Κυριακή τῶν
Ἁγίων Πάντων
Σήμερα πού
εἶναι ἡ Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων, κατ ̓ ἀρχήν θά ἤθελα νά πῶ κάτι πού, ὅσο καί
ἄν τό ἔχουμε πεῖ καί ἄλλη φορά, δέν εἶναι κακό νά τό ἐπαναλάβουμε. Μάλιστα,
πρέπει πολλά πράγματα νά τά ἐπαναλαμβάνουμε, διότι τά πνευματικά δέν εἶναι ὅπως
τά ἄλλα, πού γίνονται βαρετά, ὅταν τά ἐπαναλαμβάνει κανείς. Τά πνευματικά δέν
ἐξαντλοῦνται μέ μιά φορά, μέ δυό φορές, μέ χίλιες φορές. Πάντοτε εἶναι ἀνεξάντλητα,
καί γι ̓ αὐτό πάντοτε πρέπει νά τά ἐπαναλαμβάνουμε. Ἄλλωστε, αὐτά εἶναι πού
ἔχουν σημασία, καί ἐνόσω ὑπάρχουμε σ ̓ αὐτόν τόν κόσμο, θά τά ἀκοῦμε πάλι καί
πάλι, ἕως ὅτου γίνουν ζωή μας.
Οἱ ἅγιοι
ἀποκαλύπτουν τό Ἅγιο Πνεῦμα
Ἐκεῖνο
λοιπόν πού θέλω νά ἐπαναλάβω, μέ τήν εὐκαιρία πού σήμερα, Κυριακή τῶν Ἁγίων
Πάντων, γιορτάζουμε ὅλους τούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ὅτι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ,
ὁ Χριστός, ἀπεκάλυψε τόν Πατέρα, τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀπεκάλυψε τόν Υἱό, καί οἱ ἅγιοι
ἀποκαλύπτουν τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Ἡ ὕπαρξη τῶν
ἁγίων, ἡ παρουσία τους, ἡ πραγματικότητα τῶν ἁγίων, φανερώνει, ἀποδεικνύει ὅτι
πράγματι ἦλθε τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ὁποῖο κατοικεῖ καί παραμένει στήν Ἐκκλησία.
Διότι ἅγιος δέν μπορεῖ νά γίνει κανείς μόνος του, ὅ,τι κι ἄν κάνει. Κι ἄν
κοπιάσει κι ἄν ἀγωνιστεῖ κι ἄν ἀσκηθεῖ κι ἄν ταλαιπωρηθεῖ κι ἄν ἀκόμη, ἄς
ὑποθέσουμε, μπορέσει νά ἀποκτήσει ὅλες τίς ἀρετές, δέν γίνεται μέ αὐτά ἅγιος.
Ἅγιο κάνει τόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί πάλι, ὄχι μέ τήν ἔννοια ὅτι τόν
κάνει ἅγιο καί φεύγει, ἀλλά μέ τήν ἔννοια ὅτι μένει μέσα του, καί ἡ παρουσία
τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖο εἶναι ἅγιο, πανάγιο, καθιστᾶ καί τόν ἄνθρωπο
ἅγιο.
Ὅπως ἔχουμε
πεῖ ἐπανειλημμένως, ὅταν τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι μέσα στήν ψυχή, τή μεταμορφώνει
τήν ψυχή, τήν ἁγιάζει. Δέν μένει δηλαδή ἡ ψυχή αὐτό πού εἶναι καθ ̓ ἑαυτήν, καί
ἁπλῶς εἶναι μέσα της τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλά τό Ἅγιο Πνεῦμα τήν κάνει ὅ,τι εἶναι
καί αὐτό τό ἴδιο. Ὅμως αὐτό τήν κάνει ἔτσι. Δέν γίνεται μόνη της ἡ ψυχή ἁπλῶς
μέ τόν ἀγώνα. Ἄν φύγει τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὁ μεγαλύτερος ἅγιος θά εἶναι ἕνα τίποτε·
θά εἶναι ἕνας κοινός ἄνθρωπος.
Ὁ ἀπώτερος
σκοπός τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ
Ὁ Υἱός φανέρωσε τόν Πατέρα, τό Ἅγιο Πνεῦμα φανέρωσε τόν Υἱό, οἱ ἅγιοι φανερώνουν τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀλλά ἐπίσης ἡ ὕπαρξη τῶν ἁγίων, ἡ πραγ- ματικότητα τῶν ἁγίων, μᾶς πείθει πώς, ὅ,τι κάνει ἀνέκαθεν ὁ Θεός, τό κάνει, ἀκριβῶς γιά νά γίνουν ἅγιοι αὐτά τά λογικά ὄντα πού λέγονται ἄνθρωποι. Δέν κάνει ὅ,τι κάνει ὁ Θεός γιά νά βρίσκεται σέ δουλειές ἤ γιά νά μᾶς ἐντυπωσιάζει μέ ὅ,τι κάνει, μέ τή μιά ἤ τήν ἄλλη ἐκδήλωσή του, ἀλλά γιά νά γίνουν οἱ ἄνθρωποι ἅγιοι. Σέ τελευταία ἀνάλυση, ὁ ἀπώτερος σκοπός τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ εἶναι νά γίνουν οἱ ἄνθρωποι ὅ,τι εἶναι καί ὁ Θεός· ὄχι κάτι λιγότερο.
Δέν ὑπάρχει κάτι πού τό κρατάει ὁ Θεός καί δέν τό δίνει στόν ἄνθρωπο. Δέν ὑπάρχει κάτι πού τό ἔχει ὁ Θεός καί δέν τό δίνει νά τό ἔχει καί ὁ ἄνθρωπος. Τό μόνο τοῦ Θεοῦ πού δέν δίνεται εἶναι ἡ οὐσία. Δηλαδή ὁ ἄνθρωπος καί ὁποιοδήποτε ἄλλο λογικό ὄν δέν γίνεται κατ ̓ οὐσίαν ὅ,τι εἶναι καί ὁ Θεός. Κατ ̓ οὐσίαν Θεός εἶναι ὁ Θεός. Ὁ ἄνθρωπος γίνεται ὅ,τι εἶναι ὁ Θεός ἀλλά κατά χάριν· δηλαδή τόν κάνει ὁ Θεός ἔτσι, χωρίς ὅμως νά ἀλλάζει τήν οὐσία του. Διότι ὅπως καί νά ἔχει τό πράγμα, ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι θεός· εἶναι ἄνθρωπος, εἶναι δημιούργημα, εἶναι κτίσμα. Ὅμως ἔχει μεγάλη σημασία τό ὅτι τά πάντα κάνει ὁ Θεός, γιά νά κάνει καί τόν ἄνθρωπο ὅ,τι εἶναι καί ὁ ἴδιος. Ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα. Καί καταλαβαίνουμε πόσο ἀποπροσανατολιζόμαστε, πόσο ἔξω πέφτουμε, πόσο ἀπομακρυνόμαστε ἀπό τήν ἀλήθεια, πόσο σφάλλουμε, ὅταν παίρνουμε τά πράγματα διαφορετικά.
Μπορεῖ νά ἔχεις μιά κάποια σχέση μέ τόν Θεό, μπορεῖ νά ἀναφέρεσαι στόν Θεό, νά προσεύχεσαι, μπορεῖ νά θυμᾶσαι κάποια πράγματα πού λέει ὁ Θεός, καί νά ἀσχολεῖσαι μέ αὐτά καί νά τά μελετᾶς, ἀλλά νά τό κάνεις γιά πολλούς καί διαφόρους ἄλλους λόγους καί ὄχι γι ̓ αὐτόν τόν ἕνα λόγο, γι ̓ αὐτόν τόν ἕνα σκοπό, ὅτι δηλαδή ὁ Θεός θέλει νά σέ κάνει κι ἐσένα ὅ,τι εἶναι αὐτός.
Ὁ Θεός θέλει νά σέ κερδίσει μέ τήν ἀγάπη του καί ὄχι μέ τή βία. Δέν θέλει νά σέ ξεγελάσει, ἔστω καί μέ καλό τρόπο, οὔτε ἐσύ μπορεῖς νά δεχθεῖς τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ, τή χάρη του καί νά γίνεις ὅμοιος μέ τόν Θεό, ἄν, τρόπον τινά, ξεγελαστεῖς. Ὁ Θεός σοῦ φανερώνεται, σοῦ ἀποκαλύπτεται, εἶναι μαζί σου, εἶναι κοντά σου, σέ ἀκολουθεῖ πάντοτε καί εἶναι ἕτοιμος νά σοῦ τά δώσει ὅλα, ὅμως περιμένει ἐσύ ἐλεύθερα νά τό καταλάβεις αὐτό, νά τό ἀναγνωρίσεις, ἀφοῦ συγκρίνεις ὅλα τά ἄλλα μέ τόν Θεό καί δεῖς ὅτι ὅλα τά ἄλλα δέν εἶναι τίποτε. Ὁ Θεός εἶναι πού ὑπάρχει, καί αὐτόν μόνο πρέπει νά προτιμήσει κανείς.
Βλέποντας ὁ Θεός ὅτι τόν προτιμᾶς, ὅτι συγκλίνεις πρός αὐτόν, ὅτι αὐτόν ζητᾶς, αὐτόν θέλεις, καί ὅλα τά ἄλλα ἐξαφανίζονται γιά σένα μπροστά του, σέ δέχεται, σέ ἀγκαλιάζει, σέ κερδίζει μέ τήν καλή ἔννοια, σέ κάνει δικό του, ὅμοιό του, σέ κάνει ἅγιο· ὄχι ἁπλῶς ἕναν καλό ἄνθρωπο, ὄχι ἁπλῶς ἕναν ὑποφερτό ἄνθρωπο· ὄχι. Σέ κάνει ἅγιο. Βέβαια, αὐτό γίνεται σιγά-σιγά καί ὁλοκληρώνεται τήν ὥρα τοῦ θανάτου, ὁλοκληρώνεται στήν ἄλλη ζωή, ἀλλά ὁπωσδήποτε ὅμως ἀρχίζει ἀπό δῶ, καί ποιοτικά εἶναι τό ἴδιο.
Καταλαβαίνετε τώρα γιατί δέν μποροῦμε νά εἴμαστε χριστιανοί, ἄν δέν δεχόμαστε ἁγίους, ἐάν δέν πιστεύουμε σέ ἁγίους. Ἀφοῦ ὅλα ὅσα κάνει ὁ Θεός, τά κάνει, γιά νά ἁγιάσει τόν ἄνθρωπο καί ὄχι ἁπλῶς γιά νά τόν σώσει, ὅπως ἐμεῖς τό ἐννοοῦμε. Διότι καί αὐτό καμιά φορά χάνει τό νόημά του, ἄν τό πάρεις μέ κοσμικό πνεῦμα, δηλαδή ἁπλῶς νά τόν βοηθήσει, ἁπλῶς νά τακτοποιήσει τά θέματά του. Ἀπό τότε πού ξέρουμε τήν ἱερά ἱστορία, ὅ,τι κάνει ὁ Θεός, τό κάνει γιά νά ἁγιάσει τόν ἄνθρωπο. Καί αὐτό σημαίνει νά τόν κάνει ὅμοιό του· ὄχι κάτι παρακάτω. Ὅμοιό του.
Ὅλο τό ἔργο
τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀνύπαρκτο, ἅμα βγάλεις τούς ἁγίους
Ποιός εἶσαι
ἐσύ τώρα πού ἔρχεσαι καί λές: «Τί εἶναι οἱ ἅγιοι; Δέν εἶναι τίποτε οἱ ἅγιοι.
Ἐγώ δέν πολυσκέπτομαι τούς ἁγίους, δέν πολυπροσεύχομαι στούς ἁγίους, δέν τούς
πολυπαραδέχομαι». Ξέρεις τί λές; Καταλαβαίνεις τί λές; Τό νιώθεις πόσο ἔξω
εἶσαι ἀπό τήν ἀλήθεια, πόσο δέν τά κατάλαβες καλά τά πράγματα;
Ἅμα βγάλεις
τούς ἁγίους, μετά δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία· ὅλο τό ἔργο τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀνύπαρκτο.
Λέγοντας ἁγίους δέν ἐννοοῦμε ἁπλῶς κάποιους πού ἦταν ἀξιόλογοι ἄνθρωποι καί
κάτι προσπάθησαν νά κάνουν. Ἅγιοι εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι προτίμησαν πάνω ἀπό
ὅλα, καί ἀπό τόν ἑαυτό τους ἀκόμη τόν Χριστό, στό πρόσωπο τοῦ ὁποίου φανερώθηκε
ὁ Θεός, καί δόθηκαν στόν Θεό μέ ὁποιαδήποτε θυσία. Καί ὁ Θεός τούς δέχθηκε,
τούς ἔκανε πέρα γιά πέρα δικούς του καί τούς ἁγίασε.
Ἑπομένως,
ὅταν τιμᾶς τόν ἅγιο, τιμᾶς τόν Θεό· ὅταν ἀναγνωρίζεις τόν ἅγιο, ἀναγνωρίζεις
τόν Θεό· μέ τήν ἔννοια δηλαδή ὅτι ὁ Θεός δέν εἶναι κάπου ἀποτραβηγμένος, ἀλλά
φανερώνεται στούς ἀνθρώπους μέσα ἀπό τή ζωή τῶν ἁγίων. Ὑπῆρχε κάποτε μόνο ὁ
Θεός, ἀλλά ὅμως ὁ ἴδιος ὁ Θεός θέλησε ἀπό ἀγάπη νά φτιάξει καί λογικά ὄντα,
τούς ἀγγέλους καί μετά τούς ἀνθρώπους, πού θά εἶναι κατά χάριν ὅπως εἶναι καί
αὐτός. Ποιός εἶσαι ἐσύ καί τό ἀπορρίπτεις αὐτό; Ποιός εἶσαι ἐσύ καί δέν τό
ἀναγνωρίζεις; Δέν καταλαβαίνεις ὅτι ἀνατινάζεις στόν ἀέρα ὅλη τήν οἰκονομία τοῦ
Θεοῦ, ὅλο τό ἔργο τοῦ Θεοῦ, τόν ἴδιο τόν Θεό; Ὁ Θεός δέν παθαίνει τίποτε, ἀλλά
στή δική σου σκέψη, στό δικό σου μυαλό ἀνατινάζονται ὅλα αὐτά στόν ἀέρα.
Δέν γίνεται
χωρίς νά ἔχουμε ἁγίους. Καί, ἄν θέλετε, δέν ἔχει κανένα νόημα νά ὑπάρχουμε σ ̓
αὐτόν τόν κόσμο, νά ὑπάρχει ἡ Ἐκκλησία, νά ὑπάρχουμε ἐμεῖς μέσα στήν Ἐκκλησία,
νά συνεχίζεται ἡ ζωή, ἄν δέν γίνονται καί σήμερα ἅγιοι, ἄν ὁ Θεός δέν μπορεῖ νά
κάνει καί σήμερα ἁγίους. Αὐτό εἶναι τό ἔργο του. Ἄν ὑποθέσουμε ὅτι σταματάει
κάπου αὐτό καί δέν συνεχίζεται, ἄν γιά κάποιους λόγους δέν πιάνει πλέον ἡ
ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ καί δέν μπορεῖ νά ἁγιάζει τούς ἀνθρώπους, τελειώνει ὁ κόσμος.
Δέν χρειάζεται ἀπό κεῖ καί πέρα ὁ κόσμος, ἄσχετα τί προγραμματίζουμε ἐμεῖς καί
τί σχεδιάζουμε.
Ἡ δευτέρα παρουσία,
τό τέλος τοῦ κόσμου πού θά ἔλθει, θά ἔλθει καί μέ αὐτή τήν ἔννοια, ὅτι αὐτό πού
εἶχε νά κάνει ὁ Θεός τό ἔκανε, τέλειωσε· δέν γίνεται ἄλλο. Ἡ στάση τῶν
ἀνθρώπων, τῶν λογικῶν αὐτῶν ὄντων, εἶναι πλέον τέτοια, πού φανερώνει ὅτι δέν
δέχονται τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, καί τότε σταματοῦν ὅλα.
Τελειώνει ὁ
κόσμος αὐτός, καί ἐμφανιζόμαστε ὅλοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, γιά νά τακτοποιήσει τόν
καθένα μας κατά τά ἔργα του. Ἄν τά ἔργα μας τά κάναμε ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό
καί μετανοοῦντες γιά τίς ἁμαρτίες μας, ἄν μέ τά ἔργα μας δείξαμε ὅτι αὐτόν
θέλαμε, ὁ Θεός θά μᾶς δεχθεῖ, θά μᾶς συγχωρήσει, θά μᾶς καθαρίσει καί θά μᾶς
ἁγιάσει.
Μιά
προσευχή: νά ἀνοίξει ὁ δρόμος τῆς ζωῆς πού ἔζησαν οἱ ἅγιοι
Τελειώνοντας,
παρακαλῶ κι ἐσεῖς κι ἐγώ, ὅλοι μαζί, σήμερα πού γιορτάζουμε ὅλους τούς ἁγίους,
νά τούς παρακαλέσουμε. Αὐτοί γνωρίζουν πῶς γίνεται αὐτός ὁ ἀγώνας καί γνωρίζουν
κι ἐμᾶς καλά, γιατί ἦταν καί αὐτοί κάποτε σάν κι ἐμᾶς, ἀλλά ὅμως ἁγιάσθηκαν,
θεώθηκαν, ἔγιναν ὅμοιοι μέ τόν Θεό. Γνωρίζουν ἐπίσης ὅτι, ἄν αὐτή τή στιγμή
ὑπάρχει αὐτός ὁ κόσμος καί δέν ἦρθε ἀκόμη τό τέλος του, εἶναι διότι κάποιοι
ἀκόμη πρόκειται νά δεχθοῦν τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί νά ἁγιασθοῦν.
Τά γνωρίζουν
οἱ ἅγιοι, καί σήμερα πού τούς γιορτάζουμε ὅλους μαζί καί τούς τιμοῦμε, νά τούς
παρακαλέσουμε νά πρεσβεύσουν στόν Θεό γιά μᾶς, ὥστε νά ἀνοίξει καί γιά μᾶς ὁ
δρόμος αὐτός τῆς ἐπιστροφῆς: ὁ δρόμος τῆς πίστεως, τῆς μετανοίας, τῆς
ταπεινώσεως, τῆς ἀσκήσεως καί τοῦ ἀγώνα. Νά πρεσβεύσουν νά ἀνοίξει ὁ δρόμος τῆς
ζωῆς αὐτῆς πού ἔζησαν οἱ ἴδιοι τρέχοντας πίσω ἀπό τόν Θεό, ὥστε νά δεῖ ὁ Θεός
τίς ψυχές μας σέ μετάνοια καί νά τίς δεχθεῖ, νά τίς καθαρίσει, νά τίς
συγχωρήσει, νά τίς ἁγιάσει. Καί νά ζήσουμε, ἀδελφοί μου, ὅσο παίρνει, ὅσο
γίνεται, ἅγια σ ̓ αὐτόν τόν κόσμο, καί νά φύγουμε ἅγιοι ἀπό αὐτόν τόν κόσμο.
Ὅλα αὐτά
σημαίνουν ὅτι, ἅμα δέν πάρεις αὐτόν τόν δρόμο, εἶναι σάν νά ἀρνεῖσαι τόν
Χριστό. «Ὅποιος μέ ἀρνηθεῖ», εἶπε ὁ Κύριος, «ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, θά τόν
ἀρνηθῶ κι ἐγώ, καί ὅποιος θά ὁμολογήσει ἐν ἐμοί», δηλαδή ἑνωμένος μέ τόν
Χριστό, στηριγμένος στόν Χριστό, ζώντας μέσα στόν Χριστό, πιστεύοντας στόν
Χριστό, ὁμολογήσω κἀγώ ἐν αὐτῷ. Καί δέν θά ἔχει νά φοβηθεῖ τίποτε κανείς. Ὁ
Χριστός σέ ἁγιάζει, καί στό μεγάλο ἐκεῖνο δικαστήριο ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως πού ὅλοι
θά δικαστοῦν, θά δώσει μαρτυρία γιά σένα ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος θά εἶναι
μέσα σου, ἐφόσον κι ἐσύ ἔδωσες τρόπον τινά μαρτυρία γι ̓ αὐτόν σ ̓ αὐτόν τόν
κόσμο. Τό ὅτι εἴμαστε στόν δρόμο τῆς ἁγιότητος σημαίνει ὅτι εἶναι μέσα μας ὁ
Χριστός διά τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Τό θέμα τῆς
ἐμφανίσεώς μας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅταν φύγουμε ἀπό αὐτόν τόν κόσμο, μᾶς βοηθάει
νά τό καταλάβουμε καλύτερα αὐτό πού λέει κάποιος ἅγιος: Ὅταν πηγαίνουμε στόν
ἄλλο κόσμο, δέν εἴμαστε ἐμεῖς πού ἐμφανιζόμαστε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ· ποῦ νά
ἐμφανιστοῦμε ἐμεῖς; Ὁ Χριστός πού εἶναι μέσα μας ἐμφανίζεται, καί ὁ Θεός
Πατέρας βλέπει τόν Χριστό, τόν Υἱό του, τόν ἀναμάρτητο Υἱό του, καί μᾶς βάζει
στόν παράδεισο. Ἀλλά μέ τήν προϋπόθεση ὅτι ὁ Υἱός του ἀπό αὐτή τή ζωή ἀκόμη
εἶναι μέσα μας, κι ἐμεῖς εἴμαστε μέσα στόν Χριστό, καί ἔτσι ὁ ἄνθρωπος σώζεται,
ἁγιάζεται.
Καί εὔχομαι,
ἀδελφοί μου, ὅλοι μας νά σωθοῦμε καί νά ἁγιασθοῦμε.
π. Συμεών Κραγιόπουλος
5-6-1988