ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Η ΠΙΟ ΚΑΛΠΑΖΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ. ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ “ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ” ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ

 

Τί εἶναι ἡ κατάθλιψη-

Ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό καί ἡ ἀλλοτρίωσή του.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Ἀπόσπασμα ἀπό τό νέο βιβλίο:
«Τά πάθη καί ἡ κατάθλιψη –
Τί εἶναι καί πῶς θεραπεύονται» 

Κατάθλιψη: ἡ πιό καλπάζουσα νόσος στόν κόσμο

.          Ἡ κατάθλιψη εἶναι ἡ νόσος μέ τήν πιό ραγδαία ἀνάπτυξη σ’ ὅλον τόν κόσμο. Ἡ αἰτία τῆς τεράστιας αὐτῆς αὔξησης εἶναι ὁ μεγάλος ἐγωισμός τῶν σύγχρονων ἀνθρώπων, ἡ ἀχαλίνωτη παράδοσή τους στήν ὑπερηφάνεια καί σ’ ὅλα τά ὑπόλοιπα πάθη.

.           Σύμφωνα μέ τίς ἐπίσημες προβλέψεις τοῦ Παγκόσμιου Ὀργανισμοῦ Ὑγείας, τό 2020 ἡ κατάθλιψη θά εἶναι ἡ πιό συχνή ἀσθένεια στόν ἀναπτυγμένο κόσμο[12] καί θά ἀνέβει ἀπό τήν 5η στήν 2η θέση τῆς λίστας τῶν ἀσθενειῶν πού προκαλοῦν ἀπώλεια ἐτῶν ζωῆς, ἀναπηρίες καί κοινωνικές δυσλειτουργίες. Τήν 1η θέση θά κατέχουν οἱ ἰσχαιμικές καρδιοπάθειες[13]. Σήμερα (2011) «ἀπὸ κατάθλιψη πάσχει ἕνας στοὺς τρεῖς, ἄνω τῶν 45 ἐτῶν, ἀνθρώπους σὲ ὅλο τὸν κόσμο, ἐνῶ, σύμφωνα μὲ τὶς ἐκτιμήσεις τῶν εἰδικῶν, σὲ μία δεκαετία τὸ ποσοστὸ αὐτὸ θὰ αὐξηθεῖ στὸ 50%.

.           Μάλιστα ἡ κατάθλιψη φαίνεται ὅτι προτιμάει τὶς γυναῖκες μετὰ τὴν ἡλικία τῶν 40-45, καθὼς ἡ συχνότητα ἐμφάνισής της στὸ “ἀσθενὲς φύλο” εἶναι τριπλάσια ἀπὸ ὅ,τι στοὺς ἄντρες»[14].

Ἡ κατάσταση ὅλο καί χειροτερεύει:

.         «Ἔπειτα ἀπο µία νέα εὐρωπαϊκὴ ἔρευνα εὐρείας κλίµακας ἀποδείχτηκε πὼς 156.000.000 ἄνθρωποι – ἀριθµὸς ποὺ ἀντιστοιχεῖ στὰ 35% τῶν Εὐρωπαίων παρουσιάζουν κάθε χρόνο κάποια ψυχικὴ νευρολογικὴ διαταραχή.
.          Τὰ παραπάνω συµπεράσµατα, τὰ ὁποῖα δόθηκαν στὴν δηµοσιότητα ἀπὸ τὸ Εὐρωπαϊκὸ Κολλέγιο Νευροψυχοφαρµακολογίας στὸ Λονδίνο, προέκυψαν ἔπειτα ἀπὸ τριετῆ ἔρευνα σὲ 30 εὐρωπαϊκὲς χῶρες, ἐκ τῶν ὁποίων οἱ 27 εἶναι οἱ χῶρες – µέλη τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης. Οἱ ὑπόλοιπες τρεῖς εἶναι ἡ Ἑλβετία, ἡ Νορβηγία καὶ ἡ Ἰσλανδία» («Δηµοκρατία» 6-9-2011).
.           Ἡ πιὸ συχνὴ ψυχικὴ ἀσθένεια εἶναι ἡ κατάθλιψη, στὴν ὁποία τὰ πρωτεῖα παρουσιάζονται νὰ τὰ ἔχουν οἱ γυναῖκες ἡλικίας 25 ἕως 40 ἐτῶν καὶ «κυρίως ἐκεῖνες ποὺ καταβάλλουν µεγάλες προσπάθειες νὰ συνδυάσουν καριέρα καὶ οἰκογένεια». Τέσσερις στοὺς δέκα Εὐρωπαίους πάσχουν ἀπὸ κάποιο πρόβληµα ψυχικῆς ὑγείας. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κατάθλιψη κυριαρχοῦν οἱ ἀγχώδεις διαταραχές, ἡ ἀϋπνία κλπ. πού φθάνουν µέχρι καί τή σχιζοφρένεια.
.           Εἶναι πραγµατικὰ θλιβερὲς αὐτες οἱ διαπιστώσεις. Τὸ σπουδαῖο εἶναι ὅτι δὲν ἀφοροῦν µόνο πολίτες πτωχῶν χωρῶν, ὅπως ἡ πατρίδα µας, ἀλλὰ κυρίως πλουσίων, ὅπως ἡ Ἑλβετία, ἡ Γερµανία, ἡ Γαλλία, ἡ Ἰταλία κλπ.
.            Αὐτὸ ποὺ τονίζουν τὰ ἀποτελέσµατα τῆς ἔρευνας αὐτῆς εἶναι ὅτι τὸ χρῆµα δὲν χαρίζει εὐτυχία στὸν ἄνθρωπο. Ἔχουν χρήµατα οἱ χῶρες αὐτές, δὲν ἔχουν ὅµως οὐσιαστικὴ σχέση µὲ τὸν Θεό· ζοῦν στὴν ἀθεΐα, στὴν αἵρεση, στὴν ἁµαρτία. Γι᾽ αὐτὸ µόλις κάτι συµβεῖ στὴν οἰκονοµία τους καὶ ὅταν δὲν µποροῦν νὰ διασκεδάζουν στὴν ζωή τους, οἱ κάτοικοί τους ἀπελπίζονται, ἀρρωσταίνουν ψυχικά. Δὲν ἔχουν ποῦ νὰ στηριχθοῦν. Ὁ θεός τους, τὸ χρῆµα, δὲν µπορεῖ νὰ τοὺς ἀσφαλίσει καὶ νὰ τοὺς σώσει. Μόνο ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς χαρίζει εἰρήνη καὶ ἀσφάλεια γιὰ τὸ παρὸν καὶ γιὰ τὸ µέλλον. Ὅσοι συνδέονται µαζί του, δὲν ἀπελπίζονται ποτέ»[15].

Τά λεγόμενα «ψυχολογικά» εἶναι κατ’ οὐσίαν πνευματικά προβλήματα.

.        Ἡ κουλτούρα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εἶναι μία «κουλτούρα τῆς πτώσης»[34] καί τῶν παθῶν. Ἡ ὑποδούλωση στήν ὕλη καί στόν αἰσθησιασμό ἔφερε τήν λύπη[35] καί τήν ἀπελπισία. «Ἡ ἀπελπισία», παρατηροῦσε ὁ μακαριστός π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ, «εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς συνειδήσεως ὅτι ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δώσει τὴν αἰώνια ζωή. Ὁ κόσμος ζεῖ στὴν ἀπελπισία. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν καταδικάσει οἱ ἴδιοι τὸν ἑαυτὸ τους στὸν θάνατο. Πρέπει νὰ παλέψουμε σῶμα πρὸς σῶμα μὲ τὴν ἀκηδία»[36].
.         Σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος: «Ἀκηδία σημαίνει παράλυσις τῆς ψυχῆς καὶ ἔκλυσις τοῦ νοῦ, ὀκνηρία καὶ ἀδιαφορία πρὸς τὴν ἄσκηση, μίσος πρὸς τὶς μοναστικὲς ὑποσχέσεις. (Ἡ ἀκηδία εἶναι ἀκόμη) αὐτὴ ποὺ μακαρίζει τοὺς κοσμικούς, ποὺ κατηγορεῖ τὸν Θεὸ ὅτι δὲν εἶναι εὐσπλαγχνικὸς καὶ φιλάνθρωπος, ποὺ φέρνει ἀτονία τὴν ὥρα τῆς ψαλμῳδίας καὶ ἀδυναμία τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς»[37]
.         Ἡ σωματική ἄνεση καί ἡ ἀχαλίνωτη ἱκανοποίηση τῶν παθῶν ἔφερε τήν ἀνία, τήν ἀκηδία καί τήν διάχυτη ἀπογοήτευση. Ὁ πλοῦτος καί ἡ εὐμάρεια δέν ἔλυσαν τά λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα, ἀλλά τά αὔξησαν. «Τελικά, οἱ ἄνθρωποι», παρατηρεῖ ὁ Γέροντας Παΐσιος, «βασανίζονται καί ἀπό τόν πλοῦτο, γιατί τά ὑλικά ἀγαθά δέν τούς γεμίζουν, εἶναι διπλό βάσανο. Ξέρω ἀνθρώπους πλούσιους, πού τά ἔχουν ὅλα, δέν ἔχουν καί παιδιά καί βασανίζονται. Βαριοῦνται πού κοιμοῦνται, βαριοῦνται νά περπατήσουν, βασανίζονται ἀπό ὅλα. “Ἐντάξει, ἀφοῦ ἔχεις ἐλεύθερο χρόνο, λέω σέ κάποιον, κάνε πνευματικά. Διάβασε μία Ὥρα, διάβασε λίγο ἀπό τό Εὐαγγέλιο”. “Δέν μπορῶ”, λέει. “Κάνε ἕνα καλό, πήγαινε σέ κανένα νοσοκομεῖο καί δές κανέναν ἄρρωστο”. “Ποῦ νά πάω ὡς ἐκεῖ, σοῦ λέει, καί τί θά βγῆ;” “Πήγαινε νά βοηθήσης κανέναν φτωχό στήν γειτονιά σου”. “Όχι, δέν μ’ εὐχαριστεῖ, λέει, οὔτε αὐτό”. Νά ἔχη ἐλεύθερο χρόνο, νά ἔχη ἕναν σωρό σπίτια, νά ἔχη ὅλα τά καλά, καί νά βασανίζεται! Ξέρετε πόσοι τέτοιοι ἄνθρωποι ὑπάρχουν; Καί βασανίζονται, μέχρι νά τούς στρίψη τό μυαλό. Φοβερό! Καί ἄν τυχόν δέν δουλεύουν, ἀλλά μόνον ἀπό τίς περιουσίες ἔχουν εἰσοδήματα, εἶναι οἱ πιό βασανισμένοι ἄνθρωποι. Ἐνῶ, ἄν ἔχουν τουλάχιστον μία δουλειά, εἶναι καλύτερα»[38].
.        Ἡ ἀπελπισία καί ἡ αὐτοκτονία, λόγῳ τῆς ἀπουσίας τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς καί τοῦ ὑπαρξιακοῦ κενοῦ, τείνει νά γίνει μόδα[39]. Μέσῳ ἐπιφανῶν ἐκπροσώπων του ὁ σύγχρονος κόσμος διακηρύττει ὅτι δέν ὑπάρχει εὐτυχία. Πρόσφατα κάποιος μεγάλος ἐπώνυμος συγγραφέας δήλωσε: «Δεν πιστεύω στήν εὐτυχία. Πιστεύω μόνο στήν ἀνησυχία. …Ὅσοι λένε ὅτι εἶναι εὐτυχισμένοι στήν ζωή τους εἶναι ἠλίθιοι… Ἡ πραγματική εὐτυχία εἶναι ἡ ἀνησυχία». (Οὐμπέρτο Ἔκο, Ἐλευθεροτυπία 9-4-2008). Ἄν ἡ εὐτυχία εἶναι ἡ ἀνησυχία, τότε ὅλος ὁ κόσμος θά ἔπρεπε νά πλέει σέ …πελάγη εὐτυχίας ἀφοῦ ἡ ἀνησυχία, τό ἄγχος καί ἡ ταραχή εἶναι χαρακτηριστικά τῶν περισσότερων σύγχρονων ἀνθρώπων. Ἀντίθετα ὅμως, ἡ ἀληθινή εὐτυχία δύσκολα συναντᾶται σήμερα, γιά νά μήν ποῦμε ὅτι εἶναι σχεδόν ἀνύπαρκτη… ἰδιαίτερα στούς ἡλικιακά νεώτερους.
.         Ζοῦμε σ’ ἕναν κόσμο πού δημιουργεῖ γηρασμένες ψυχές. Πρόσφατα πάλι μία ἐπώνυμη ἠθοποιός, θλιμμένη δήλωσε: «Μέ φοβίζει ἡ δική μου κούραση. Ἡ δική μου ἀπάθεια. Προσπαθῶ τουλάχιστον σ’ ἕναν ἰδιωτικό χῶρο ν’ ἀνταποκριθῶ ὅσο πιο ἀνθρώπινα μπορῶ. Τό κατορθώνω; Περισσότερο μέ θλίβει τό γῆρας τῆς ψυχῆς. Ὁ μαρασμός της». (Ἀννέζα Παπαδοπούλου, Ἐλευθεροτυπία 12-4-2008). Τό γῆρας τῆς ψυχῆς δημιουργεῖ καί τό γῆρας τοῦ σώματος…
.         Οἱ δηλώσεις αὐτές ἐπιβεβαιώνουν τό γεγονός ὅτι ὅποιος θέλει νά «ἀνήκει» σ’ αὐτόν τόν «κόσμο», βασανίζεται καί τελικά πεθαίνει. Ζώντας σύμφωνα μέ τήν κοσμική νοοτροπία του, ὑποτασσόμενος στά πάθη, πού συνιστοῦν αὐτό πού λέμε «κόσμο» (φιληδονία, φιλοδοξία, φιλαργυρία), ζεῖ ἀναγκαστικά καί τά ἀποτελέσματα τῶν παθῶν, πού εἶναι ἡ λύπη, ἡ κατάθλιψη, ἡ ἀνία, ἡ ψυχική γήρανση, ὁ ψυχικός θάνατος!

Ἡ ἀγάπη πρός τόν «κόσμο» (κοσμικό φρόνημα) ὁδηγεῖ στήν θλίψη καί τήν Κατάθλιψη

.       Ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος ταυτίζει τόν κόσμο μέ τά πάθη. Νά τί μᾶς διδάσκει: «Ὅταν θέλουμε νά ὀνομάσουμε ὅλα τά πάθη μαζί, τά λέμε «κόσμο». Καί ὅταν θέλουμε νά ξεχωρίσουμε καί νά δώσουμε στό καθένα τό ὄνομά του, τά ὀνομάζουμε «πάθη». Καί τά πάθη, καθώς διαδέχονται τό ἕνα τό ἄλλο, σχηματίζουν τόν δρόμο τοῦ κόσμου, καί ὅπου τελειώνουν τά πάθη, ἐκεῖ παύει νά ὑπάρχει ὁ δρόμος τοῦ κόσμου… Ὅπου πάψει ἡ ἐνέργεια τῶν παθῶν, ἐκεῖ πεθαίνει μαζί τους καί ὁ κόσμος.
.        Εἶπε κάποιος σοφός γιά τούς ἁγίους ὅτι, ὅταν ζοῦσαν, ἦταν ἤδη πεθαμένοι, διότι, ἐνῶ ζοῦσαν μέ τό σῶμα τους, δέν ζοῦσαν ζωή σαρκική. Καί σύ πρόσεξε νά δεῖς ποιά πάθη ζοῦνε μέσα σου, γιά νά καταλάβεις πόσο ἀνήκεις στόν κόσμο καί ἐξ αἰτίας ποιῶν παθῶν εἶσαι δεμένος μαζί του καί ἀπό ποιά ἐλευθερώθηκες… Μέ δύο λόγια, κόσμος εἶναι ἡ ἐμπαθής ζωή καί τό σαρκικό φρόνημα. Ὅποιος ἀπαλλαγεῖ ἀπό τά πάθη του, ἔχει ἐξέλθει ἀπό τόν κόσμο»[40]. (132)
.        Ὁ χριστιανός καλεῖται νά ἐξέλθει τοῦ κόσμου δηλ. νά ἐλευθερωθεῖ ἀπό τά πάθη του. Ὅποιος θέλει νά εἶναι φίλος τοῦ κόσμου «ἐχθρός τοῦ Θεοῦ καθίσταται»[41]…ἀλλά καί τοῦ ἑαυτοῦ του. Ζεῖ ὑποδουλωμένος σέ μία ἀβάσταχτη θλίψη…
.          Ὅσο δέν θέλει νά μετανοήσει, νά «ἐξέλθει τοῦ κόσμου»[42] καί νά ἀγαπήσει τόν Θεό, παραμένει δεμένος μέ τά «ἀγαπώμενα δεσμά τῶν παθῶν». Τό συμπέρασμα βγαίνει ἀβίαστα: Ἡ ὑποταγή στά πάθη ὁδηγεῖ στήν λύπη καί κατάθλιψη.

.            Ἡ ἀμέλεια, ἡ ραθυμία, ἡ τεμπελιά, ἡ λήθη τοῦ Θεοῦ καθώς καί ἡ ἄγνοια ὁδηγοῦν στήν διαμόρφωση τῶν διαφόρων παθῶν μέσα μας. Τά πάθη, ὅταν ἐνεργοῦν, ἔχουν σάν ἀποτέλεσμα τήν λύπη καί τήν κατάθλιψη. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ζεῖ σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία (ἐννοεῖται ὅτι εἶναι βαπτισμένος) μέ ἀληθινή μετάνοια, τότε ἔχει ἐνεργό τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος. Ἔχει φανερό τότε τόν καρπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού εἶναι «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια»[43]. Ὅταν ἡ Χάρη ἀπουσιάζει ἤ εἶναι ἀπενεργοποιημένη λόγῳ τῶν παθῶν, τότε πράγματι ἀπουσιάζουν τά ἀνωτέρω χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ὁ ἄνθρωπος ἔχει τά ἀντίθετα ἀπό αὐτά δηλ. μίσος, λύπη, ταραχή, ἄγχος, ἀνυπομονησία, κακότητα, ἀπιστία, θυμό, ἀκρασία. Τά πάθη λειτουργοῦν ὡς ἑξῆς:

1. «Αἰχμαλωτίζουν καὶ ὑποδουλώνουν τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος χάνει τὴν ἐλευθερία του καὶ γίνεται δοῦλος τους.

2.    Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου ἀσθενεῖ. Δὲν αἰσθάνεται τὰ πνευματικά του χαρίσματα οὔτε μπορεῖ νὰ τὰ ἐπιθυμήση. Βέβαια, “δὲν εἶναι δυνατὸν ὅλοι νὰ φθάσουν στὴν ἀπάθεια”, μποροῦν ὅμως ὅλοι νὰ σωθοῦν, ὅλοι νὰ συμφιλιωθοῦν μὲ τὸν Θεὸ” (Κλῖμαξ. Κϛ´, παρ. νδ),

3.    Τὰ πάθη στέκονται σὰν διάφραγμα καὶ μεσότοιχος μπροστὰ στήν Βαπτισματική Θεία Χάρη καί τίς δοσμένες ἀπό τόν Θεό ἀρετὲς τῆς ψυχῆς. Ἄν δὲν γκρεμιστοῦν αὐτὰ τὰ τείχη μὲ τήν μετάνοια καί τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν, δὲν μποροῦν νὰ φανοῦν τὰ πνευματικὰ χαρίσματα πού βρίσκονται πίσω ἀπὸ αὐτά.

.           Ὅπως δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ βλέπη τὸν ἥλιο ὅταν ὑπάρχει ὀμίχλη, ἔτσι δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ καὶ τὸ κάλλος τῆς ψυχῆς ὅταν αὐτὸ καλύπτεται ἀπὸ τὴν ὁμίχλη τῶν παθῶν. Τὰ πάθη εἶναι σὰν κάποια σκληρὴ οὐσία πού ἐμποδίζει νὰ λειτουργήσουν τὰ διάφορα πνευματικὰ χαρίσματα στὸν ἄνθρωπο. Ἔτσι, ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται συνέχεια μέσα στὸ σκοτάδι, στήν θλίψη, στήν κατάθλιψη καὶ δὲν μπορεῖ νὰ βγεῖ στὴν χώρα τῆς ζωῆς, τῆς χαρᾶς καὶ τοῦ φωτός. Ἕνας φιλάργυρος π.χ. δὲν γνωρίζει τὴν χαρὰ τῆς ἐλεημοσύνης οὔτε ὁ φιλοκόσμος τὴν χάρη τῶν δακρύων καὶ τοῦ πένθους. Ὅλοι αὐτοὶ βρίσκονται σὰν σὲ μία νυκτομαχία καὶ ψηλαφοῦν τὸ σκότος. Διότι τὸ φῶς ἀνήκει στοὺς ἀγαθοὺς καὶ σ’ ἐκείνους πού ἔχουν καθαρίσει τὴν ψυχή τους ἀπὸ τὰ πάθη.

4. Τελικά τὰ πάθη μᾶς διώχνουν ἀπὸ τὸ φῶς καὶ τὴν ζωή. Καὶ, ἐπειδὴ τὸ φῶς καὶ ἡ ζωὴ εἶναι ὁ Χριστός, τὰ πάθη μᾶς διώχνουν ἀπὸ τὸν Θεό, πού εἶναι ἡ Ζωή, καὶ μᾶς ὁδηγοῦν στὸν θάνατο[44].

    ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

12. Ἄρθρο στήν ἱστοσελίδα τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου στίς 11-02-09.

http://www.europarl.europa.eu/news/public/story_page/066-48731-040-02-07-911-20090206STO48710-2009-09-02-2009/default_el.htm.

13. http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=208243. Αὐτά ἀνέφεραν εἰδικοί τοῦ Παγκόσμιου Ὀργανισμοῦ ὑγείας σέ συνέντευξή τους.

Βλ. καί στό http://www.mohaw.gr/ministry/deltia_tupou/ab3913bd3bf3b33bf3c53bc3b5-3c43bf

Βλ. ἐπίσης στό φυλλάδιο : Ὑπουργεῖο Ὑγείας καί Κοινωνικῆς Ἀλληλεγγύης, Μονάδα Στρατηγικῆς καί Πολιτικῶν Ὑγείας. Ἐθνικό Σχέδιο Δράσης γιά τή Δημόσια Ὑγεία. Ἐθνικό Σχέδιο Δράσης γιά τήν κατάθλιψη, 2008-2012. Συντονιστής Μονάδας: Ἀλέξης Ζορμπάς: Στή σέλ. 5 γράφεται: Σύμφωνα μέ τά στοιχεῖα του ΠΟΥ (δείκτης DALY) ἡ κατάθλιψη παγκοσμίως κατέχει σήμερα τήν 4η θέση, ἀπό πλευρᾶς ἀπώλειας ἐτῶν ζωῆς, ἀναπηρίας καί κοινωνικῆς δυσλειτουργίας, ἐνῶ τό 2020, θά καταλάβει τή 2η θέση παγκοσμίως καί στίς δυτικές κοινωνίες τήν 1η ἀνεξαρτήτως φύλου καί ἡλικίας. Μία στίς πέντε γυναῖκες καί ἕνας στούς ὀκτώ ἄνδρες ἀναπτύσσουν κατάθλιψη κάποια στιγμή στή ζωή τους, σύμφωνα μέ τά ὑπάρχοντα διεθνῆ στοιχεῖα. Γιά τή χώρα μας, πρακτικά αὐτό σημαίνει ὅτι ἀνά πάσα στιγμή πάσχει ἀπό κατάθλιψη τό 8% τοῦ πληθυσμοῦ κατά μέσο ὅρο».

Ἐπίσης στή σέλ. 15 διαβάζουμε: «Ἀπό ἐπιδημιολογικές ἔρευνες ὑπολογίζεται ὅτι τό 6%-8% περίπου τοῦ παγκόσμιου πληθυσμοῦ πάσχει ἀπό κατάθλιψη, δηλαδή περισσότεροι ἀπό 450-500 ἑκατομμύρια ἄνθρωποι σ’ ὅλον τόν κόσμο.Σύμφωνα μέ τά στοιχεῖα ἀπό τήν ἐπιδημιολογική μελέτη ΑΤΤΙΚΗ, πού πραγματοποιήθηκε ἀπό τήν Α΄ Καρδιολογική Κλινική τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς τοῦ πανεπιστημίου Ἀθηνῶν μέ δεῖγμα πάνω ἀπό 3000 ἄνδρες καί γυναῖκες, ἄνω τῶν 18 ἐτῶν φαίνεται ὅτι τό 25% τῶν ἀνδρῶν (περίπου 850.000 Ἕλληνες) καί τό 33% τῶν γυναικών (περίπου 1,1 ἐκ Ἑλληνίδες) στή χώρα μᾶς πάσχουν ἀπό ἤπια ἕως σοβαρή κατάθλιψη, ἐνῶ τό 55% τῶν γυναικών καί τό 50% τῶν ἀνδρῶν ἔχουν ἔντονο ἄγχος».

14. Κατάθλιψη: Ἡ μάστιγα τοῦ πλανήτη μας, http://www.cna.gr/?p=2456

15.  Περιοδικό: Ὁ Σωτήρ, http://www.osotir.org/ καί:

http://anastasiosk.blogspot.com/2011/10/blog-post_5372.html

34. Ὅπως ἔλεγε ὁ μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ: «Μὴν ἔχετε ὑπερβολικὴ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀνώτερη μόρφωση ποὺ ἀποκτήσατε στὸν κόσμο. Ὁ πολιτισμὸς στὸν ὁποῖο ζοῦμε εἶναι κουλτούρα τῆς πτώσεως». http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/gerontikon5_russians.htm#3

35. Ὁ λογισμός τῆς λύπης εἶναι ἕνας ἀπό τούς ὀκτώ θανάσιμους καί βασικούς ἐμπαθεῖς λογισμούς.

36. Ὁ π. Σωφρόνιος πέρασε μεγάλο μέρος τῆς ζωῆς του στήν Δυτική Εὐρώπη καί γνωρίζει ἄριστα τήν κατάσταση τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου τῆς Δύσης. http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/gerontikon5_russians.htm#3

37. Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, «Κλῖμαξ», Ἱ. Μ. Παρακλήτου ,1999, Λόγος 13, Περὶ Ἀκηδίας, στ. 10.

38. Γέροντος Παΐσιου του Αγιορείτου, Λόγοι Α΄ – Δεύτερο Μέρος – Κεφάλαιο 3ον «Ἁπλοποιῆστε τήν ζωή σας, γιά νά φύγη τό ἄγχος», ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ “ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ”, ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2001.

39. Πρβλ. Κίνηση Emo στό: http://neataksi.blogspot.com/search/label/, Ἡ Νεολαία στήν Ἑλλάδα σήμερα…….Ἡ μεγάλη πλάνη της Μόδας emo – trendy – Κάγκουρες – Γκοθάδες

40. Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου, Ἀσκητικά, ἐπιμ. Νικηφόρου Ἱερομονάχου, ἐκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, Θεσσαλονίκη 1977, σελ. 132.

41. Ἰακ. 4, 4: «Οὐκ οἴδατε ὅτι ἡ φιλία τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ Θεοῦ ἐστιν; ὃς ἐὰν οὖν βουληθῇ φίλος εἶναι τοῦ κόσμου͵ ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ καθίσταται».

42. Πρβλ. τό Β΄Κορ. ϛ´ 17-18: «Διὸ ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε͵ λέγει Κύριος͵ καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε· κἀγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς͵ καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς Πατέρα͵ καὶ ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἰς υἱοὺς καὶ θυγατέρας͵ λέγει Κύριος Παντοκράτωρ».

43.  Γαλ. ε´ 22-23

ΠΗΓΗ: hristospanagia1.wordpress.com

https://christianvivliografia.wordpress.com