-ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΑΝΕΤΡΕΨΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ; -Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΟΤΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΟΣΜΙΚΟΥΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΛΙΓΩΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥΣ, ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ (Ἁγ. Ἰωάννης Χρυσόστομος)
Ὑπάρχει δυστυχῶς διάχυτη ἡ ἀντίληψη ὅτι ἀπό τούς κοσμικούς ἀπαιτεῖ ὁ Θεός λιγότερο γιά τή σωτηρία τους σέ σχέση μέ τούς μοναχούς. Ὅμως αὐτό εἶναι μία μεγάλη δαιμονική ἀπάτη. Νά τί λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Αὐταπατᾶσαι καί σφάλλεις πάρα πολύ, ἄν νομίζεις ὅτι ἄλλα ἀπαιτοῦνται ἀπό τόν κοσμικό καί ἄλλα ἀπό τόν μοναχό. Διότι πρέπει τό ἴδιο νά ἀνεβοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι· καί ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἀνέτρεψε ὅλην τήν οἰκουμένη εἶναι αὐτή ἡ ἀντίληψη· νομίζουμε ὅτι μόνο ἀπό τό μοναχό ἀπαιτεῖται μεγαλύτερη ἀκρίβεια (στή ζωή του), στούς δέ ὑπολοίπους ἐπιτρέπεται νά ζοῦν μέ ραθυμία» (ἁγ. Ἰω. Χρυσόστομος)[1].
Ὑπάρχουν δύο εὐαγγέλια;
-ΟΧΙ βέβαια..
Ὁ Κύριος, ἀναμφισβήτητα, δέν μᾶς παρέδωσε δύο εὐαγγέλια· ἕνα γιά τούς μοναχούς καί ἕνα (λάϊτ-light!!!) γιά τούς κοσμικούς-ἐγγάμους. Ἄλλωστε ὅταν μᾶς ἐκήρυττε, πρίν 2000 χρόνια δέν ὑπῆρχε διαμορφωμένη ἡ τάξη τῶν μοναχῶν, ὅπως τήν ἐννοοῦμε σήμερα...
Ὅ,τι εἶπε ὁ Κύριος, σέ ὅλους μας τό εἶπε: Κοσμικούς-λαϊκούς καί μοναχούς-ἀφιερωμένους στόν Θεό.
Ὅ,τι ἔκανε γιά ὅλους μας τό ἔκανε· γιά νά μᾶς δώσει τό σωστό πρότυπο ζωῆς καί τόν τρόπο τῆς σωτηρίας. Δηλαδή μᾶς ἀποκάλυψε τόν τρόπο νά πραγματώσουμε τόν προορισμό μας: νά ἐπιτύχουμε μέ τήν βοήθεια τοῦ «κατ' εἰκόνα» καί τήν Θεία Χάρη, τό «καθ' ὁμοίωσιν», τήν θέωσή μας, τήν πλήρη ἕνωση μαζί Του.
Ὁ Κύριος ἐνήστευε (σαράντα ἡμέρες δέν ἔφαγε τίποτε), ἀγρυπνοῦσε («διανυκτέρευε στήν προσευχή κατά μόνας), προσευχόταν ἀδιάλειπτα, κακοπαθοῦσε, δέν εἶχε σπίτι, δέν εἶχε περιουσία, δέν εἶχε χρήματα.
Ὅλα αὐτά τά ζοῦν οἱ σημερινοί μοναχοί, ἀλλά καί αὐτά μᾶς δίδαξαν μέ τήν ζωή τους οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, οἱ ὁποῖοι τά παρέλαβαν ἀπό τόν Ἴδιο τόν Κύριο.
Οἱ πρῶτοι χριστιανοί ζοῦσαν ἐπίσης ἀκολουθώντας τούς Ἁγίους Ἀποστόλους, δηλ. ζοῦσαν ὅπως οἱ μοναχοί, μέ τήν μόνη διαφορά ὅτι κάποιοι ἀπό αὐτούς ἦταν ἔγγαμοι.
Ὅταν ἀργότερα εἰσῆλθε ἡ ὀλέθρια ἀντίληψη (ὅτι δηλαδή ἀπαιτοῦνται τάχα λιγότερα ἀπό τούς λαϊκούς σέ σχέση μέ τούς μοναχούς) ἀπό τήν ὁποία, ὅπως λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, προῆλθαν ὅλα τά κακά, τότε διαμορφώθηκε ἡ ἰδιαίτερη τάξη τῶν μοναχῶν· αὐτοί (οἱ μοναχοί δηλαδή) δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά ἡ τάξη τῶν ἀληθινῶν χριστιανῶν, τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ μοναχική ζωή κατ' ἀρχάς ὀνομαζόταν «ἀποστολική ζωή». Αὐτό συνέβαινε διότι ὁ μοναχισμός δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά ἡ ἐφαρμογή κατά τόν τελειότερο βαθμό τῶν ἐντολῶν τοῦ εὐαγγελίου, πού μᾶς κήρυξε ὁ Κύριος καί οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι.
-Ποία εἶναι ἡ ἀντίληψη πού γέννησε ὅλα τά κακά στήν Ἐκκλησία;
-Εἶναι ἡ ἰδέα ὅτι αὐτοί πού ζοῦν στόν κόσμο μποροῦν νά διάγουν «χαλαρά» καί νά μήν τηροῦν ἀκριβῶς τό εὐαγγέλιο· ἀντίθετα ἀπό τούς μοναχούς καί μόνον ἀπ' αὐτούς, ἀπαιτεῖται ἡ πλήρης τήρησή Του.
Αὐτό ὅμως εἶναι μία μεγάλη αὐταπάτη γιαυτούς πού τό πιστεύουν. Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Αὐταπατᾶσαι καί σφάλλεις πάρα πολύ, ἄν νομίζεις ὅτι ἄλλα ἀπαιτοῦνται ἀπό τόν κοσμικό καί ἄλλα ἀπό τόν μοναχό. Διότι πρέπει τό ἴδιο νά ἀνεβοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι· καί ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἀνέτρεψε ὅλην τήν οἰκουμένη εἶναι αὐτή ἡ ἀντίληψη· νομίζουμε ὅτι μόνο ἀπό τό μοναχό ἀπαιτεῖται μεγαλύτερη ἀκρίβεια (στή ζωή του), στούς δέ ὑπολοίπους ἐπιτρέπεται νά ζοῦν μέ ραθυμία» (ἁγ. Ἰω. Χρυσόστομος).
Ὁ Κύριος εἶπε σαφῶς ὅτι ἀπαιτεῖται ἀπό ὅλους, πού θέλουν νά σωθοῦν, ἡ τήρηση ΟΛΩΝ τῶν ἐντολῶν: «Ὅποιος τηρήσει ὅλες τίς ἐντολές καί μόνο μία δέν τηρήσει ἀκριβῶς, εἶναι παραβάτης ὅλων», δηλ. εἶναι σάν νά μήν τήρησε καμμία: «Ὅστις γάρ ὅλον τόν νόμον τηρήσῃ, πταίσῃ δέ ἐν ἑνί γέγονεν πάντων ἔνοχος» [2]. Ἐπίσης ὅταν ἀπέστελλε τούς Ἁγίους Ἀποστόλους, γιά νά σώσουν τούς ἀνθρώπους τούς ἔδωσε δύο ἐντολές: α) νά τούς βαπτίζουν τούς ἀνθρώπους καί β) νά τούς διδάσκουν νά τῆροῦν ΟΛΕΣ τίς ἐντολές. Μόνο ἔτσι μποροῦν νά σωθοῦν οἱ ἄνθρωποι: «Πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν»[3]·
Σέ τί διαφέρει ὁ μοναχός ἀπό τό λαϊκό;
Ἡ μόνη διαφορά, σύμφωνα μέ τόν ἱερό Χρυσόστομο, εἶναι ὅτι ὁ μέν εἶναι ἄγαμος, ἐνῶ ὁ λαϊκός ἔγγαμος. Ὅλα τά ἄλλα εἶναι κοινά: οἱ ἐντολές, οἱ ὑποχρεώσεις, τά σωτήρια παραγγέλματα τοῦ Χριστοῦ μας πού ὁδηγοῦν στή σωτηρία.
Μάλιστα, ἐπειδή ὁ λαϊκός ζεῖ μέσα στόν κόσμο εἶναι πιό δύσκολος ὁ ἀγώνας του καί θά πρέπει πολύ περισσότερο νά προσέχει καί νά ἀγωνίζεται (μέ ἄσκηση καί μυστηριακή ζωή) γιά νά μπορέσει νά σωθεῖ.
Εἶναι βλασφημία νά λέμε:
«Ἐγώ δέν εἶμαι μοναχός. Δικαιολογοῦμαι νά ἁμαρτάνω ἔστω λίγο... Δέν μπορῶ νά τηρήσω σήμερα, ἀφοῦ ζῶ μέσα στόν κόσμο, τό Εὐαγγέλιο καί τίς ἐντολές ὅλες». Λέγοντας αὐτά βλασφημοῦμε κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (ἁμαρτία πού δέν συγχωρεῖται). Εἶναι σάν νά λέμε ὅτι δέν ἐνεργεῖ σήμερα ὁ Ἀγαθός Παράκλητος καί δέν μπορεῖ νά μᾶς βοηθήσει. Ἐπίσης εἶναι σάν νά λέμε ὅτι ὁ Χριστός μας εἶναι πάρα πολύ ἄδικος καί σκληρός (ἄπαγε τῆς βλασφημίας), ἀφοῦ μᾶς ζητᾶ πράγματα πού δέν μποροῦμε νά τηρήσουμε...
Ὅμως ὁ Κύριος ἀπευθυνόμενος στούς ἀκροατές του ζήτησε ἀπό ΟΛΟΥΣ ἀνεξαιρέτως τήν τελειότητα:
«Τέλειοι γίνεσθε», διά τῆς ὁλοκληρωτικῆς αὐταπαρνήσεως τοῦ ἑαυτοῦ σας (δηλ. τοῦ κοσμικοῦ καί φίλαυτου θελήματός σας) καί τῆς ἄρσης τοῦ Σταυροῦ σας (ἀπόφαση γιά θάνατο προκειμένου νά εἴσαστε ἀληθινοί μαθητές Μου).
Ἄς μήν αὐταπατώμεθα...
(π. Σάββας).
Ἡ εἰκόνα προέρχεται ἀπό τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο «Ἀνάστασις Χριστοῦ-Ἐμμαούς», Ἅγιος Βασίλειος-Λαγκαδᾶ καί εἰκονίζει τήν εἰσοδο τῶν δικαίων στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
[1] Ἁγ. Ἰω. Χρυσοστόμου, Πρός πιστόν πατέρα 3, 14, PG 47, 372-374.
«Σφόδρα ἀπατᾷς σαὐτόν καί σφάλλεις, εἰ ἄλλα μέν οἴει τόν βιωτικόν, ἕτερα δέ ἀπαιτεῖσθαι τόν μοναχόν. Τό γάρ αὐτό πάντας ἀνθρώπους ἀναβῆναι δεῖ· καί τό πᾶσαν ἀνατρέψαν τήν οἰκουμένην τοῦτό ἐστιν, ὅτι μείζονος οἰόμεθα δέον ἀκριβείας τῷ μονάζοντι μόνῳ, τοῖς δέ λοιποῖς ἐξεῖναι ραθύμως ζῆν»
[2] Ἰακ. 2, 10.
[3] Ματθ. 28, 19-20.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΓΑΜΟΣ.