Χριστού. Όμως όντας κληρικοί της
Ορθοδόξου Εκκλησίας μπορούμε να έχουμε λόγο και να επιχειρηματολογούμε
με βάση τις αρχές, τα δόγματα και τους κανόνες της αιώνιας
παρακαταθήκης των πατέρων της Εκκλησίας μας.
Σήμερα πρέπει να σας ομολογήσουμε ότι όλο αυτό το διάστημα του
Γολγοθά που ανεβαίνει η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, ο πιστός λαός
και ο κλήρος της Ελλάδος παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις και
προσεύχονται να επικρατήσει ειρήνη, καταλλαγή και αγάπη στις ψυχές των
ανθρώπων γιατί σε αυτά τα βήματα πρέπει να οδηγεί η πίστη μας.
Ακόμη και ο πρωτοετής φοιτητής τη Θεολογίας
γνωρίζει πολύ καλά ότι η αμαρτωλότητα ως ίδιον της ανθρωπίνης φύσεως
μπορεί να θεραπευτεί με την μετάνοια και ο άνθρωπος να οδηγηθεί στη
σωτηρία. Επίσης γνωρίζει ότι η δημιουργία σχίσματος, η εμμονή σε αυτό
και η συμπαράταξη με αυτό χωρίς μετάνοια, δεν θεραπεύονται ποτέ και
καταδικάζονται αυστηρά από τους κανόνες της Εκκλησίας και με
βεβαιότητα οδηγούν στην απώλεια της ψυχής του ανθρώπου. Κατά συνέπεια,
η κοινωνία με ανθρώπους που δημιούργησαν σχίσμα και καθαιρέθηκαν από
την Εκκλησία και μάλιστα όταν αυτή η καθαίρεση έγινε πανορθοδόξως
αποδεκτή, αλλά και τα συλλείτουργα με ανθρώπους που δεν έχουν
χειροτονηθεί κανονικώς εντός της Εκκλησίας, καταδικάζονται από τους
κανόνες της Εκκλησίας ως συμμετοχή στο σχίσμα και μπορεί να
χαρακτηριστεί ως η ακρότατη έκφραση εγωισμού που οδηγεί με βεβαιότητα
στον πνευματικό θάνατο. Εύκολα λοιπόν διαπιστώνει κανείς ότι αυτό που
προέκυψε, ως κάτι το νέο μετά από την συγκέντρωση στο Κίεβο ετερογενών
θρησκευτικών στοιχείων που δεν είχαν καμία σχέση με την Κανονικότητα
της Ορθοδοξίας, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ονομαστεί Ορθόδοξη
Σύνοδος.
Πολύ δε περισσότερο τα προσχεδιασμένα σε πολιτικά γραφεία συμπεράσματα
και αποφάσεις της συνάξεως αυτής, το μόνο που έκαναν ήταν να
δημιουργήσουν μία επι πλέον διαφορετική εκκλησιαστική δομή, αγνώστου
τύπου και μέχρι σήμερα ξένου στον Ορθόδοξο κόσμο και στην
εκκλησιαστική του ιστορία.
Όμως πρέπει να ομολογήσουμε ότι η πίεση για την αναγνώριση αυτής
της διαφορετικού τύπου εκκλησιαστικής δομής είναι πολύ μεγάλη και από
ότι φαίνεται επιβάλλεται από πολιτικούς διεθνείς παράγοντες.
Μέχρι σήμερα
είχαμε την Ορθόδοξη Εκκλησία παγκοσμίως ενωμένη και αυτό φαίνεται ότι
δεν άρεσε καθόλου στους εισηγητές της παγκοσμιοποίησης και σε αυτούς
που ενδεχομένως επιθυμούν να επιβάλλουν στον κόσμο την λεγομένη
πανθρησκεία. Η Ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας ήταν ένα μεγάλο εμπόδιο
στις βλέψεις τους και προσπαθούν αυτή την ενότητα να την διαλύσουν εκ
των έσω. Θέλουν να αποδυναμώσουν τον σωτηριολογικό της λόγο και να
την υποχρεώσουν στην ενασχόληση με επουσιώδη και δευτερογενή
προβλήματα του ανθρώπου.
Είναι αλήθεια και φαίνεται ότι εργάστηκαν με μαεστρία. Αφού
μελέτησαν καλά την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία κατάλαβαν ότι εμμένοντας
στην αναγνώριση αυτού του διαφορετικού τύπου εκκλησιαστικού
μορφώματος, επιτυγχάνουν να διαλύσουν στην κυριολεξία την Ορθοδοξία.
Εψαξαν και έμαθαν ότι η ενότητα στην Ορθόδοξη Εκκλησία
επιβεβαιώνεται από τη συμμετοχή στο κοινό ποτήριο. Αυτό άλλωστε είναι
το γεγονός που μας διαφοροποιεί από τους αιρετικούς των άλλων
δογμάτων, οι οποίοι τη συμμετοχή στη λεγομένη για αυτούς θεία
ευχαριστία την έχουν διευρύνει προς όλους, ακόμη και προς τους
αλλοπίστους. Ετσι οι εμπνευστές της αλληλοακοινωνησίας και του
σχίσματος που έρχεται δυστυχώς με γοργούς ρυθμούς, επιτυγχάνουν τους
άθεους σκοπούς τους.
Δεν ξεχνάμε ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2004 επέβαλε
ακοινωνησία στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, επειδή η Ιεραρχία εξέλεξε
τρεις Μητροπολίτες των λεγομένων Νεων Χωρών χωρίς να ερωτηθεί το
Φανάρι. Η τότε απόφαση του ακοινωνησίας συνοδευόταν και από μια
απειλή, ότι: «εάν συνεχιστεί η «κανονική ανωμαλία» το Πατριαρχείο θα
άρει τον Τόμο της Αυτοκεφαλίας του 1850». Αυτή η απειλή φαίνεται ότι
επικρέμαται και σήμερα ενώπιον των αρχιερέων που θα κληθούν να
αποφασίσουν για την ουκρανική αυτοκεφαλία. Κάποιοι στην Ελλάδα μάλιστα
εκφράζουν τον φόβο, ότι αφού έγινε και αυτό, φτάσαμε δηλαδή στην
Ορθοδόξη Εκκλησία στο σημείο να ακυρώνονται αναίτια αποφάσεις, οι
οποίες έχουν διάρκεια ζωής 300 και πλέον ετών, όπως η Πατριαρχική
Πράξη του 1686 προς την Εκκλησία της Ρωσίας, ενδεχομένως η άρνηση της
αναγνώρισης αυτής της διαφορετικού τύπου εκκλησιαστικής δομής της
Ουκρανίας να δημιουργήσει την δικαιολογία ώστε να αρθεί και το
Αυτοκέφαλο της Ελλαδικής Εκκλησίας του 1850. Δυστυχώς υπάρχουν και
επίσκοποι που σκέπτονται με αυτόν τον τρόπο και είναι έτοιμοι να
συμπράξουν σε αντικανονικές ενέργειες, υποτιμώντας την Ορθόδοξη
Εκκλησιολογία η οποία στηρίζεται στους κανόνες Οικουμενικών και άλλων
Συνόδων και τοποθετώντας την ως υποδεέστερης των Πατριαρχικών
αποφάσεων. Οι εισηγητές αυτής της έκρυθμης κατάστασης θεωρούν ότι με
απειλές και εκβιασμούς θα καταφέρουν να κάμψουν τις αντιστάσεις αυτών
που επιμένουν στην τήρηση των Κανόνων.
Ακόμα σήμερα,
οκτώ μήνες από την λεγόμενη αυτοκεφαλία και τη στιγμή που καμία από
τις Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν την έχει αναγνωρίσει, συντελείται ένα
μεγάλο κακό εντός της Ορθοδοξίας. Η διαίρεση και το σχίσμα άρχισε να
δημιουργεί ρίζες οι οποίες εάν συνεχιστούν να απλώνονται θα οδηγήσουν
με μαθηματική ακρίβεια στον οριστικό διαμελισμό της Εκκλησίας μας
αλλά και στην δημιουργία μικρότερων σχισμάτων εντός των κατά τόπους
Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.
Σήμερα στο Αγιον Ορος και ανά την Ελλάδα πολλοί ηγούμενοι,
ιερομόναχοι και άλλοι κληρικοί αρνούνται να συλλειτουργήσουν με αυτούς
που συλλειτούργησαν με τους σχισματικούς. Εντός της Ιεραρχίας της
Εκκλησίας της Ελλάδος πολλοί ιεράρχες αρνούνται να αναγνωρίσουν ή να
συλλειτουργήσουν με όσους συλλειτούργησαν με τους σχισματικούς. Και
αυτό εφ΄όσον φτάσει στη βάση του ιερού κλήρου θα έχουμε ιερείς που θα
αρνούνται να συλλειτουργήσουν με οποιονδήποτε έχει ενδείξεις ότι
συλλειτούργησε με σχισματικούς.
Επίσης καλλιεργείται έντεχνα μια δήθεν ένταση και διχογνωμία μεταξύ
των ελληνοφώνων και σλαβόφωνων Ορθοδόξων Εκκλησιών, η οποία δεν έχει
καμία βάση αληθείας μεταξύ του πιστού λαού και των κληρικών του.
Στην Ελλάδα καμαρώνουμε γιατί χάρη στους αδελφούς από την
Θεσσαλονίκη φωτισμένους από τον Θεό, Κύριλλο και Μεθόδιο, απέκτησαν οι
Σλάβοι αδελφοί μας το κυριλλικό αλφάβητο και ταυτόχρονα είμαστε
ευγνώμονες προς τους Σλάβους αδελφούς μας γιατί τραφήκαμε πνευματικά
μεταξύ των άλλων και από τα διδάγματα των μεγάλων θεολόγων,
διδασκάλων, συγγραφέων και λογοτεχνών από τη Ρωσία, την Σερβία, την
Ρουμανία.
Μοιάζει Οργουελική η απόλυτη διαστροφή των εννοιών και των όρων, στα
επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται υπέρ της σχισματικής δομής, των
οποίων επιχειρημάτων στόχος είναι η σύγχυση και ο αποπροσανατολισμός
του Ορθοδόξου πληρώματος. Καταδικάζουν και καλώς κάνουν τον
εθνοφυλετισμό και κάνουν μάλιστα και συνέδρια γιαυτό τον σκοπό αυτό
και ταυτόχρονα υποστηρίζουν ότι κάθε έθνος έχει δικαίωμα στην
Αυτοκεφαλία. Επιδιώκουν έτσι να κατατμήσουν και να μοιράσουν την
Ορθοδοξία σε πολλά-πολλά μικρά κομμάτια, με καθαρά εθνοφυλετικά
κριτήρια.
Τελευταία κάποιοι υποστήριξαν ότι επειδή είμαστε γένος Ελλήνων έχουμε
υποχρέωση να υποστηρίξουμε την επιλογή της αυτοκεφαλίας. Εάν αυτό δεν
είναι εθνοφυλετισμός τότε τί είναι;
Με το λεγόμενο Αυτοκέφαλο στους σχισματικούς βάζουν βόμβα στα
θεμέλια της ενότητας της Ορθοδοξίας και ταυτόχρονα κάνουν έκκληση για
την ενότητα και ειρήνη μεταξύ των λαών. Συλλειτουργούν με τους
αμετανόητα σχισματικούς και αγκαλιάζουν τους αιρετικούς Ουνίτες της
Ουκρανίας και ταυτόχρονα καταδικάζουν την κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία
της Ουκρανίας των εκατομμυρίων Ορθοδόξων στην ανυπαρξία και επι
πλέον επειδή δεν συμπορεύτηκε με τους σχισματικούς την κατηγορούν, ως
δημιουργό και αιτία σχίσματος. Πλήττουν βάναυσα το Συνοδικό σύστημα
της Ορθοδοξίας αντικαθιστώντας το Πρωτείο Τιμής με τις καινοφανείς και
ανυπόστατες για την Ορθοδοξία θεωρίες του «πρώτου άνευ ίσων»
“primus sine paribus” και ταυτόχρονα επιχειρηματολογούν και ενώπιον
του Πάπα για την αξία του συνοδικού συστήματος.
Εμείς στην Ελλάδα θα ακολουθήσουμε τα μηνύματα σοφών ιεραρχών και
διδασκάλων μας που εκφράστηκαν με σαφήνεια, παρά τις περί του
αντιθέτου πιέσεις, κατά της λεγομένης αυτοκεφαλίας και υπέρ της
Κανονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας. Μεταξύ αυτών οι
Μακαριότατοι Πατριάρχες Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος και Ιεροσολύμων
Θεόφιλος. Ο σοφός ιεράρχης καθηγητής μας Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και
πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος, ο οποίος παρέλαβε στάχτες αντί για
Εκκλησία και δημιούργησε ένα Ορθόδοξο θαύμα με καινούργιες εκκλησίες,
ιδρύματα, σχολές, νοσοκομεία και ο οποίος θα πρέπει να αποτελεί
παράδειγμα μίμησης για όλο το Ορθόδοξο κλήρο.
Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ο οποίος δεν αναγνωρίζει την
νέα δομή στην Ουκρανία καθώς και οι Σεβασμιώτατοι μητροπολίτες της
Αρχιεπισκοπής Κύπρου, Λεμεσσού Αθανάσιος, Κύκκου Νικηφόρος και Ταμασού
Ησαίας. Οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Πειραιώς κ Σεραφείμ, Κηθύρων
κ. Σεραφείμ, και Κερκύρας κ. Νεκτάριος. Ακόμη και ο λόγιος
Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, ο οποίος παρά το γεγονός ότι θεωρεί
αναπόφευκτη την αναγνώριση της αυτοκεφαλίας, προτείνει πριν από
οποιαδήποτε ενέργεια από την Εκκλησία της Ελλάδος να ερωτηθεί το
Οικουμενικό Πατριαρχείο με βάση ποιούς κανόνες προέβη στην
αποκατάσταση των σχισματικών καθηρημένων και αφορισμένων και με ποια
ορθόδοξη λογική δέχθηκε ως επισκόπους αχειροτόνητους.
Γνωρίζουμε σαφώς από την Εκκλησιαστική Ιστορία ότι οποιαδήποτε
συνοδική απόφαση στον Ορθόδοξο κόσμο που έχει σαν αντικείμενο Κανονικά
και Εκκλησιολογικά θέματα, μόνο ομόφωνα μπορεί να έχει κύρος και
ισχύ. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία θα βάλει σε μεγάλες περιπέτειες
ενότητος και εντός της, την οποιαδήποτε Εκκλησία που θα αποφασίσει
πλειοψηφικά. Με αυτό το δεδομένο έχουμε την βεβαιότητα ότι καμία από
τις Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν πρόκειται να συμπράξει στο σχίσμα και να
δημιουργήσει με την απόφασή της τις προϋποθέσεις μικρότερου σχίσματος
εντός της.
Κλείνοντας αυτή την ταπεινή προσλαλιά κάνουμε μία ταπεινή έκκληση
προς όλους όσους αγαπούν την Ορθόδοξη πίστη μας και που την θέλουν
ενωμένη και την απευθύνουμε την έκκληση αυτή ιδιαίτερα στους
επισκόπους μας στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Σκύψατε και
αφουγκραστείτε τον πόνο, το κλάμα, τον καημό και τα δάκρυα των
εκατομμυρίων αδελφών μας Ορθοδόξων της Ουκρανίας.
Σας παρακαλούμε πριν πάρετε οποιεσδήποτε γρήγορες αποφάσεις που θα
διαλύουν οριστικά την ενότητα της Ορθοδοξίας να απαντήσετε στα μεγάλα
ερωτήματα του Ορθοδόξου πιστού Ουκρανικού Λαού των οποίων ερωτημάτων
γίναμε και εμείς δέκτες: Αδέλφια μας Ορθόδοξοι, γιατί μας πολεμάτε;
Γιατί δεν μας αφήνετε να συνεχίσουμε να πιστεύουμε στην Ορθοδοξία μας;
Γιατί θέλετε να μας ξεριζώσετε από τις πατρογονικές εκκλησιαστικές
μας εστίες.
Τι το κακό κάναμε και ποια είναι η αιτία να μας καταδικάζετε στην
ανυπαρξία μεταξύ των Ορθοδόξων; Γιατί θέλετε να μας οδηγήσετε στο
σχίσμα; Γιατί ταυτίζεστε με αυτούς που θέλουν το κακό της Αγίας μας
Ορθοδοξίας; Γιατί μας συκοφαντείτε ως εθνοφυλετιστές επειδή πιστεύουμε
ότι η Ορθοδοξία είναι πάνω και από τα σύνορα μεταξύ των κρατών που
βάζουν οι άνθρωποι;
Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ Ονούφριε. Με
αυτές τις ταπεινές σκέψεις και προβληματισμούς φεύγουμε από το Κίεβο
και επιστρέφουμε στην Ελλάδα. Επιτρέψτε μας να σας εκφράζουμε τον
απέραντο σεβασμό προς το πρόσωπό σας και παρακαλούμε τον Θεό να σας
δώσει δύναμη και να είναι αρωγός στον πολύ δύσκολο αγώνα σας.
Προσευχόμαστε με την καρδιά μας αδελφοί μας Ορθόδοξοι της
Ουκρανίας, να κρατήσετε την πίστη σας ανόθευτη κοντά στην Ορθόδοξη
Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ονούφριο και την περί
αυτόν Ιερά Σύνοδο. Είθε ο Θεός της Ειρήνης να αποτρέψει το σχίσμα και
να φέρει ξανά την πολυπόθητη ενότητα στην Αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΑΜΗΝ.