ΙΧΘΥΣ: ΛΕΧΘΕΝΤΑ ΚΑΙ ΠΡΑΧΘΕΝΤΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡΟΙΚΟΝΝΗΣΟΥ κ. ΙΩΣΗΦ (ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗ)

Κυριακή της Ορθοδοξίας στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ἰωσήφ ἐκφωνεῖ ἀναθέματα.

Πρωτοπρεσβύτεροι Ματθαῖος Βουλκανέσκου καί Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος

Ἐν Πειραιεῖ 29-3-2019

Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προικοννήσου κ. Ἰωσήφ, στίς 21 Μαρτίου 2019, στόν προσωπικό του λογαριασμό στό facebook, σχολιάζοντας τό βίντεο[1], στό ὁποῖο ἐκφωνήσαμε τά ἀναθέματα τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας 2019, ἔγραψε τά ἑξῆς :

«ΤΟ ΦΡΙΚΑΛΕΟ ΤΡΕΛΛΟΚΟΜΕΙΟΝ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΝΑΘΕΜΑΤΙΖΕΙ ΕΝ ΤΩ ΣΧΗΜΑΤΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΟΛΗΝ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΝ! ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΛΑΒΑΝ ΜΕΡΟΣ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΟΙ ΔΥΟ ΦΡΕΝΟΛΗΠΤΟΙ ΑΥΤΟΙ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΜΑΤΟΛΑΓΝΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΑΝΗΚΟΥΝ! ΘΑ ΤΟΥΣ ΜΑΖΕΨΕΙ ΚΑΝΕΙΣ; ΑΔΕΣΠΟΤΟΙ ΕΙΝΑΙ»; Ἀπαντῶντας, ἐπίσης, σέ σχόλιο τῆς Maria Boulmeti, ἔγραψε : «Οἱ λέξεις Φρικαλέο Τρελλοκομεῖο εἶναι πάρα πολύ ἐπιεικεῖς! Πρόκειται γιά ἐπικίνδυνους ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ πού ἀσελγοῦν δημόσια καί δυστυχῶς ἀνεμ(π)όδιστα εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας! Ὁδηγοῦν ψυχές στήν ἀπώλεια. Ἐλπίζω τό ἀντιλαμβάνεσθε…». Ἀπαντῶντας, τέλος, σέ σχόλιο τοῦ Xrisanthos Tsavolakis, ἔγραψε : «Ὄντως Γραντισμένοι! = δαιμονισμένοι! Ἐγραντίσανε, ἀλλά ἔχουν πλάτες, δυστυχῶς»[2]!

Παρόμοιο σχολιασμό ἔκανε ὁ Σεβασμιώτατος καί στό βίντεο[3], στό ὁποῖο ἐκφωνήσαμε τά ἀναθέματα τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας 2017 στήν ρουμανική γλώσσα. Ἐκεῖ ἔγραψε : «Γιά τό Φρενοκομεῖο ἐπειγόντως ἀμφότεροι! Γιά ἐκεῖ πού κλείνουν τούς πιό ἐπικίνδυνους! Τί ντροπή!... Ἡ εὐθύνη στόν Μητροπολίτη τους…».

Α) Ἀνυπόστατες κατηγορίες, ἐλλείψει ἐπιχειρημάτων, καί ἀνασκευή τους

Ἐκ προοιμίου ὀφείλουμε νά τονίσουμε ὅτι στίς ἀνωτέρω τοποθετήσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου συναντᾶται ἡ γνωστή, συχνή καί προσφιλής στούς γνωστούς κύκλους μέθοδος, σύμφωνα μέ τήν ὁποία, ὅταν δέν ὑπάρχουν θεολογικά καί ἐπιστημονικά ἐπιχειρήματα, γιά νά ἀντικρουσθεῖ ὁ ἄλλος, ἐκτοξεύονται ἐναντίον του ἀνυπόστατοι χαρακτηρισμοί, ὕβρεις, συκοφαντίες καί πολλή λάσπη, γιά νά ἐξουθενωθεῖ καί νά πληγεῖ τό κῦρος του. Αὐτό συμβαίνει καί στήν συγκεκριμένη περίπτωση.

Τά παραπάνω δείχνουν ὅτι ἡ ἐκφώνηση τῶν ἀναθεμάτων ἀπό τήν ἐλαχιστότητά μας ἔπιασε τόπο καί ἐνόχλησε. Οἱ διαρκῶς ἀποτυγχάνοντες στήν θεολογία τους διάκονοι τοῦ πάλαι ποτέ περιπύστου Φαναρίου, ἀντί νά ὀδηγηθοῦν πρός τήν μετάνοια καί τήν ἀποκήρυξη τῆς κακοδοξίας τους, ὁδηγήθηκαν, διά τοῦ Σεβασμιωτάτου, στήν ἀνωτέρω περιγραφεῖσα ἀντίδραση, πίσω ἀπό τήν ὁποία ὑποβόσκει βεβαίως ὁ ἑωσφορικός ἐγωϊσμός καί κατ’ἐπέκτασιν ὁ ἀρχέγονος ἐχθρός Θεοῦ καί ἀνθρώπων, ὁ βύθιος δράκων καί μισόκαλος Διάβολος, ὁ ὁποῖος ὑποκινεῖ τόν συγκρητισμό, μέ τόν ὁποῖο ὁδηγεῖ τούς ἀνθρώπους, ἀνεξαρτήτως ἐκκλησιαστικοῦ ἀξιώματος, στήν αἰώνια ἀπώλεια.

Οἱ ἀνωτέρω χαρακτηρισμοί ἀποτελοῦν ἁπτό δεῖγμα καί καταστάλαγμα τῆς «ὑπερεκχειλίσεως» τῆς «ἀγάπης» τοῦ Σεβασμιωτάτου. Μιά «ἀγάπη», πού χωράει ὅλους τούς ἀμετανοήτους καί κατεγνωσμένους αἱρετικούς καί ἀλλοθρήσκους, ἀλλά δέν ἔχει χῶρο γιά τούς ἀδελφούς Ὀρθοδόξους, πού ἀνθίστανται στήν ἱσοπέδωση τῆς «Νέας Ἐποχῆς». Μιά «ἀγάπη», πού διαλέγεται μέ τούς ἑτεροδόξους, ἀλλά ποτέ μέ τούς Ὀρθοδόξους. «Ἀγάπη» πρός τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ἀλλά μῖσος πρός «τά μωρά καί ἀσθενῆ τοῦ κόσμου, ἅ ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἵνα τούς σοφούς καί τά ἰσχυρά καταισχύνῃ»[4]. Μιά «ἀγάπη» ἀποκομμένη ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ὀρθῆς πίστεως. Μιά ἀγάπη σκοπιμοτήτων, φιλοδοξιῶν καί αὐτοπροβολῆς. Οὐσιαστικά, μιά δαιμονική «ἀγάπη», μιά ἀκατάσχετη ἀγαπολογία.

Πολλοί ὁμιλοῦν καί ψάχνουν νά βροῦν τό πῶς καί τό γιατί τοῦ φαινομένου τῆς βίας καί τοῦ φονταμενταλισμοῦ τῆς θρησκείας. Πλέον εἶναι φανερό ὅτι, ὅσον ἀφορᾶ τόν ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικό χῶρο, τά φαινόμενα τῆς βίας, τοῦ ρατσισμοῦ, τοῦ φονταμενταλισμοῦ, τῆς ἀκρότητος, τοῦ ἀκρίτου καί οὐ κατ’ἐπίγνωσιν ζηλωτισμοῦ δέν πρέπει νά ἀναζητοῦνται ἄλλου, παρά μόνο στούς ἡγετικούς οἰκουμενιστικούς κύκλους, ὅπου καί ἐμφωλεύουν.

Γίνεται κατανοητό βεβαίως ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος, γράφοντας τά ἀνωτέρω, τελεῖ ἐν τρικυμίᾳ. Ὅμως, τόν παρακαλοῦμε καί συνάμα τόν προκαλοῦμε νά προσκομίσει πραγματικές καί ἁπτές ἀποδείξεις πρός ἐπιστηριγμό τῶν ἰσχυρισμῶν του καί νά μᾶς ὑποδείξει - ἄν ὑπάρχει - ἔστω καί μία ὕβρη ἐκ μέρους μας. Εἰδάλλως, καθίσταται ἐμπαθής καί δεινός συκοφάντης καί ὑποπίπτει στό ἀδίκημα τῆς συκοφαντικῆς δυσφημήσεως. Ἡ ἐλαχιστότητά μας οὐδόλως χρησιμοποίησε τέτοιο ὑβρεολόγιο. Γνωρίζουμε βέβαια ὅτι γιά τούς ἐμφορουμένους ἀπό τό πνεῦμα τοῦ Σεβασμιωτάτου ἡ ἐκφώνηση τῶν ἀναθεμάτων καί ἡ χρησιμοποίηση λέξεων, ὅπως «αἵρεση», «παναίρεση», «αἱρετίζων», «αἱρετικός», «παναιρετικός», «οἰκουμενισμός», «οἰκουμενιστής», «συγκρητισμός», «συγκρητιστής» κ. ἄ., ἀποτελεῖ ὕβρη. Ἡ ἀντίληψή τους, ὅμως, αὐτή πόρρω ἀπέχει ἀπό τήν πραγματικότητα, διότι ὅλες αὐτές οἱ λέξεις εἶναι θεολογικοί ὅροι καί ἀποτελοῦν ὁρολογία τῆς Θεολογίας.

Τά γραφόμενα τοῦ Σεβασμιωτάτου περί «φρικαλέου τρελλοκομείου τοῦ Πειραιῶς», ὅτι εἴμαστε «δύο φρενόληπτοι καί ἀναθεματολάγνοι κληρικοί» καί «ἐπικίνδυνοι ἐγκληματίες, πού ἀσελγοῦμε δημόσια καί δυστυχῶς ἀνεμπόδιστα εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας καί ὁδηγοῦμε ψυχές στήν ἀπώλεια», ὅτι εἴμαστε «γραντισμένοι = δαιμονισμένοι» καί «γιά τό φρενοκομεῖο ἐπειγόντως, ἐκεῖ πού κλείνουν τούς πιό ἐπικίνδυνους», ἄς τά ἀπευθύνει πρῶτα στόν ἑαυτό του καί τούς σύν αὐτῷ, κοιτάζοντας τούς ἑαυτούς τους στόν καθρέπτη.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀποκρύπτει τό γεγονός ὅτι καί ὁ ἴδιος ἐκφώνησε ἀναθέματα τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας 2019 στήν Ἱερά Μονή Βατοπεδίου Ἁγίου Ὄρους, ὅπου λειτούργησε, ὅπως φαίνεται ἀπό τό βίντεο, πού κυκλοφορεῖ στό youtube[5]. Ἑπομένως, ὅλα αὐτά, πού λέγει γιά’ μᾶς, ἐπιστρέφουν ὡς μπούμερανγκ ἐναντίον του.

Πάντως, εὐχαριστοῦμε θερμῶς καί ἐκ βάθους καρδίας τόν Σεβασμιώτατο γιά τό ἀνυπόστατο, συκοφαντικό καί ὑβριστικό παραλήρημά του ἐναντίον τῆς ἐλαχιστότητός μας. Ἀσφαλῶς, δέν μνησικακοῦμε ἐναντίον του καί τόν συγχωροῦμε ἐκ μέσης καρδίας, κατά τόν λόγο τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἀποκλειστικοῦ καί μοναδικοῦ Σωτῆρος καί Λυτρωτοῦ μας˙ «ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καί προσεύχεσθαι ὑπέρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καί διωκόντων ὑμᾶς»[6]. Ἡ ἀντίθεσή μας φυσικά δέν εἶναι καθόλου προσωπική, ἀλλά καθαρῶς θεολογική.

Τέλος, ἄς ἐπαναλάβουμε αὐτά, τά ὁποῖα τονίσαμε σέ πρόσφατο κείμενό[7] μας, τά ὁποία, ἄν μπορεῖ ὁ Σεβασμιώτατος ἄς τά ἀντικρούσει, ὄχι ὅμως μέ ὕβρεις καί δεινές συκοφαντίες, ἀλλά μέ θεολογικά καί ἐπιστημονικά ἐπιχειρήματα. Γράψαμε : «Τό ἀνάθεμα ἐναντίον τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης σαφῶς καί δέν ἀναφέρεται στά πρόσωπα τῶν συμμετεχόντων σ’αὐτή, ἀλλά στίς αἱρέσεις, πού διετυπώθησαν καί υἱοθετήθηκαν, ὅπως ἐπίσης καί στόν τρόπο, τήν μεθοδολογία διεξαγωγῆς καί ὀργάνωσής της. Ὁ ἀναθεματισμός τῶν προσώπων εἶναι ἔργο Ὀρθοδόξου Συνόδου. Ἐν τούτοις, οἱ κληρικοί ἐπιτρέπεται νά ἀναθεματίζουν τήν αἵρεση τῶν προσώπων.

Ὑπενθυμίζουμε ὅτι τό Κολυμπάρι θεσμοθέτησε α) τόν Οἰκουμενισμό, β) τήν διεξαγωγή τοῦ διαλόγου μεταξύ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί αἱρέσεων μέ κριτήριο τίς προτεσταντικές πλατφόρμες καί ὄχι τήν Ὀρθόδοξη Ὁμολογία, γ) τήν λεγομένη «ἀποκατάσταση τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν» καί τήν ἱστορική ὀνομασίαν τοῦ ὅρου «ἐκκλησία» γιά τούς αἱρετικούς, δ) τόν Καταστατικό Χάρτη τοῦ προτεσταντικοῦ λεγομένου «Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν», δηλ. αἱρέσεων, καί τόν δογματικό μινιμαλισμό ὡς βάση τοῦ διαλόγου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τῶν αἱρέσεων, ε) τήν «Δήλωση τοῦ Τορόντο» τοῦ 1950, σύμφωνα μέ τήν ὁποία 1ον) ὑπάρχουν μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί ἐκτός τῶν τειχῶν Αὐτῆς, 2ον) ὑπάρχει Ἐκκλησία ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, καί 3ον) τό νά ἀποτελεῖς μέλος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ εἶναι περιεκτικώτερο ἀπό τό νά ἀποτελεῖς μέλος τῆς ἰδίας Ἐκκλησίας, στ) τούς μεικτούς γάμους μέ πρόσχημα μία ψευδή οἰκονομία, καί ζ) τήν αἱρετική ζηζιούλια θεωρία περί ἀνθρωπίνου προσώπου.

Θά μπορούσαμε, ἐπιπροσθέτως, νά ποῦμε ὅτι ἡ ψευδοσύνοδος τῆς Κρήτης εἶναι ἕνας Ὠριγενισμός. Διότι, ὅπως ὁ Ὠριγένης ἀποκατέστησε τούς ἁμαρτωλούς, πού βρίσκονται στήν κόλαση, τούς μετέβαλε μέσῳ τῆς καθαρτικῆς ἐνεργείας σέ δικαίους καί τούς ἔβαλε στόν Παράδεισο, ἔτσι και ἡ Κολυμπάρια ψευδοσύνοδος ἀποκατέστησε τίς αἱρέσεις καί τούς αἱρετικούς ὡς Ἐκκλησίες, χωρίς τήν προϋπόθεση τῆς μετανοίας, μέ ἀποτέλεσμα οἱ αἱρετικοί νά σώζονται, νά πηγαίνουν στόν Παράδεισο καί ὁ ἄνθρωπος νά βρίσκει τήν σωτηρία καί στίς αἱρέσεις. Ἑπομένως, στό τέλος ὅλοι ἀποκαθίστανται καί σώζονται˙ καί οἱ ἁμαρτωλοί καί οἱ δίκαιοι˙ καί οἱ αἱρετικοί καί οἱ Ὀρθόδοξοι. Ὅμως, αὐτές οἱ αἰρετικές Ὠριγενιστικές θεωρίες ἔχουν καταδικαστεῖ ἀπό τήν Ε΄ Ἁγία καί Οἰκουμενική Σύνοδο.

Τέλος, ἡ μεγαλύτερη ζημία, πού ἐπέφερε ἡ ψευδοσύνοδος, ἦταν τό ἀνεπανόρθωτο καί ἀνίατο πλῆγμα κατά τοῦ Συνοδικοῦ Συστήματος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἀντικαταστάθηκε ἡ Συνοδικότητα τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν ἐξουσία ἑνός Προκαθημένου τόσο στό ἐπίπεδο μιᾶς Τοπικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὅσο καί στό Πανορθόδο ἐπίπεδο.

Ὁ Προκαθήμενος κάθε Τοπικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι μόνο ὁ Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Κατέχει τά πρεσβεία τιμῆς καί εἶναι ἷσος μέ τούς ἄλλους Ἐπισκόπους. Οἱ ἀποφάσεις λαμβάνονται μέ τήν ἔγκριση ὅλων τῶν ἐπισκόπων τῆς Συνόδου, καί ὄχι μόνο ἀπό τόν Προκαθήμενο. Ὁ Προκαθήμενος συναποφασίζει μέ τήν Σύνοδο τῶν Ἐπισκόπων καί ὀφείλει νά τηρεῖ τίς ὅποιες συνοδικές ἀποφάσεις. Στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης, ὅμως, ἡ ψῆφος τοῦ Προκαθημένου κάθε Τοπικῆς Ἐκκλησίας εἶχε ἀποφασιστική καί μεγαλύτερη ἰσχύ ἀπό τήν γνώμη τῶν ἐπισκόπων τῆς Συνόδου, ἀκόμη καί ἄν ἡ τελευταία ἦταν ἀντίθετη μέ τήν γνώμη τοῦ Προκαθημένου. Ἄς συνυπολογιστεῖ καί τό γεγονός ὅτι τό σύνολο τῶν ἐπισκόπων τῶν Ἱερῶν Συνόδων εἶχε ἀποκλειστεῖ ἐξ ἀρχῆς ἀπό τήν συμμετοχή τους στήν ψευδοσύνοδο, ἀφοῦ ἐπιλέχθηκαν μόνο εἰκοσιτέσσερεις (24). Ἔτσι, ὁ κάθε Προκαθήμενος ἐξυψώθηκε ὑπεράνω τῆς Συνόδου τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας καί οὐσιαστικά ἐνήργησε ὡς Πάπας μέσα στήν Τοπική Ἐκκλησία, ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι Ἐπίσκοποι περιθωριοποιήθηκαν, ἀπομειώθηκαν καί λειτούργησαν ὡς ὑποδεέστεροι, ὡς καρδινάλιοι. Αὐτό φάνηκε ἀπό τήν ἀθέτηση καί καταπάτηση τῆς ὁμοφώνου συνοδικῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τοῦ Μαΐου τοῦ 2016 ἀπό τήν ἀντιπροσωπεία, πού συμμετεῖχε στήν ψευδοσύνοδο. Φάνηκε ἐπίσης καί ἀπό τό καινοφανές καί ἀπαράδεκτο γεγονός τῆς τοποθετήσεως τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Προκαθημένου μιᾶς Ἐκκλησίας σέ κείμενα τῆς ψευδοσυνόδου, στή θέση πού δέν ὑπῆρχαν οἱ ὑπογραφές ἐνίων ἐπισκόπων, διότι διαφώνησαν μέ τίς θέσεις τῶν κειμένων. Ὁ Προκαθήμενος δηλ. ὑπέγραψε ἀντί τῶν διαφωνούντων ἐπισκόπων, χωρίς τήν ἔγκρισή τους.

Σέ πανορθόδοξο ἐπίπεδο, οἱ ἑννέα ἀπό τούς δεκατρεῖς Προκαθημένους, πού συμμετεῖχαν στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης, οὐσιαστικά ὑποβιβάσθηκαν σέ καρδιναλίους καί ἀποδέχθηκαν ὡς κεφαλή τους καί Πάπα τους τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο, ὁ ὁποῖος καθίσταται Πάπας ὅλων τῶν Τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.

Ἐτσι, λοιπόν, ἡ ψευδοσύνοδος τῆς Κρήτης εἶναι ἡ κατάργηση τῆς Συνοδικότητας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Ἡ κατάργηση αὐτή κατέστη φανερή καί ἀπό τόν ἀντικανονικό καί μονομερῆ τρόπο ἀποδόσεως ψευδοαυτοκεφαλίας στούς σχισματικούς καί αὐτοχειροτονήτους τῆς νέας ψευδοεκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ὑπό τόν σχισματικό ψευδομητροπολίτη Ἐπιφάνιο ἀπό τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο.

Αὐτό τό νόημα ἔχει καί τό ἀνάθεμα ἐναντίον τῆς αἱρέσεως ὅτι ὁ ἐκάστοτε Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἶναι πρῶτος ἄνευ ἴσων. Εἶναι ἀνάθεμα ἐναντίον τῆς συγκεκριμένης αἱρέσεως καί ὄχι ἐναντίον τοῦ προσώπου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου».

Β) Λεχθέντα καί πραχθέντα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Προικοννήσου κ. Ἰωσήφ

Στη συνέχεια, παραθέτουμε μερικά ἀπό τά πιό βασικά λεχθέντα, γραφέντα καί πραχθέντα τοῦ Σεβασμιωτάτου, μέ χρονολογική σειρά ἀπό τό 2013 ἕως σήμερα 2019, μέ τήν ἡμερομηνία γιά τό καθένα, τόν τονισμό μέ Bold γράμματα ἀρκετῶν σημείων τους καί τίς ἀνάλογες παραπομπές, πού ἀποδεικνύουν τίς θέσεις του.

1) 24-8-2013 Προικοννήσου Ἰωσήφ : «Ὁ π. Αὐγουστῖνος πῆγε στήν Κωνσταντινούπολη καί ζήτησε ἀπό τόν Δημήτριο συγνώμη, πού ἔκοψε τό μνημόσυνο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, γιατί εἶδε τόν σταυρό, πού κουβαλοῦσε, καί κατάλαβε τό λάθος του».

Στήν αἴθουσα Ἐκδηλώσεων τοῦ Πολιτιστικοῦ Κέντρου (Ὠδείου) Περιφερειακῆς Ἑνότητος Φλωρίνης, στά πλαίσια τῶν ἐκδηλώσεων γιά τό τριετές μνημόσυνο τοῦ Σεβ. Μητρ. Φλωρίνης κυροῦ Αὐγουστίνου Καντιώτη, τό Σάββατο 24-8-2013 πραγματοποιήθηκε ἑσπερίδα, στήν ὁποία μίλησαν, ἐκτός τῶν ἄλλων, ὁ Σεβ. Μητρ. Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμίας καί ὁ Σεβ. Μητρ. Προικοννήσου κ. Ἰωσήφ, ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.

Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἱερεμίας μίλησε μέ παλμό γιά τήν σχέση τοῦ π. Αὐγουστίνου μέ τούς Προφῆτες. Ἡ εἰσήγηση του ἦταν πλήρης στοιχείων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί τόνισε τίς ὁμοιότητες, πού εἶχε ὁ λόγος τοῦ σεβαστοῦ Γέροντος π. Αὐγουστίνου μέ τούς Προφῆτες. Τελειώνοντας τήν εἰσήγησή του, εἶπε : «…Εἶπε ὁ Θεός στόν προφήτη· νά ἀνεβάσεις τόν ἄνθρωπο ψηλά καί ὄχι νά κατεβάσεις τήν πίστη χαμηλά, γιατί, ἄν κατεβάσεις τήν πίστη χαμηλά - ἅγιε ἐκπρόσωπε τοῦ οἰκουμενικοῦ θρόνου -, καί τήν κάνεις οἰκουμενιστική, ἅμα κηρύξουμε οἰκουμενισμό καί παπισμό, ἅγιε ἐκπρόσωπε τοῦ οἰκουμενικοῦ θρόνου, τότε, πάει, χάσαμε τήν πίστη». (Αὐτός ὁ λόγος, πού ἀπευθύνονταν στόν ἐκπρόσωπο τοῦ Πατριαρχείου, χαροποίησε τό ἀκροατήριο καί ἄρχισε νά τόν χειροκροτεῖ). Στή συνέχεια, εἶπε : «Ὁ π. Αὐγουστῖνος κήρυττε ἀκουτσούρευτο τό Εὐαγγέλιο, δέν τό νόθευε, γιατί διάβαζε τό χωρίο του προφήτου Μαλαχία, πού ἔλεγε· Ἡ ἀλήθεια ὀφείλει νά εἶναι στό στόμα τοῦ ἱερέως καί δόλος νά μήν ὑπάρχει στά χείλη του. Ἅμα τό πλανίζουμε τό Εὐαγγέλιο, τότε δέν εἶναι αὐτό, πού μένει, Εὐαγγέλιο…».

Τελευταῖος μίλησε ὁ ἐκ Κρήτης Προικοννήσου Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος πνευματικά συνδεόταν μέ τόν Ἐπίσκοπο κυρό Αὐγουστῖνο, καί ὁ ὁποῖος μετέπειτα συνδέθηκε μέ τόν ἀοίδιμο Γέροντα π. Γεώργιο Γρηγοριάτη-Καψάνη καί ἐχρημάτισε Διευθυντής τοῦ Παντοκράτορος στό Παλαιό Φάληρο. Ὁ εἰσηγητής τῆς ἑσπερίδος πέταξε μιά δήλωση, ἐλπίζοντας ὅτι θά πιάσει, μιά πού δέν ἦταν παρών σωματικῶς ὁ Γέροντας, γιά νά τον διαψεύσει. Εἶπε : «Ὁ π. Αὐγουστίνος πῆγε στήν Κωνσταντινούπολη καί ζήτησε ἀπό τόν Δημήτριο συγνώμη, πού ἔκοψε το μνημόσυνο του οἰκουμενικοῦ πατριάρχου, γιατί εἶδε τον σταυρό, πού κουβαλοῦσε, καί κατάλαβε τό λάθος του».

Ὁ Γέροντας ἀμετακίνητος στίς θέσεις του

Ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης Φλωρίνης κυρός Αὐγουστῖνος ἔπαυσε τή μνημόνευση τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα το 1970-72, μαζί μέ δύο ἄλλους μητροπολίτες, τόν τότε Παραμυθίας κυρό Παῦλο καί τον τότε Ἐλευθερουπόλεως κυρό Ἀμβρόσιο, καί μαζί μέ ὅλο σχεδόν τό Ἅγιον Ὄρος καί δέν ἀνακάλεσε ποτέ τήν ἀπόφασή του, οὔτε ποτέ ζήτησε συγνώμη γιά τήν Πατερική γραμμή, πού ἀκολουθοῦσε. Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας πέθανε ἀμετανόητος, ἀφοῦ προχωροῦσε ὁλοταχῶς γιά την ἕνωση μέ τόν ἀμετανόητο πάπα. Ὁ νῦν Πατριάρχης Βαρθολομαίος ἐστάλη τότε, ὡς διάκονος, γιά νά σπουδάσει στήν Ρώμη. Ὁ π. Αὐγουστῖνος, ἄν καί γέροντας, σκεφτόταν νά παύσει καί τή δική του μνημόνευση. Δέν βρῆκε, ὅμως, Μητροπολίτες ἕτοιμους γιά θυσίες, γι' αὐτό δέν προχώρησε στήν διακοπή τῆς μνημονεύσεως τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας σκεφτόταν νά τιμωρήσει τούς τρεῖς Ὀρθόδοξους Μητροπολίτες, ἀλλά δέν πρόλαβε. Ὁ Γέροντας, ὅταν ὕστερα ἀπό πολλά χρόνια πῆγε γιά πρώτη καί τελευταία φορά στήν Κωνσταντινούπολη τό 1987, ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τά κόκκαλα τοῦ Ἀθηναγόρα εἶχαν λιώσει. Πατριάρχης ἦταν ὁ Δημήτριος, πού ἦταν πιό ἤπιων τόνων. Ὑπάρχει καί ὁμιλία τοῦ Γέροντος μέ θέμα : «Οἱ ἀναμνήσεις μου ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη». Ἄν ὁ π. Αὐγουστίνος ἀνακαλοῦσε τήν παύση τοῦ μνημοσύνου καί ζητοῦσε συγνώμη, τό πρῶτο, πού θά ἔλεγε στήν ὁμιλία του, θά ἦταν αὐτό.

Διαμαρτυρίες γιά τή δήλωση τοῦ Προικοννήσου

Ἕνας ἀπό τούς διαμαρτυρόμενους στήν αἴθουσα ἦταν ὁ π. Ἐλευθέριος Παλαμᾶς, ἱερέας τῆς Μητροπόλεως Φλωρίνης. Σηκώθηκε ὄρθιος καί μέ δυνατή φωνή εἶπε : «Ὅσοι εἶστε ἀπό τή Φλώρινα νά ξέρετε ὅτι ὁ π. Αὐγουστίνος δέν ζήτησε ποτέ συγνώμη γιά τόν Ἀθηναγόρα. Αὐτό εἶναι ψέμα. Ἐμεῖς κοντά του μεγαλώσαμε καί τον ξέρουμε. Αὐτά τά ψέματα νά τά πεῖ σέ ἄλλους, πού δέν ξέρουν τόν Γέροντα».

Ὁ Γόρτυνος Ἱερεμίας συνεχάρη στό τέλος τόν π. Ἐλευθέριο καί ἔφυγε γιά τήν Μητρόπολή του τήν νύκτα, διαμαρτυρόμενος.

Διερωτόμεθα : Συνάδουν οἱ σημερινές θέσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου μέ τίς ὀρθόδοξες διακηρύξεις τοῦ ἀνωτέρω διαπρυσίου κήρυκος τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως, Ἐπισκόπου Φλωρίνης κυροῦ Αὐγουστίνου; Γιατί ὁ Προικοννήσου δέν ἀντέκρουσε θεολογικῶς τά κατ’αὐτοῦ δημοσιευθέντα;

(ΠΗΓΗ : Οἱ Οἰκουμενισταί οἱ μεγαλύτεροι ψεύτες. Δύο περιστατικά ἀπό τό μνημόσυνο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστίνου. Οἱ Ὀρθόδοξες θέσεις τοῦ Ἐπισκόπου Γόρτυνος Ἱερεμίου καί τό φρικτό ψέμμα τοῦ Προικοννήσου Ἰωσήφ στό τριετές μνημόσυνο τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου, https://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=36010, http://katanixis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_27.html)

2) 17 ἕως 26-6-2016 Συμμετεῖχε στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης ὡς μέλος τῆς ἀντιπροσωπείας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ὑπέγραψε ὅλα τά κακόδοξα κείμενά της.

3) 20-6-2016 Προικοννήσου Ἰωσήφ : «Ἀπὸ σήμερα ξεκινάει ἐπίσημα ἡ σύναξη τῆς Ἁγίας καὶ μεγάλης Συνόδου, μὲ ἐξαίρεση τρεῖς-τέσσερεις γκρινιάρηδες»

Στὸν ἐσπερινὸ καὶ στὴν Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος στὸ Μοναστήρι Ἁγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων στὰ Χανιὰ τῆς Κρήτης πρωτοστάτησε ὁ Σεβασμιώτατος Προικοννήσου κ. Ἰωσήφ.

Στὸν ἐσπερινό εἶπε : «Συνεκλήθηκε ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος. Ἀκούσαμε ἀπὸ πολλοὺς ἀνοήτους, ἀπό πολλοὺς μικρόνοες , ἀπὸ πολλούς … τοῦ κόσμου τὶς συκοφαντίες, τοῦ κόσμου τὶς κατηγορίες, ἐναντίον τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου, ἕνα γεγονὸς τὸ ὁποῖο εἶναι τὸ μεγαλύτερο ἐκκλησιαστικὸ γεγονὸς τὰ τελευταῖα 1200 χρόνια. Καὶ ὁ Θεὸς εὐδόκησε αὐτὸ τὸ γεγονὸς νὰ λάβη χώρα ἐδῶ. Στὴν Κρήτη, στὰ Χανιά. Νὰ εὐλογηθῆ γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ αὐτὴ ἡ ἁγιοτόκος νῆσος. Καὶ νομίζουν οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ ὅτι τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔχει πάθει ἀγκύλωση, ἔχουνε παγώσει τὰ φτερά του, δὲν πετάει, δὲν πνέει ὅπου θέλει, δὲν ἀκολουθεῖ τὴν Ἐκκλησία, δὲν φωτίζει, δὲν στηρίζει, δὲν ὁδηγεῖ εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθεια.

Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι μεμονωμένες φωνές. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι σῶμα ἱεραρχικὰ δομημένο μὲ ὲπισκόπους, μὲ Ἀρχιεπισκόπους, μὲ Πατριάρχες, καὶ γύρω τους κλῆρος καὶ λαός ὅλοι μαζί, ὅλη ἡ Ἐκκλησία. Καὶ ὅταν ἡ Ἐκκλησία ὡς ἕνα σῶμα ἀποφασίσει, νὰ εἶστε βέβαιοι ὅτι αὐτὸ ποτὲ δὲν γίνεται ἐρήμην τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀλλὰ, καὶ αὐτὴ ἡ Ἁγία Σύνοδος εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν ἐποχή μας στὸ ξεκίνημα τοῦ 21ου αἰώνα. Χαρῆτε την, παρακαλέστε, προσευχηθῆτε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο νὰ διώξει μακρυὰ κάθε ἀνθρώπινη μικρότητα, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο νὰ φωτίσει πλούσια τὶς καρδιὲς, τὶς ψυχὲς καὶ τοὺς νόες ὅλων τῶν πατέρων, οἱ ὁποῖοι συγκροτοῦν αὐτὴ τὴν Ἅγία Σύνοδο.

Ἀπὸ αὐτὴ τὴ Σύνοδο περιμένουμε καινούργιους ἁγιοπνευματικοὺς καρπούς. Ἄς μὴν εἴμαστε μικρόψυχοι, ἄς μὴν εἴμαστε στενοκέφαλοι, εἶναι εὔκολο νὰ κάνει κανεὶς ἀνεύθυνα ἀπὸ τὸ κελί του μέσα, ἤ ἂπὸ τὴ Μητρόπολή του μέσα, ἤ ἀπὸ τὸ σπίτι του μέσα τὸν διδάσκαλο τῆς Ἐκκλησίας καὶ κριτὴ τῆς Οἰκουμένης, ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι κατὰ Θεόν. Ἡ Ἒκκλησία - ἐπαναλαμβάνω - εἶναι σῶμα. Καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας συνέρχεται καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας συσκέπτεται, καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἀνατέμει τὰ προβλήματα, καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας δέχεται τὸν φωτισμό καὶ τὴν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Εἶθε νὰ μείνει μὲ χρυσὰ γράμματα γραμμένη αὐτὴ ἡ Ἁγία Σύνοδος, στὶς σελίδες τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας. Εἶθε νὰ θυμούμαστε ὅλοι μὲ εὐγνωμοσύνη αὐτὴ τὴν ἐβδομάδα τῆς Πεντηκοστῆς, ἡ ὁποία θὰ εὐλογήσει καὶ θὰ σημαδέψει γιὰ πάντα καὶ τὰ Χανιά καὶ τὴν Κρήτη, καὶ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸν κόσμο ὅλο. Τὴ Χριστιανοσύνη ὅλη».

Στὴν Θεία Λειτουργία εἶπε : «Ἀπὸ σήμερα ξεκινάει ἐπίσημα ἡ σύναξη τῆς Ἁγίας καὶ μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο, - μὲ ἐξαίρεση τρεῖς-τέσσερεις γκρινιάρηδες, οἱ ὁποῖοι γιὰ λόγους, ὄχι ἐκκλησιαστικοὺς, ὄχι θρησκευτικοὺς, ἐθνοφυλετικοὺς καὶ μόνο, καὶ φιλοπρωτείας λόγους - ἦρθαν στὸ ξεκίνημα τῆς Ἃγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου. Οἱ ὑπόλοιπες 10 Ἐκκλησίες μονιασμένες καὶ ἀγαπημένες ξεκινοῦν τὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο, τὸ μεγαλύτερο καὶ ἱστορικώτερο ἐκκλησιαστικὸ γεγονὸς τὰ τελευταῖα 1200 χρόνια».

(ΠΗΓΗ : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΗΣ, Λόγοι Πατέρων τῆς (τωρινῆς) Συνόδου, Ἀκρωτήρι Χανίων, http://aktines.blogspot.com/2016/06/blog-post_784.html, https://www.pentapostagma.gr/2016/06/o-προικονήσου-ἰωσήφ-ἀπὸ-σήμερα-ξεκι.html)

4) 17-7-2016 Προικοννήσου : «Βιάστηκαν μερικοί νά συκοφαντήσουν τήν μεγάλη μας Σύνοδο. Ὁ Θεός ἄς τούς συγχωρήσει»

Ὁ Μητροπολίτης του Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, Προικοννήσου Ἰωσήφ, προεξῆρχε τῆς πανηγυρικῆς Θείας Λειτουργίας στόν ἑορτάζοντα Ναό τῆς Ἁγίας Μαρίνας στήν Ἀρτέμιδα.

Ὁ κ. Ἰωσήφ, προσκεκλημένος τοῦ οἰκείου ποιμενάρχου κ. Νικολάου, ἔκανε λόγο γιά τήν πρόσφατη Σύνοδο, πού διεξήχθη στήν Ὀρθόδοξη Ἀκαδημία Κρήτης, τόν περασμένο μήνα. Ὅπως χαρακτηριστικά ἀνέφερε, «δέν μαζευτήκαμε ἐκεῖ, γιά νά διακηρύξουμε κάτι καινούριο ἤ διαφορετικό ἀπό ὅσα εἰπώθηκαν στήν πρώτη Σύνοδο, ἀλλά γιά νά τά ἐπιβεβαιώσουμε. Βέβαια σέ ἀντίθεση μέ τό παρελθόν, διαπιστώσαμε πώς ἔχουν προκύψει σύγχρονα προβλήματα, ὅπως αὐτό τοῦ κατακερματισμοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας».

Ὁ Μητροπολίτης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου συνέχισε, λέγοντας ὅτι «τείνουμε νά γίνουμε ὁμοσπονδία αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν καί ὄχι ἑνιαῖο σῶμα, ὅπως ὀφείλουμε νά εἴμαστε», ἐνῶ τόνισε μέ νόημα πώς «βιάστηκαν μερικοί νά συκοφαντήσουν καί νά βλασφημήσουν τήν Ἁγία καί Μεγάλη μας Σύνοδο. Ὁ Θεός ἄς τούς συγχωρήσει».

Ὁ κ. Ἰωσήφ στό ἴδιο μῆκος κύματος εἶπε ὅτι «ἐμεῖς πήγαμε μέ σκοπό νά γνωριστοῦμε καί νά συζητήσουμε ὅλα ἐκεῖνα, πού διδαχθήκαμε ἀπό τούς Πατέρες μας. Ἔβλεπες ἀνθρώπους ἀπό ὅλα τά μήκη τῆς γῆς, ἀποκαλώντας ὁ ἕνας τόν ἄλλο ἀδελφό. Μέ πνεῦμα ἀγάπης πρός ὅλο τόν κόσμο, ἀκόμα καί πρός αὐτούς, πού δέν εἶναι ὀρθόδοξοι, οὔτε χριστιανοί, διότι τό καθῆκον τῆς ἀληθείας, δέν ἀναιρεῖ τό καθῆκον τῆς ἀγάπης. Συγχωροῦμε τούς ἁμαρτωλούς, γιατί κανένας δέν θεωρεῖ τόν ἑαυτό του ἀναμάρτητο».

(ΠΗΓΗ : https://katanixis.blogspot.gr/2016/07/o_20.html, https://orthodoxia.info/news/προικονήσου-βιάστηκαν-μερικοί-να-συκ/)

Στίς ἀνωτέρω τοποθετήσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου ἀπήντησε στίς 22-7-2016 τό Γραφεῖο ἐπί τῶν Αἱρέσεων καί τῶν Παραθρησκειῶν, μέ ἐξαιρετικό κείμενο, τό ὁποῖο ἔχει τίτλο «Ποιοί εἶναι οἱ «βλάσφημοι καί συκοφάντες» τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου»[8]; Δέν εἴδαμε, ὅμως, νά ἀντικρούει θεολογικῶς ὁ Σεβασμιώτατος τά κατ’αὐτοῦ δημοσιευθέντα.

5) 3-9-2016 Προικοννήσου Ἰωσήφ : «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Κρήτης : Τά επίλοιπα τῆς ἀναγνώσεως»

Παραθέτουμε τό κείμενο, ὅπως δημοσιεύθηκε.

Α΄

«Μᾶς ἀξίωσε ὁ Θεὸς νὰ ζήσωμε τὸ μέγιστο ἐκκλησιαστικὸ γεγονὸς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησιας τῶν τελευταίων αἰώνων : Τὴν ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ, ποὺ κατ’ εὐδοκίαν Θεοῦ συγκλήθηκε στὸ ἁγιοτόκο νησὶ τῆς Κρήτης τὸν περασμένο Ἰούνιο (17 ἕως 26 τοῦ μηνός). Ἕνα γεγονὸς ποὺ τὸ ὁραματίσθηκαν γενεὲς Πατριαρχῶν, ἀπὸ τὸν μεγαλοπρεπῆ Ἰωακεὶμ Γ΄, τὸν μεγαλοπράγμονα Μελέτιο Δ΄, τὸν ἀσκητικότατο Φώτιο Β΄ καὶ τὸν μεγαλοφτέρουγο Ἀθηναγόρα Α΄, μέχρι τὸν σεμνὸ Πατριάρχη Δημήτριο τὸν Α΄ καὶ τὸν σήμερα κοσμοῦντα τὸν Θρόνο μεγάλο κατὰ πάντα Πατριάρχη Βαρθολομαῖο τὸν Α’, ὁ ὁποῖος καὶ ἀξιώθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ συγκαλέσῃ τὴν Σύνοδο καὶ νὰ προεδρεύσῃ τῶν ἐργασιῶν της, ἕναν αἰῶνα μετὰ ἀπὸ τὶς πρῶτες σχετικὲς σκέψεις καὶ ἐργώδεις προσπάθειες. Ἕνα γεγονὸς ποὺ ὑπῆρξε ἐπίσης ὅραμα γενεῶν σπουδαίων Θεολόγων, κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, πάσης ἐθνικότητος, ποὺ ἐργάσθηκαν ταπεινὰ καὶ ἀθόρυβα ἐπὶ πάρα πολλὰ χρόνια, γιὰ τὴν προετοιμασία του.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι Μεγάλες Σύνοδοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶχαν συγκληθῆ καὶ σὲ παλαιότερες ἐποχές, μὲ τελευταία τὴν ἐπὶ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀνθίμου ΣΤ΄, τοῦ Κουταλιανοῦ, ἡ ὁποία κατεδίκασε ὥς αἵρεσι τὸν Ἐθνοφυλετισμὸ καὶ ἐκήρυξε σχισματικοὺς τοὺς Βουλγάρους καὶ τὴν ἀπαισίας μνήμης Ἐξαρχία τους (Κωνσταντινούπολις, 29 Αὐγούστου - 17 Σεπτεμβρίου 1872). Ὅμως Σύνοδος τῆς ἐμβελείας καὶ τῶν διαστάσεων τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης δὲν ὑπῆρξε. Παρὰ τὴν ἀπουσία τεσσάρων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν (Ἀντιοχείας, Ρωσσίας, Βουλγαρίας καὶ Γεωργίας), ποτὲ πρὶν δὲν ὑπῆρξε τόσο ἀντιπροσωπευτικὴ παρουσία Ὀρθοδόξων Προκαθημένων καὶ Ἐπισκόπων ἀπὸ τὰ πέρατα (κυριολεκτικῶς) τῆς Οἰκουμένης. Γιὰ πρώτη φορὰ λ.χ. εἴχαμε τὴν παρουσία σὲ Σύνοδο μαύρων Ἐπισκόπων, ὅπως οἱ συγκεκριμμένοι τέσσερεις ἀδελφοὶ τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας (Καμπάλας, Μουάνζας, Μπουρούντι καὶ Νιέρι). Ὁ Νέος Κόσμος ἐκπροσωπήθηκε μὲ πλειάδα Ἀρχιερέων ἀπὸ τὴν Ἀμερική καὶ τὴν Αὐστραλία (Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ Πατριαρχείου Σερβίας) ἐν οἷς καὶ ἐκπρόσωποι τῶν Οὐκρανῶν τῆς Διασπορᾶς καὶ τῶν Καρπαθορώσσων, ὁ Βορρᾶς ἐκπροσωπήθηκε μὲ τὴν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Φιλλανδίας καὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἐσθονίας, οἱ Βρετανικὲς νῆσοι μὲ τὸν πρῶτο μετὰ τὸ Μεγάλο Σχίσμα (1054) Ὀρθόδοξο Ἄγγλο Μητροπολίτη (Διοκλείας Κάλλιστο), ἡ Δυτικὴ Εὐρώπη μὲ πλειάδα Ἱεραρχῶν (τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ τῶν Ἐκκλησιῶν Σερβίας καὶ Ρουμανίας), ἐν οἷς καὶ ὁ Πατριαρχικὸς Ἔξαρχος τῶν Ρώσσων τῆς Δυτικοευρωπαϊκῆς Διασπορᾶς, ἡ Ἄπω Ἀνατολὴ καὶ ἡ κίτρινη φυλὴ μὲ τὸν Μητροπολίτη Κορέας, ἐνῷ γιὰ πρώτη φορὰ ἔλαβαν μέρος σὲ μεῖζον καὶ γενικὸ Συνοδικὸ σχῆμα Ἐκκλησίες ὅπως τῆς Σερβίας, τῆς Ρουμανίας, τῆς Πολωνίας, τῆς Ἀλβανίας καὶ τῶν Τσεχικῶν Χωρῶν καὶ Σλοβακίας. Ἀξιοσημείωτη καὶ ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Ὄρους δι’ ἐπισήμου Ἀντιπροσώπου του (ὁ Ἡγούμενος π. Τύχων τῆς Μονῆς Σταυρονικήτα), καθὼς καὶ τοῦ γυναικείου Μοναχισμοῦ (ἡ Ἡγουμένη τῆς Μονῆς Χρυσοπηγῆς Κρήτης γ. Θεοξένη). Ἄρα καὶ μόνο ἡ σύγκλησις τῆς Συνόδου καὶ ἡ ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἔλευσις τόσων Ἀρχιερέων καὶ λοιπῶν ἐκπροσώπων ἀπὸ κάθε γωνία τῆς γῆς ἀποτελεῖ ἀμέσως-ἀμέσως μία μέγιστη εὐλογία Θεοῦ καὶ ἐπιτυχία τῶν πολυετῶν προσπαθειῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου προσωπικῶς, ἀλλὰ καὶ τῶν ὑπολοίπων Προκαθημένων ποὺ ἐργάσθηκαν ὥς τὸ τέλος μὲ σύμπνοια, μὲ θετικὴ διάθεσι καὶ ἔντιμη συνέπεια. Βεβαίως ἡ ἀπουσία τῶν τεσσάρων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν ὑπῆρξε ἕνα ἠχηρὸ μεῖον στὴν ὅλη ὑπόθεσι καὶ μία κοινὴ ὅλων τῶν προσελθόντων ὀδύνη, πικρία καὶ ἀπογοήτευσι. Καὶ τοῦτο διότι ὅλοι εἶχαν συμφωνήσει, μαζὶ μὲ τοὺς ὑπόλοιπους δέκα, γιὰ τὴ σύγκλησι τῆς Συνόδου, ὅλοι λίγο-πολὺ εἶχαν ὑπογράψει τὰ κείμενα τῶν θεμάτων ποὺ θὰ ἀπασχολοῦσαν τὴν Σύνοδο καὶ αἰφνιδίως ἔκαμαν πίσω. Ὁ ἕνας «γυναίκα ἐγημε», ὁ ἄλλος «ἀγρὸν ἠγόρασε», ὁ ἄλλος «ζεύγη βοῶν ἠγόρασε πέντε», κατὰ τὴν Παραβολή (Λουκ. 14, 16-24). Καὶ τοῦτο διότι κανέναν ἀντικειμενικὸ παρατηρητὴ ἤ κριτὴ δὲν μποροῦν νὰ πείσουν οἱ κωμικὲς προφάσεις ποὺ ἐπιστρατεύθηκαν τὴν τελευταία στιγμή. Εἶναι πολὺ ὀδυνηρὸ ποὺ μιὰ μικρὴ ἐνορία (τοῦ Κατὰρ) ἔγινε πραγματικὴ κατάρα γιὰ τὸ παλαίφατο Πατριαρχεῖο Ἀντιοχείας, ποὺ τὸ ἔκαμε σημαία ἐπαναστατικὴ κατὰ τῆς Συνόδου κι ἀρνήθηκε τελικὰ νὰ συμμετάσχῃ, παρὰ τὶς φιλότιμες, ἐπίμονες καὶ ἔντιμες προσπάθειες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ποὺ προθυμοποιήθηκε, μὲ πραγματικὴ ἀγάπη καὶ μὲ πολλὴ σοφία καὶ σύνεσι νὰ συμβάλῃ στὴν ὑπέρβασι τοῦ προβλήματος ἀμέσως μετὰ τὴν Ἁγία Σύνοδο! Κι ἔπρεπε γιὰ πολλοὺς πρόσθετους λόγους τὸ συγκεκριμμένο Πατριαρχεῖο νὰ προσέλθῃ! Τὸ ποίμνιό του ἀποδεκατίζεται στὴ Συρία ἀπὸ τὸν σοβοῦντα ἐπὶ τόσα χρόνια βρώμικο πόλεμο. Πέρα ἀπὸ τοὺς νεκρούς, μυριάδες πιστῶν του ἐκπατρίστηκαν καὶ ἐκπατρίζονται καθημερινὰ προσφεύγοντες σὲ κάθε γωνιὰ τῆς γῆς. Ὁ αὐτάδελφος τοῦ Πατριάρχου Ἰωάννου Μητροπολίτης τοῦ μαρτυρικοῦ Χαλεπίου Παῦλος εἶναι ἐπὶ τρία ἤδη χρόνια ἀγνοούμενος. Ζῆ; Τὸν ἐθανάτωσαν οἱ ἀπαγωγεῖς του; Κανένας δὲν γνωρίζει! Καὶ ἦταν μιὰ θαυμάσια εὐκαιρία ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Κρήτης ἕνα παγκοσμίου ἐμβελείας φόρουμ, ποὺ εἶχαν ἐπάνω του ἑστιάσει τὰ μεγαλύτερα διεθνῆ ΜΜΕ, γιὰ νὰ ἐγείρῃ ὁ Πατριάρχης τοῦ ἐμπερίστατου Πατριαρχείου καὶ οἱ σὺν αὐτῷ Ἀρχιερεῖς φωνὴ ἰσχυρά, νὰ ζητήσουν τὴ βοήθεια καὶ συμπαράστασι τῆς παγκοσμίου κοινότητος καὶ νὰ λάβουν στηριγμὸ ἀπὸ τοὺς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς των. Καὶ τὴν ἀπεμπόλησαν! Για τὸ Κατάρ! Γιὰ μιὰ Ἐνορία μ’ ἕνα ὀλιγάριθμο πολυεθνικὸ ποίμνιο, ποὺ ἔτσι ἤ ἀλλιῶς τὴν ἔχει ἐκ τοῦ μηδενὸς δημιουργήσει τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων! Τόση εὐαισθησία γιὰ ἕνα δευτερεῦον κανονικὸ ζήτημα, τὴν στιγμὴ ποὺ τὸ ἴδιο Πατριαρχεῖο Ἀντιοχείας ἀντιποιούμενο κανονικὰ δίκαια ποὺ δὲν ἔχει, διορίζει Μητροπολίτες στὸ κανονικὸ ἔδαφος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὴ Διασπορά, μὲ τοὺς ἴδιους ἀκριβῶς τίτλους ποὺ φέρουν οἱ Μητροπολίτες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, καλλιεργώντας τὸν Ἐθνοφυλετισμό! Εἶναι ἀξιοθρήνητο ἐξ ἄλλου τὸ πεῖσμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας νὰ μἠ μετάσχῃ, ἐξ αἰτίας ...τῶν κωλυμάτων τοῦ Γάμου! Καὶ μάλιστα ὅταν, σύμφωνα μὲ τὶς πληροφορίες μας (ποὺ θὰ ἐχαιρόμουν νὰ μὴν ἦσαν ἀκριβεῖς), δὲν δείχνει νὰ ἐνοχλῆται ἰδιαίτερα γιὰ τὴν τέλεσι Πολιτικῶν γάμων μικτῶν, καὶ de facto ἀποδέχεται σὲ πλήρη ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία ὅσους πιστούς της ἔχουν κάμει μιὰ τέτοια ἐπιλογή. Ἐὰν ὁ Ὀρθόδοξος Γεωργιανὸς τελέσῃ δηλ. Πολιτικὸ γάμο μὲ μία λ.χ. Ἀρμένισσα ἤ Ρωμαιοκαθολική, δὲν τίθεται ζήτημα. Ἀλλίμονό του ὅμως ἄν ζητήσῃ ἐκκλησιαστικὴ ἱερολογία γι’ αὐτὸν τὸ γάμο! Ὁμοίως καὶ ἡ ἀποχὴ τοῦ Πατριαρχείου Βουλγαρίας γιὰ ...οἰκονομικοὺς λόγους, παρὰ τὸ ὅτι τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο προθυμοποιήθηκε (τοῦτο ἐδηλώθη ἐπισήμως καὶ ἐγκαίρως ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Γαλλίας), παρὰ τὴν πενία του, νὰ ἀναλάβῃ αὐτὸ καὶ τὶς δαπάνες ποὺ ἀναλογοῦσαν στὸ Πατριαρχεῖο Σόφιας! Ἡ Ρωσσία δὲν ἀποτέλεσε ἔκπληξι. Ἡ γνωστὴ ρωσσικὴ φιλοπρωτία καὶ μεγαλομανία, ὁ ἀπροκάλυπτος ἐκκλησιαστικὸς ἡγεμονισμὸς ποὺ διαρκῶς ἐπιδεικνύεται ἀπὸ τὴν Μόσχα σὲ ὅλα τὰ γεωγραφικὰ μήκη καὶ πλάτη τῆς οἰκουμένης καὶ ὁ παιδαριώδης διαρκὴς καὶ μεθοδευμένος ἀνταγωνισμὸς στὴν Ἐκκλησία τῆς πρώτης εὐθύνης, τὸ Οἰκουμενικὸ δηλ. Πατριαρχεῖο, μᾶς ἔκανε νὰ περιμένουμε τὰ χειρότερα! Δυστυχῶς ἡ ὅλη συμπεριφορὰ τοῦ Πατριάρχου Μόσχας καὶ πάσης Ρωσσίας καὶ τῶν συνεργατῶν του δείχνει νὰ συνοψίζεται στο : «Ποιοί εἶστε ἐσεῖς, οἱ μικροί, οἱ ἐλάχιστοι, οἱ πάμπτωχοι, ποὺ ἐπικαλεῖσθε περγαμηνὲς πρώτης εὐθύνης στὴν Ἐκκλησία καὶ συγκαλεῖτε Πανορθοδόξους Συνόδους; Ἐμεῖς εἴμαστε παμπληθεῖς! Εἴμαστε πλούσιοι! Εἴμαστε ἰσχυροί! Ἔχουμε ἀριθμούς, χρήματα, κρατικὴ ὑποστήριξι, διεθνεῖς σχέσεις καὶ διασυνδέσεις! Εἴμαστε ἡ Τρίτη Ρώμη!...» Σ’ αὐτὸ ὀφείλεται καὶ ἡ συστηματικὴ ἀποφυγὴ ἀπὸ μέρους τῆς Μόσχας τῆς χρήσεως τοῦ ὅρου «Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο» καὶ «Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης» καὶ μιλοῦν διαρκῶς μονάχα γιὰ «Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως» καὶ «Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως». Χωρὶς νὰ εἶμαι καρδιογνώστης, ἀλλὰ ἐπειδὴ συμβαίνει νὰ τὰ καταφέρνω συνήθως ἀρκετὰ καλὰ στὴ σύνθεσι τῶν πάζλ, ὅταν μάλιστα τὰ κομμάτια τους εἶναι λίγα καὶ μεγάλα, πολὺ δύσκολα θὰ μὲ ἀπαλλάξῃ κάποιος ἀπὸ τὴν ὑποψία ὅτι πίσω ἀπὸ τὴν ἀπουσία τῶν Ἐκκλησιῶν Ἀντιοχείας, Βουλγαρίας καὶ Γεωργίας ὑπάρχει ἐνδεχομένως (καὶ) ρωσσικὸς δάκτυλος. Πάντως, μέχρι τὴν τελευταία στιγμή, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσσίας προσπαθοῦσε μὲ πολλὴ φιλοτιμία, εἶναι ἀλήθεια, νὰ δημιουργήσῃ προβλήματα, ἐγείρουσα ὅλο καὶ νέες ἀξιώσεις, κάποιες ἀπὸ τὶς ὁποῖες μάλιστα ἐκινοῦντο μεταξὺ τοῦ κωμικοῦ (ποιά θὰ εἶναι ἡ διάταξι τῶν καθισμάτων τῶν Προκαθημένων καὶ ποῦ ἀκριβῶς θὰ κάθεται ὁ Πατριάρχης Μόσχας, μοναχικὴ πορεία στὶς μετακινήσεις τοῦ Πατριάρχου Κυρίλλου, ἰδιαίτερη ἀπὸ ἐκείνη τῶν λοιπῶν Προκαθημένων κ.λπ.), μέχρι τοῦ ἐξωφρενικοῦ (νἀ παρακάθηνται μέσα στὴν αἴθουσα συνεδριῶν ἔνοπλοι προσωπικοὶ φρουροὶ τοῦ Πατριάρχου τῆς Ρωσσίας!!!). Μὲ τοῦτα καὶ μ’ ἐκεῖνα ἡ προσπάθεια κωλυσιεργείας ἦταν ἐξώφθαλμη. Ἡ ἐπιθυμία τῆς Μόσχας νὰ ματαιωθῆ ἡ Σύνοδος διὰ τῆς μεθόδου τῆς ἀναβολῆς (στρίβειν διὰ τοῦ ἀρραβῶνος!) ἦταν ἀπροκάλυπτη. Καὶ ἐκείνη μὲν ἔκαμε τὸ black mail της ὥς τὸ τέλος, ὅμως ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ οἱ ὑπόλοιποι Προκαθήμενοι εὐτυχῶς ἀπέφυγαν τὴν παγίδα τοῦ ἐκβιασμοῦ καὶ ἡ Σύνοδος συνεκλήθη κανονικῶς καὶ στὴν ὥρα της. Στοὺς ἀπόντας ἔμεινε τὸ στίγμα τῆς ἀσυνεπείας σὲ ὅσα εἶχαν ἀπὸ κοινοῦ συμφωνηθῆ καὶ ὑπογραφῆ. Ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία ἐπροχώρησε ἐρήμην τους. Πλὴν Λακεδαιμονίων!... Προσεύχομαι νὰ ἐγκολπωθοῦν τοὐλάχιστον a posteriori τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου καὶ νὰ ἀναλάβῃ ὁ Ἐπιμυθεὺς ὅσα δὲν ἔκαμε ὁ Προμηθεύς. Γιὰ τὸ καλὸ τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας... Ὅμως ἤδη τὸ Πατριαρχεῖο Ἀντιοχείας μὲ ἀπογοητεύει μὲ τὶς ἀστόχαστες καὶ ἐν βρασμῷ ἀρνητικὲς ἀποφάσεις του!....

Β΄

Ἴσως δὲν ὑπῆρξε ἄλλο ἐκκλησιαστικὸ γεγονός, στὴ νεώτερη τοὐλάχιστον ἱστορία, ποὺ νὰ διαβλήθηκε, νὰ συκοφαντήθηκε, νὰ βλασφημήθηκε καὶ νὰ ὑπονομεύθηκε ἐκ προοιμίου, πρὶν κἄν συμβῆ, ὅσο ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Κρήτης! Ὅλη ἡ καχυποψία, ὅλη ἡ δυσπιστία, ὅλη ἡ μικροψυχία, ὅλη ἡ στενοκαρδία, ὅλη ἡ μικρόνοια, ὅλη ἡ ἡμιμάθεια, ὅλη ἡ ψυχικὴ τύφλωσις ἐπιστρατεύθηκαν κατὰ τῆς Συνόδου, καθὼς ἐπλησίαζε ὁ καιρὸς τῆς συγκλήσεώς της! Ποῦ βρέθηκαν ξαφνικὰ τόσα «ὀρθοδοξόμετρα», τόσοι Ἡρακλεῖς τῆς πούρας «Ὀρθοδοξίας», τόσοι σοφοί, τόσοι αὐτοχειροτόνητοι κριτὲς Πατριαρχῶν, Συνόδων, Ἀρχιερέων, Θεολόγων καὶ ...τῆς οἰκουμένης ὅλης; Ποῦ ἦταν κρυμμένο τόσο φῶς, τόσο παφλάζον κῦμα Θεολογικῶν ναμάτων, τόση Πατερικότητα, τόση Ὁμολογία, καὶ βγῆκαν τόσο ξαφνικὰ στὴν ἐπιφάνεια γιὰ νὰ ἀναχαιτίσουν τὴν «καταστροφὴ» ποὺ θὰ ἐπερχόταν μὲ τὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο; Ἀρχιερεῖς (εὐάριθμοι εὐτυχῶς) ποὺ εἶναι πάντοτε ἕτοιμοι νὰ καταθέσουν βαρυσημάντους γνώμας ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ καὶ ἄλλων τινῶν, συνταξιοῦχοι πανεπιστημιακοὶ δάσκαλοι ποὺ ἐζήλωσαν ὄψιμες δάφνες Ὁμολογητῶν, καλόγηροι ποὺ μᾶλλον ἔχουν βρῆ μονότονο τὸ κομποσκοίνι καὶ φλέγονται ἀπὸ τὸν πόθο νὰ σώσουν τὴν οἰκουμένη μέσῳ τοῦ διαδικτύου, τῶν ΜΜΕ, διαφόρων «συνεδρίων» καὶ διαφωτιστικῶν ἐκδηλώσεων ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν οἰκουμένη, ἱερομόναχοι καὶ ἔγγαμοι ἱερεῖς κινούμενοι μεταξὺ τυφλοῦ φανατισμοῦ καὶ ἰδεοληψίας, λαϊκοὶ μὲ πρόδηλα χαρακτηριστικὰ παρανοίας, ἐθνοφυλετιστές, ψευδο-κανονολόγοι, σύνολα ἑτερόκλητα, ἀρειμάνια, κράζοντα, ἀλαλάζοντα, βοῶντα, ἄδραξαν τ’ ἅρματα νὰ πολεμήσουν τὴν Σύνοδο ποὺ θὰ «ξεπουλοῦσε τὴν Ὀρθοδοξία, θὰ ἐγκαθίδρυε τὴν παναίρεσι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, θὰ μᾶς ὑποδούλωνε στὸν Πάπα, θὰ ἔβαζε δραγάτη πάνω στὸ κεφάλι μας τὸ «Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν» (μερικοὶ ἀπὸ τοὺς νέους Ὁμολογητὲς τοῦ εἴδους, βεβαίως ἔχουν κάμει τὶς μεταπτυχιακὲς σπουδές τους στὴν Ἑσπερία μὲ ὑποτροφίες αὐτοῦ τοῦ «ἀποφωλίου» ΠΣΕ, χωρὶς νὰ τοὺς ἐνοχλῇ ἰδιαιτέρως ἡ ὑπερευαίσθητη συνείδησί τους!), θὰ ἐπέβαλλε τὴν Πανθρησκεία, θὰ ἄνοιγε τὸν δρόμο γιὰ τὸν Ἀντίχριστο κ.λπ., κ.λπ.». Συνέδρια ματαιότητος συγκλήθηκαν σὲ ἀθλητικὰ κέντρα παρὰ θὶν ἁλός, σινδόνες (ὄχι καθαρές!) Μητροπολιτικῶν «Γραφείων Κατὰ τῶν Αἱρέσεων» σὲ διαδικτυακοὺς τόπους καὶ ἔντυπα ἁπλώθηκαν, βαρύγδουπες δηλώσεις ἀπ’ ἄμβωνος, ἀπὸ ραδιοφώνου καὶ ἀπὸ τηλοψίας ἔγιναν, ἐξάψεις, κουρνιαχτός, κραυγές, ἀρές, ἀναθέματα, ἀπειλές, «προφητεῖες», ἱεροὶ κανόνες σὲ χρήση κανονιῶν ποικίλου βεληνεκοῦς (καὶ μάλιστα loose cannons!), «σκότος, γνόφος, θύελλα, φωνὴ μεγάλη»! Κι ὅλος αὐτὸς ὁ «φιλόθεος» καὶ «ὀρθόδοξος» ὀρυμαγδὸς τοῦ τυφλοῦ φανατισμοῦ καὶ τῆς «ὀρθοδόξου» πλύσεως ἐγκεφάλου ἐπάσχιζε νὰ καλύψῃ κάθε ἥρεμη φωνή, κάθε ὑπεύθυνη ἐκκλησιαστικὴ ἐνημέρωση καὶ κάθε ἐπίσημη Συνοδικὴ ἀνακοίνωση, νὰ ματαιώσῃ εἰ δυνατὸν μὲ κάθε τρόπο τὴν κοινῶς ἀπὸ ΟΛΕΣ τὶς Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες ἀποφασισμένη καὶ προγραμματισμένη Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο! Σωστὸ τζιχάντ! -Δὲν θὰ εἶναι Ἁγία! Δὲν θὰ εἶναι Ὀρθόδοξη! Δὲν θὰ ἔχῃ Πνεῦμα Ἅγιο! Θὰ εἶναι Ληστρική! Ψευδοσύνοδος! Σύναξη πονηρευομένων! A priori καταδικασμένη στὴ συνείδηση τοῦ «εὐσεβοῦς λαοῦ»! (Ποιοῦ λαοῦ, ἀλήθεια;... Ἔγινε κάποιο δημοψήφισμα;) Συστηματικὴ ἡ προσπάθεια νὰ τρομοκρατηθοῦν οἱ Ἐπίσκοποι, νὰ ἀπόσχουν καὶ νὰ ἀποσύρουν οἱ ἐπὶ μέρους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες τὴν συμμετοχή τους! Πῆγαν στὴ Βουλγαρία, στὴ Μολδαβία, στὴ Γεωργία καὶ δὲν ξεύρω ποῦ ἀλλοῦ, ἔξαλλοι, ἀναστατωμένοι, τοὺς πάντες συνεγείροντες καὶ ἀναστατώνοντες μὲ ψεύδη, μὲ ἐκφοβισμούς, μὲ στρεβλώσεις γεγονότων, μὲ ψιθύρους, μὲ πάθος, ἔστειλαν πύρινες ἐπιστολὲς σὲ Πατριάρχες, τὰ πάντα μετῆλθαν γιὰ νὰ ξεσηκώσουν τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες νὰ μὴν κατέβουν στὴν Κρήτη! (Ὀνόματα, φωτογραφίες καὶ δημοσιεύματα ὑπάρχουν γιὰ κάθε ἐνδιαφερόμενο!). Πῆραν πόρτα-πόρτα τὰ κελλιὰ τοῦ Ἁγίου Ὄρους νὰ ζηλωτοποιήσουν καὶ ξεσηκώσουν τοὺς ἁπλούστερους μοναχούς, νὰ τοὺς κάμουν ὅλους διὰ μιᾶς Ἁγίους Θεοδώρους Στουδίτες καὶ Μάρκους Εὐγενικοὺς (τὸ πιὸ σίγουρο νέους Ματθαίους Καρπαθάκηδες!). Ὅταν οἱ Ἐκκλησίες Ἀντιοχείας, Ρωσσίας, Βουλγαρίας καὶ Γεωργίας ἀνακοίνωσαν (τὴν τελευταία στιγμὴ) ὅτι δὲν θὰ μετάσχουν τῆς Συνόδου (γιὰ τοὺς προαναφερθέντες ἥκιστα πειστικοὺς λόγους), ἐπανηγύρισαν! Ἤχησαν σάλπιγγες, ἐρβόντησαν βούκηνα καὶ τύμπανα ἀλαλαγμοῦ, ἐθριαμβολόγησαν περὶ «νίκης τῆς Ὀρθοδοξίας»! Καὶ παράλληλα ἐμυκτήρισαν τοὺς «μειοδότες» ποὺ θὰ ἀκολουθοῦσαν τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη στὴν ἀμετακίνητη καὶ κατὰ πάντα κανονική, λογικὴ καὶ ἠθικῶς ἐπιβεβλημένη ἀπόφασί του ἡ Σύνοδος πάσῃ θυσίᾳ νὰ πραγματοποιηθῇ!

Γ΄

Καὶ βέβαια, χάριτι καὶ συνάρσει θείᾳ, ἡ Σύνοδος ἔγινε. Κι αὐτὸ ἀπὸ μόνο του εἶναι μιὰ μεγάλη ἐπιτυχία! Οἱ Δέκα Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες ἀπεφάσισαν ἀπὸ κοινοῦ ὅτι ἔπρεπε νὰ προχωρήσουν, ἔστω καὶ χωρὶς τὴν παρουσία τῶν Τεσσάρων. Ἐκάμαμε ὅλοι τὸν σταυρό μας, ἐπικαλεσθήκαμε τὸν φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ξεκινήσαμε μὲ ὑψηλὸ αἴσθημα εὐθύνης καὶ ἀφοσιώσεως στὴν ἱερά μας Κληρονομία καὶ στὸ χρέος μας ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας, τῆς Οἰκουμένης καὶ τῆς Ἱστορίας. Μπροστά μας εἴχαμε ἕξι κείμενα. Μόνο. Πρόκειται γι’ αὐτὰ στὰ ὁποῖα μπορέσαμε ἐπὶ τέλους νὰ συμφωνήσουμε ὅλοι, μετὰ ἀπὸ ἀτέρμονες διεργασίες καὶ κωλυσιεργίες ἀπὸ μέρους κάποιων ποὺ ἁπλῶς ἤθελαν νὰ βουλιάξουν τὸ ὅλο ἐγχείρημα τῆς Συνόδου. Στὸ κείμενο τοῦ Γάμου (ἀπὸ τὰ πιὸ «ἀκίνδυνα») ἡ Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας μέχρι τέλους στάθηκε ἀνένδοτη, ἐγκλωβισμένη ἀπὸ ἀκραίους φονταμενταλιστικοὺς κύκλους τοῦ χώρου της καὶ δὲν τὸ ὑπέγραψε. Καὶ νὰ σκεφθῇ κανεὶς ὅτι ὁ πολὺς Βαλσαμὼν μέμφεται τοὺς Ἴβηρας (Γεωργιανοὺς) τῆς ἐποχῆς του ὅτι ἔδιδαν ἀδεῶς τὶς θυγατέρες τους ὡς συζύγους στοὺς ...Μουσουλμάνους! Τώρα ἔφθασαν στὸ ἄλλο ἄκρο! Καὶ βέβαια ὑπῆρχαν ἀκόμα πιὸ σπουδαῖα καὶ ἐπείγοντα θέματα ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀπασχολήσουν συστηματικὰ τὴν Σύνοδο, ὅπως λ.χ. τὸ τῆς Ἐκκοσμικεύσεως, τοῦ καὶ πάλι γαυριῶντος Ἐθνοφυλετισμοῦ, τοῦ Αὐτοκεφάλου, τῆς Διασπορᾶς, τῆς Βιοηθικῆς κ.λπ. Ἀλλὰ ἡ εὐθύνη τῆς μὴ ἐνασχολήσεως μαζί τους δὲν βαρύνει τὸ παράπαν τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο. Ἀλλαχόθεν ἔγιναν οἱ ὑποσκελισμοὶ καὶ τέθηκαν οἱ τροχοπέδες καὶ τὰ ἀπαγορευτικά! Εὐτυχῶς ὅμως ἔγινε καὶ γι’ αὐτὰ κάποια μνεία, ἡ ὁποία ὑπογραμμίζει τὸ χρέος μας νὰ καταπιαστοῦμε μαζί τους συστηματικὰ καὶ σὲ βάθος σὲ μιὰ ἑπόμενη Σύνοδο, ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ. Ὅμως ἀπὸ κάπου ἔπρεπε νὰ γίνῃ μιὰ ἀρχή καὶ ἔπρεπε νὰ γίνῃ τώρα! Ἔστω μετὰ ἀπὸ ἕναν αἰῶνα ὁραματισμῶν καὶ προετοιμασίας! Νὰ καθήσουμε ἐπὶ τέλους κάτω, νὰ γνωριστοῦμε καλλίτερα, νὰ ἐξετάσουμε ἔστω κάποια ζητήματα ἐκκλησιαστικὰ κοινοῦ καὶ οὐσιώδους ἐνδιαφέροντος, νὰ διαπιστώσουμε ὑπεύθυνα πόσο ἑνωμένοι εἴμαστε μεταξύ μας ὡς ΜΙΑ Ἐκκλησία καὶ ὄχι ὡς μία χαλαρὴ Συνομοσπονδία αὐταρκῶν ἐπὶ μέρους Ἐκκλησιῶν, νὰ ἐπαναβαπτισθοῦμε στὴν πνευματικὴ κληρονομία τῶν Πατέρων μας καὶ τῶν Οἰκουμενικῶν καὶ Μεγάλων Συνόδων μας καὶ νὰ προσδιορίσουμε μὲ σαφήνεια τὴν ταυτότητά μας μέσα στὸ σύγχρονο περιβάλλον τοῦ συγκρητισμοῦ καὶ τῆς συγχύσεως. Καὶ νομίζω ὅτι αὐτὸ ἐπετεύχθη!

Ἐν πρώτοις ἡ Σύνοδος διὰ τοῦ Κειμένου της «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρὸς τὸν λοιπὸν Χριστιανικὸν Κόσμον» ἐξήγγειλε ἀπερίφραστα καὶ ἀδιαπραγμάτευτα ὅτι «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία». Τελεία καὶ παύλα! Οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ στὴ Β΄ Βατικάνειο Σύνοδο εἶχαν δηλώσει ἁπλῶς ὅτι «ἡ Μία, Ἀληθὴς Καθολικὴ Ἐκκλησία σήμερα ὑφίσταται -ὑπάρχει μέσα (subsists in) στὴ Ρωμαϊκὴ Καθολικὴ Ἐκκλησία» (Lumen Gentium, No 80). Ἐμεῖς διεκηρύξαμε τὴν πλήρη ἀκρίβεια τῆς αὐτοσυνειδησίας μας καὶ δὲν ξεύρω ποῦ στηρίζονται οἱ μεμψιμοιρίες τῶν ὑπερσυντηρητικῶν κύκλων ὅτι δῆθεν ἔγιναν ἐκκλησιολογικὲς παραχωρήσεις! Στὴν Ἐγκύκλιο τῆς Συνόδου μας τονίζεται ὅτι αὐτὴ εἶναι «ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας» καὶ ὅτι «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, πιστὴ εἰς τὴν ὁμόφωνον ἀποστολικὴν παράδοσιν καὶ μυστηριακὴν ἐμπειρίαν, ἀποτελεῖ τὴν αὐθεντικὴν συνέχειαν τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, ὡς αὕτη ὁμολογεῖται εἰς τὸ Σύμβολον τῆς Πίστεως καὶ βεβαιοῦται διὰ τῆς διδασκαλίας τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας». Καθαρὰ πράγματα, κρυστάλλινα!

Ἀκούσθηκαν κατηγορίες ὅτι δῆθεν ἡ Σύνοδος δὲν δέχεται τὴν Μεγάλη Σύνοδο τὴν ἐπὶ Ἱεροῦ Φωτίου καὶ τὶς Ἡσυχαστικὲς Συνόδους τοῦ ΙΔ΄ αἰῶνος, γιὰ νὰ μὴν στενοχωρήσῃ τοὺς Δυτικούς. Καὶ ὅμως, στὴν Ἐγκύκλιο ἀναφέρεται σχετικῶς ἐπὶ λέξει: «Τὸ συνοδικὸν ἔργον συνεχίζεται ἐν τῇ ἱστορίᾳ ἀδιακόπως διὰ τῶν μεταγενεστέρων, καθολικοῦ κύρους Συνόδων - ὡς λ.χ. τῆς ἐπὶ Μεγάλου Φωτίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Μεγάλης Συνόδου (879-880) [σημ. ἡμ. Πρόκειται γι’ αὐτὴν ποὺ κατεδίκασε τὸ Filioque] καὶ τῶν ἐπὶ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ συγκληθεισῶν Μεγάλων Συνόδων (1341, 1351, 1368), διὰ τῶν ὁποίων ἐβεβαιώθη ἡ αὐτὴ ἀλήθεια τῆς πίστεως, ἐξαιρέτως δὲ περὶ τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ περὶ τῆς μεθέξεως τοῦ ἀνθρώπου εἰς τὰς ἀκτίστους Θείας Ἐνεργείας. Προσέτι δὲ καὶ διὰ τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἁγίων καὶ Μεγάλων Συνόδων τῶν ἐτῶν 1484 διὰ τὴν ἀποκήρυξιν τῆς ἑνωτικῆς συνόδου τῆς Φλωρεντίας (1438-1439), τῶν ἐτῶν 1638, 1642, 1672 καὶ 1691 διὰ τὴν ἀποκήρυξιν προτεσταντικῶν δοξασιῶν, ὡς καὶ τοῦ ἔτους 1872 διὰ τὴν καταδίκην τοῦ Ἐθνοφυλετισμοῦ ὡς ἐκκλησιολογικῆς αἱρέσεως». Καὶ τὶς δέχεται λοιπόν, καὶ τὶς ἀσπάζεται, καὶ τὶς κυρώνει, καὶ τὶς ἀκολουθεῖ! Καὶ τὴν ἑνωτικὴ Σύνοδο Φλωρεντίας (καὶ Φεράρας) ἀποκηρύττει, καὶ τὶς κατὰ τῶν Προτεσταντικῶν δοξασιῶν Συνόδους ἐπικυρώνει, καὶ τὸν Ἐθνοφυλετιμὸ καὶ πάλι καταδικάζει, ἐπικυρώνοντας τὴν Σύνοδο τοῦ 1872!

Θύελλα ξεσηκώθηκε ἐκ μέρους ὅσων δὲν ἀναγνωρίζουν καθόλου ecclesiae vestigia (ἴχνη Ἐκκλησίας), οὔτε κἄν μίαν «δυνάμει ἐκκλησιαστικότητα» γιὰ τὴν ὁποία μιλάει ὁ π. Πλακίδας Deseille, καὶ δὴ καὶ «ἀνάλογη μὲ τὰ στοιχεῖα τῆς αὐθεντικῆς παραδόσεως ποὺ διατηροῦν» σὲ κανένα μὴ Ὀρθόδοξο σχῆμα, ἐξ αἰτίας τῆς χρήσεως τοῦ ὅρου «Ἐκκλησία» γιὰ μὴ Ὀρθοδόξους ὅπως οἱ Ρωμαιοκαθολικοί, οἱ Κόπτες, οἱ Ἀρμένιοι, οἱ Αἰθίοπες, οἱ Χριστιανοὶ τοῦ Μαλαμπάρ, οἱ Ἀγγλικανοὶ κ.ἄ. Ὅμως δὲν εἶναι καθόλου ἄγνωστη στὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας ἡ χρῆσις τοῦ ὅρου αὐτοῦ γιὰ μὴ Ὀρθοδόξους, τόσο ἀπὸ μεμονωμένους Ἁγίους Πατέρες, ὅσο καὶ ἀπὸ Συνόδους. Ἀκόμη καὶ στὶς μέρες μας, συντηρητικοὶ καὶ κατὰ τὰ ἄλλα σοφοὶ Θεολόγοι, ὅπως ὁ Χρ. Ἀνδροῦτσος, ὁ χαρακτηρισθεὶς (ὄχι ἀδίκως) «λιοντάρι τῆς Ὀρθοδοξίας» μακαριστὸς Παναγιώτης Τρεμπέλας, ὁ ὁποῖος, εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, μετέσχε ἐνεργῶς τῆς Οἰκουμενικῆς κινήσεως μὲ πρωτεύοντα ρόλο, ἔλαβε μέρος στὴ Γενικὴ Συνέλευσι τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν στὸ Ἔβανστον (1954) καὶ ὄχι μόνο, ὁ Παναγιώτης Μπρατσιώτης, ὁ Ἱωάννης Καρμίρης, ὁ Κωνσταντῖνος Μουρατίδης κ.ἄ., παραδοσιακοὶ καὶ συντηρητικοί, ἐπαναλαμβάνω, καθηγητές, στὶς πανεπιστημιακές τους παραδόσεις καὶ στὰ συγγράμματά τους μιλοῦσαν πάντοτε περὶ «Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας». Κάποτε δὲ καὶ περὶ «σεβασμίας Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας». Ὁ Ἀνδροῦτσος δὲ μονίμως περὶ «Δυτικῆς Ἐκκλησίας». Ποτὲ δὲν διανοήθηκαν νὰ μιλήσουν γιὰ «Ρωμαιοκαθολικὴ θρησκευτικὴ Κοινότητα», ὅπως κάποιοι ὄψιμοι ὀρθοδοξαμύντορες ἀπαίτησαν. Ἀλλὰ ἐπίσης, χίλια περίπου χρόνια μετὰ τὸ Μεγάλο Σχίσμα, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ποτὲ δὲν διανοήθηκε νὰ ἐκλέξῃ Ὀρθόδοξο Πάπα Ρώμης καὶ νὰ τὸν ἐγκαταστήσῃ, ἤ ἔστω νὰ τὸν τηρῇ, γιὰ προφανεῖς λόγους, σὲ ὑπερορία. Γιατί; Διότι προφανῶς ἀναγνωρίζει ὡς Ἐκκλησία τὴν Δυτικὴ Ἐκκλησία, ἔστω καὶ μὲ προβλήματα σὲ θέματα ἀκριβείας τῆς πίστεως, ἔστω καὶ ἐν σχίσματι! Σχετικῶς ἔχω καὶ ἕναν λογισμό: Τὴν φετεινὴ Μεγ. Παρασκευὴ μαινόμενοι τζιχαντιστὲς Μουσουλμᾶνοι συνέλαβαν ἕναν Ρωμαιοκαθολικὸ ἱερέα καὶ τοῦ ἐζήτησαν νὰ ἀρνηθῆ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ ἀσπασθῇ τὸ Ἰσλάμ. Ἐκεῖνος ἀρνήθηκε τὴν πρότασί τους διαρρήδην, διακηρύσσοντας ὅτι «Εἶμαι Χριστιανὸς ἱερέας καὶ ὡς Χριστιανὸς ἱερέας θὰ ἀποθάνω!» Τὸν ἐβασάνισαν ἀπάνθρωπα, τὸν ἐσταύρωσαν (Μγ. Παρασκευή!) καὶ ἀπέθανε ἐπικαλούμενος τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Σ’ αὐτὸν τὸν Μάρτυρα καὶ στὴν Ἐκκλησία του οἱ κατηγοροῦντες τὴν Σύνοδο ἔξαλλοι ὑπερορθόδοξοι τί θὰ ἔλεγαν; «-Δὲν εἶσαι παπᾶς διότι βεβαίως δὲν εἶστε Ἐκκλησία!»; Ἀνάλογα διερωτῶμαι καὶ γιὰ τοὺς δεκάξι ἐκείνους νεαροὺς Κόπτες τῆς Αἰγύπτου ποὺ πέρυσι προτίμησαν νὰ σφαχτοῦν ὡς ἄρνες παρὰ νὰ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστό. Παρὰ ταῦτα, καὶ στὰ πλαίσια τῆς συμμετοχῆς μας στὸ ΠΣΕ, ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος διεκήρυξε ἀπερίφραστα: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, πιστὴ εἰς τὴν ἐκκλησιολογίαν αὐτῆς, εἰς τὴν ταυτότητα τῆς ἐσωτερικῆς αὐτῆς δομῆς καὶ εἰς τὴν διδασκαλίαν τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας τῶν ἑπτὰ Οἰκουμενικῶν Συνόδων, συμμετέχουσα ἐν τῷ ὀργανισμῷ τοῦ Π.Σ.Ε., οὐδόλως ἀποδέχεται τὴν ἰδέαν τῆς ἰσότητος τῶν Ὁμολογιῶν καὶ οὐδόλως δύναται νὰ δεχθῇ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ὥς τινα διομολογιακὴν προσαρμογήν». Καὶ ἀκόμη, πιστὴ στὴ «Δήλωσι τοῦ Τορόντο», δηλώνει ὅτι δὲν θεωρεῖ τὶς ἄλλες Ἐκκλησίες/Ὁμολογίες ποὺ μετέχουν στὸ ΠΣΕ «Ὡς Ἐκκλησίας ὑπὸ τὴν ἀληθῆ καὶ πλήρη ἔννοιαν τοῦ ὅρου». Ἀκόμη παίρνει ἀποστάσεις ἀσφαλείας ἀπὸ τὸ ΠΣΕ, μὲ τὴν ἀπερίφραστη δήλωσι: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διατηρεῖ ἐπιφυλάξεις διὰ κεφαλαιώδη ζητήματα πίστεως καὶ τάξεως, διότι αἱ μὴ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι καὶ Ὁμολογίαι παρεξέκλιναν ἐκ τῆς ἀληθοῦς πίστεως τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας». Ἆρα, καμμία «ἀβαρία» δὲν ἔγινε καὶ ματαίως ἐξακολουθοῦν φωνασκοῦντες κατὰ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου μερικοί, κατηγοροῦντες την γιὰ ...συγκρητισμὸ καὶ ἰσοπέδωσι καὶ ἐξομοίωσι τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴν «τελευταία Προτεσταντικὴ παραφυάδα»!

(ΠΗΓΗ : http://www.sitiapress.gr/ /απόψεις/ἁγία-καὶ-μεγάλη-σύνοδος-τῆς-κρήτης-τ.html)

Γιά τό θέμα τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης ὑπάρχει μιά τεράστια βιβλιογραφία. Ἐνδεικτικῶς ἀναφέρουμε :

1) «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος». Μεγάλη προετοιμασία χωρίς προσδοκίες, Οἱ εἰσηγήσεις καί τά πορίσματα τῆς Θεολογικῆς καί Ἐπιστημονικῆς Ἡμερίδας τῆς 23ης Μαρτίου 2016, τόμοι Α΄ καί Β΄, ἐκδ. Ἀγαθός Λόγος, Ἀθήνα 2016.

2) Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος, Θεοδρομία ΙΗ 1-2 (Ἰανουάριος - Ἰούνιος 2016).

3) Οὔτε Ἁγία, οὔτε Μεγάλη, οὔτε Σύνοδος, Θεοδρομία ΙΗ 3-4 (Ἰούλιος-Δεκέμβριος 2016).

4) Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος. Πρέπει νά ἐλπίζουμε ἤ νά ἀνησυχοῦμε; ἐκδ. «Τό Παλίμψηστον», σειρά «Φίλη Ὀρθοδοξία» 14, Θεσσαλονίκη 2016.

5) Ἡ Σύνοδος τῆς Κρήτης : Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος; Ἐπισημάνσεις καί σχολιασμοί ἐν Συνειδήσει καί Ἀληθείᾳ, ἔκδ. Συνάξεως Ὀρθοδόξων Ρωμηῶν «Φώτης Κόντογλου», Σεπτέμβριος 2016.

6) Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Μετά τήν «Σύνοδο» τῆς Κρήτης, ἐκδ. «Τό Παλίμψηστον», σειρά «Φίλη Ὀρθοδοξία» 16, Θεσσαλονίκη 2017.

7) Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου, Ἡ «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος» στήν Κρήτη, θεολογικές καί ἐκκλησιολογικές θέσεις, ἐκδ. Ἱερά Μονή Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας), Λιβαδειά 2018.

8) Ὀρθοδοξία καί Κολυμπάρι. Δύο χρόνια μετά, Πρακτικά Ἡμερίδος, Θεοδρομία Κ 2 (Ἀπρίλιος-Ἰούνιος 2018).

Σέ ὅλα τά παραπάνω, ὅμως, δέν εἴδαμε τόν Σεβ. Προικοννήσου νά ἀρθρώνει σοβαρό θεολογικό λόγο.

6) 2-4-2017 Ὁ Μητροπολίτης Προικοννήσου στήν Ἁγιορείτικη Μονή Διονυσίου (ΦΩΤΟ)

Σέ ἀτμόσφαιρα κατάνυξης, ἱεροπρέπειας καί μέ τή γνωστή Διονυσιάτικη τάξη τελέστηκε στήν Ἁγιορείτικη Μονή Διονυσίου ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου μέ ἐπίκεντρο τή θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Ἀκαθίστου. Τῆς πανηγύρεως προέστη ὁ Μητροπολίτης Προικοννήσου Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος μετέφερε στήν ἑορτάζουσα Μονή τή σεπτή εὐλογία καί τίς εὐχές τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

Ἀμέσως μετά, στήν Τράπεζα, ὁ Σεβάσμιος Καθηγούμενος Ἀρχιμ. Πέτρος προσφώνησε μέ θερμούς λόγους τόν Ἀρχιερέα τοῦ Θρόνου, τόν ὁποῖο παρακάλεσε ὅπως διαβιβάσει στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη τόν σεβασμό καί τήν ἀφοσίωση τοῦ ἰδίου καί τῆς περί Αὐτόν Ἀδελφότητος.

Ὁ Μητροπολίτης Προικοννήσου Ἰωσήφ μίλησε γιά τόν Ἀκάθιστο Ὕμνο ὡς ἕνα ἑορταστικό πλαίσιο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Ἀναφέρθηκε στό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ὡς συνεργοῦ τοῦ Θεοῦ στήν ὑπόθεση τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Δέν παρέλειψε δέ νά ἀναφερθεῖ καί στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού πραγματοποιήθηκε τόν περασμένο Ἰούνιο στήν Κρήτη. Ἐκάκισε ὅλους ὅσοι τή συκοφαντοῦν καί ἰδιαιτέρως ἐκείνους, πού διακόπτουν τό Κανονικό Μνημόσυνο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη ἤ τοῦ Ἐπισκόπου τους. Ὁ Μητροπολίτης Ἰωσήφ ζήτησε ἀπ' ὅλους τίς ἐκτενεῖς προσευχές τους ὑπέρ τοῦ Πατριάρχη καί τῆς σταυρωμένης Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐνῶ ἰδιαιτέρως ἀπό τή Διονυσιάτικη Ἀδελφότητα ζήτησε νά συνεχίσει τήν παράδοση τοῦ Κτήτορος Ἁγίου Διονυσίου, τοῦ Ἁγίου Νήφωνος, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, καί ὅλων τῶν Ἁγίων τῆς Μονῆς, καθώς καί τῶν τελευταίων μεγάλων γεροντάδων τους, Γαβριήλ καί Χαραλάμπους.

(ΠΗΓΗ : http://www.amen.gr/article/o-mitropolitis-proikonnisou-stin-agioreitiki-moni-dionysiou-foto)

Σχετικά μέ τό θέμα τῆς διακοπῆς μνημονεύσεως ὑπάρχει μεγάλη βιβλιογραφία. Σχετικῶς ἀναφέρουμε :

1) Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Δέν εἶναι σχίσμα ἡ Ἀποτείχιση, ἐκδ. «Τό Παλίμψηστον», σειρά «Καιρός» 24, Θέματα ἐκκλησιαστικῆς Ἐπικαιρότητος, Θεσσαλονίκη 2017.

2) Πρωτοπρεσβύτερος Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος, Συμβολή στό θέμα τῆς διακοπῆς μνημοσύνου, 10-1-2018, https://www.katanixis.gr/2018/01/blog-post_30.html,

3) Πρωτοπρεσβύτερος Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος, ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΗ : "Δικαίωμα" γιά σχίσμα ἤ καθῆκον ἑνότητος; 20-3-2019, https://www.katanixis.gr/2019/03/blog-post_944.html

Δέν εἴδαμε, ὅμως, νά ἀντικρούει θεολογικῶς τά παραπάνω ὁ Σεβ. Προικοννήσου.

7) 4-1-2019 ΦΩΤΑ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Παραθέτουμε τό κείμενο, ὅπως δημοσιεύθηκε :

ΦΩΤΑ ΟΛΟΦΩΤΑ ΣΤΟ ΑΕΙΦΩΤΟ ΦΑΝΑΡΙ

«Πάντα ἡ ἑορτή τῶν Θεοφανίων στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἔχει τήν αἴγλη καί τήν κατάνυξη πού μιλᾶνε στά πιό βαθειά στρώματα τῆς καρδιᾶς τῶν πιστῶν. Καί τῶν Ρωμιῶν καί τῶν Ὀρθοδόξων γενικώτερα. Ἡ σεμνότητα τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Λειτουργίας, ἡ λιτότητα τοῦ ἁγιασμοῦ, χωρίς περιττές φιοριτοῦρες καί κοσμικότητες, ἡ δωρικότητα τῆς ψαλμωδίας τῶν Πατριαρχικῶν Χορῶν, τό κάθε τι, ἔχουν κάτι ξεχωριστό νά ποῦν στήν ψυχή τῶν κουρασμένων ἀπό τήν κοσμική φλυαρία καί περπέρεια Χριστιανῶν. Κι ὁ παγωμένος Κεράτιος γίνεται κολυμβήθρα χάριτος γιά πολλά παλληκάρια πού θέλουν νά πιάσουν τό Σταυρό καί νά τόν παραδώσουν στόν Πατριάρχη. Κάποτε ἀνάμεσά τους βουτοῦν καί Τοῦρκοι, Μουσουλμάνοι ἀσφαλῶς, πού τούς συγκινεῖ ἡ μυσταγωγία καί ἡ κρυφή χάρη τῶν Πατριαρχικῶν ἱερῶν δρωμένων. Θυμᾶμαι δημοσιογράφο μεγάλης τουρκικῆς ἐφημερίδας νά βουτάῃ, νά πιάνῃ αὐτός τόν Σταυρό καί νά τόν παραδίδῃ στόν Πατριάρχη φιλῶντας τό χέρι του, μέ κάποια δόση ἐνοχῆς πού τόλμησε νά ἐπέμβῃ στά τῶν Χριστιανῶν, καί μάλιστα μέ τόση ἐπιτυχία! Κι ὁ Πατριάρχης, προνοητικός πάντα, νά βγάζῃ ἀπό τήν τσέπη, ἀντί γιά Σταυρό, τό ἀντίγραφο ἑνός μεταλλίου καί νά τοῦ τό προσφέρῃ χαμογελαστός. Ἐπακολούθησε τήν ἐπαύριο ἕνα ὑπέροχο πρωτοσέλιδο-ὕμνος στήν Πατριαρχική ἀρχοντιά καί εὐρύτητα πνεύματος...

Ἀλλά τά φετεινά Θεοφάνια χαρακτηρίζονται ἀπό τόν ξεχωριστό φωτισμό ἑνός μεγάλου Λαοῦ, πού ὡς προχθές ὁ μοσχοβίτικος ἰμπεριαλισμός (ἐκκλησιαστικός καί πολιτικός) τόν κρατοῦσε ἀνάλγητα στό σχίσμα καί στό «ἀνάθεμα». Περισσότερα ἀπό 25 ἑκατομμύρια (!) Ὀρθόδοξους Χριστιανούς τῆς Οὐκρανίας, παιδιά ὡς χθές ἑνός κατώτερου Θεοῦ, ἀποπαίδια τῆς Ἐκκλησίας, προδομένα ἀπό τούς πνευματικούς των πατέρες καί ἡγέτες, ἄνοιξε ἡ μεγάλη ἀγκαλιά τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας, μέ τήν γενναία ἀπόφαση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου καί τῆς Συνόδου τοῦ μαρτυρικοῦ Θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως, καί τούς δέχτηκε στή ζεστασιά τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, πού ἦρθε στόν κόσμο μας νά ἀγκαλιάσῃ τούς ἀπερριμένους καί περιφρονημένους, «τά μωρά τοῦ κόσμου καί ἐξουθενημένα» καί νά τά εἰσαγάγῃ στή Βασιλεία Του. Τά Φῶτα τοῦ 2019 σηματοδοτοῦν τόν ἐπαναφωτισμό τῆς ἐκκλησιαστικῆς πορείας καί ζωῆς τοῦ Οὐκρανικοῦ Λαοῦ, καθώς τήν ἅγια αὐτή ἡμέρα θά λάβουν ἀπό τά χέρια τοῦ Πρώτου τῆς Ὀρθοδοξίας τόν πολυπόθητο Τόμο τῆς Αὐτοκεφαλίας τους, Τόμο πολυτιμότερο ἀπό κάθε Χρυσόβουλο καί Οὐκάζιο Αὐτοκρατορικό. Κι αὐτό γιατί μέ τόν Τόμο αὐτόν, πέρα ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἀνεξαρτησία, οὐσιαστικά διασφαλίζεται καί ἡ ἐθνική ἀξιοπρέπεια τοῦ ταλαιπωρημένου μεγάλου αὐτοῦ λαοῦ. Τήν ἡμέρα τῶν φετεινῶν Ἐπιφανίων, ὁ Μητροπολίτης Ἐπιφάνιος Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας, ἀναγνωρίζεται ἐπίσημα ὡς πνευματικός πατέρας καί ἐκκλησιαστικός ταγός τοῦ Οὐκρανικοῦ Λαοῦ καί ἀναλαμβάνει ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων τήν ὕψιστη εὐθύνη νά ὁδηγῇ τό εὐσεβές Ἔθνος του στήν ὁδό τῆς ἐν Χριστῷ τελειώσεως καί σωτηρίας. Ὄντως «ἐπεφάνη ἡ Χάρις ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις» καί χαίρουν οἱ Ἄγγελοι μαζί μέ τούς ἀνθρώπους γι᾿ αὐτό καί χαίρονται διπλᾶ οἱ Οὐκρανοί πιστοί καί μαζί τούς ὁ Ἀρχάγγελος Μιχαήλ, ὁ προστάτης τοῦ Κιέβου, καί ὅλος ὁ μεγάλος χορός τῶν Ἁγίων πού ἀνέδειξε τό ἔθνος αὐτό στά χίλια-τόσα χρόνια ἀπό τόν ἐκ Κωνσταντινουπόλεως φωτισμό καί ἐκχριστιανισμό του.

Ἡ ἀπόφαση τῆς χορηγήσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας στήν Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας εἶναι ἴσως ἡ πιό γενναία ἀπόφαση τῆς 27ετοῦς εὐλογημένης Πατριαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Ὁ Παναγιώτατος, μέ ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης, ἀφουγκράσθηκε τά μηνύματα τῶν καιρῶν, ἀλλά καί τήν κραυγή τοῦ πόνου τοῦ πολυάριθμου Οὐκρανικοῦ λαοῦ, τό παράπονο τῶν σκληρά δοκιμασθέντων πιστῶν τῆς «Μικρᾶς Ρωσσίας», καί, κάνοντας χρήση τῶν προνομίων πού δίδουν στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη τῆς Κωνσταντινουπόλεως οἱ Ἱεροί Κανόνες τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, τά ἀρχαῖα θέσμια καί ἡ σεβάσμια Κανονική Τάξη καί Παράδοσή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ἐθεράπευσε τήν θεομίσητη κατάσταση τῆς ἀποκοπῆς τόσων ἑκατομμυρίων Ὀρθοδόξων πιστῶν ἀπό τήν ἐκκλησιαστική κοινωνία, προέβη Συνοδικῶς στή χειραφέτησή τους καί στήν ἀνάδειξή τους στό status τῆς 15ης Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς οἰκογενείας τῶν Ὀρθοδόξων. Ἐναντίον αὐτῆς τῆς γεμάτης ἀπό ἀγάπη Χριστοῦ καί κήδος ὑπέρ τόσον ψυχῶν γιά τίς ὁποῖες ὁ Κύριος ἐνανθρώπησε καί σταυρώθηκε, ἐπιχειρήματα λογικά κανονικά, ἐκκλησιαστικά, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ! «Μόνος στενάζει τοῦ σκότους ὁ προστάτης» γι᾿ αὐτή τήν κενωτική φιλανθρωπία τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία γιά μιά ἀκόμη φορά διαμοιράζει, ὄχι τά ἱμάτιά της, ἀλλά τίς ἴδιες τίς σάρκες της, χάριν τῆς σωτηρίας τῶν παιδιῶν της. Ὅπως τό ἔκαμε καί παλαιότερα γιά τή Ρωσσία, γιά τήν Ἑλλάδα, γιά τή Σερβία, γιά τή Ρουμανία, γιά τή Βουλγαρία, γιά τήν Ἀλβανία, γιά τήν Πολωνία, γιά τήν Τσεχία καί Σλοβακία (κι ἄς μή θέλουν κάποιοι ἀγνώμονες νά τό θυμοῦνται!). Ἀλλά «τοῦ σκότους ὁ προστάτης» ἔχει συνέμπορο τόν ρωσσικό ἰμπεριαλισμό, ὁ ὁποῖος ἐκ στόματος «ἀδελφικοῦ» Πατριαρχικοῦ, ἀλλά καί Πουτινικοῦ καισαρικοῦ, ἐρεύγεται ἄρρητ᾿ ἀθέμητα, βλάσφημα, συκοφαντικά καί ἀνόσια, ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, ἐναντίον τοῦ σεπτοῦ προσώπου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τοῦ Πρωτοθρόνου καί Πρωτευθύνου Πατριαρχείου τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Καί δέν μένουν μόνον στά λόγια ἀλλά καί προχωροῦν σέ ἀπειλές καί ἐξαγορές συνειδήσεων, πειθαναγκασμούς, στρεβλώσεις, ἐκβιασμούς καί ὑποχθόνιες διεργασίες. Ἀπό τόν ΙΘ’ αἰῶνα πριονίζουν συστηματικά τό δένδρο τῆς Ρωμηοσύνης καί τά δίκαια τῆς Μητέρας (καί δικῆς τους) Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Βουλγαρική Ἐξαρχία καί Σχίσμα, ἐξαραβισμός τοῦ Ρωμαίϊκου Πατριαρχείου Ἀντιοχείας, ἐκρωσισμός τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὑπονόμευση Πατριαρχείων Ἱεροσολύμων καί Ἀλεξανδρείας, πανσλαβισμός σ᾿ ὅλη τή Χριστιανική Ἀνατολή, εἶναι μόνο μερικά ἀπό τά ἔργα καί τίς ἡμέρες τοῦ ἀδελφοῦ Ξανθοῦ Γένους εἰς βάρος τῆς Πονεμένης Ρωμιοσύνης. Λίγη προσεκτική μελέτη τῶν ἱστορικῶν πηγῶν βεβαιώνει τόν πικρόν λόγον τό ἀσφαλές. Τό ἐκκλησιαστικό τῆς Οὐκρανίας ἁπλῶς ἔδωσε τήν εὐκαιρία νά καταπέσῃ τό προσωπεῖον καί νά ἀποκαλυφθοῦν οἱ σκοτεινοί διαλογισμοί καρδιῶν καθ᾿ ὑπόκρισιν ἀδελφικῶν καί ἥκιστα Χριστιανικῶν. Καί στό σημεῖο αὐτό θαυμάζουμε τό μεγαλεῖο τῆς ἀνδρικῆς γενναιότητος καί ἐκκλησιαστικῆς ὑπευθυνότητος τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Ἀψηφᾶ τήν ἀδίστακτη ἐπιθετικότητα καί τή λυσσώδη ἀντίδραση τῆς Μόσχας καί τῶν διαφόρων συνοδοιπόρων της. Ἀψηφᾶ τήν πολιτική τῆς κοσμικῆς ἰσχύος καί τῆς ρουβλιακῆς διαφθορᾶς. Ἀψηφᾶ τόν ὑπαρκτό κίνδυνο αὐτῆς τῆς ζωῆς καί προσωπικῆς του ἀκεραιότητος, μπροστά στό μεῖζον συμφέρον τῆς σωτηρίας ἑνός λαοῦ δυόμιση καί πλέον δεκάδων ἑκατομμυρίων ψυχῶν. Γιά τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο γιά πολλοστή φορά ἀποδεικνύεται ὅτι πάνω ἀπ᾿ ὅλα εἶναι Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ καί ὅτι ὕψιστος νόμος εἶναι ἡ σωτηρία τῶν πιστῶν. Ὁ μικρός τό δέμας Πατριάρχης γιά μιά ἀκόμη φορά ἀποδεικνύει ψυχικές καί πνευματικές διαστάσεις Γίγαντος! Ἄτλαντος, πού σηκώνει γερά στούς ὤμους του τόν κόσμο τῆς ἐκκλησιαστικῆς εὐθύνης τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδοξίας. Κάποτε ὁ Χαλκηδόνος Ἀθανάσιος τόν εἶχε ὀνομάσει νέο-Κυναίγειρο. Στήν περίπτωση τοῦ Οἰκρανικοῦ Αὐτοκεφάλου τόν βλέπω νά δικαιώνει πλήρως τόν χαρακτηρισμό. Ἀλλά, τήν τελευταία λέξη στήν Ἱστορία δέν τήν ἔχει ἡ κοσμική δύναμη, τό ἵππειον θράσος τῶν ἀριθμῶν καί τοῦ χρήματος, ἡ αὐταπάτη τῆς ἐξουσίας. Τήν τελευταία λέξη τήν ἔχει τό δίκιο καί ἡ Ἀγάπη. Τήν ἔχει ὁ Χριστός! Καί τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ὁ Πατριάρχης του καί ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδός του, σ᾿ αὐτή τήν τελευταία λέξη ἀφορῶντες χαρίζουν φέτος Φῶτα - Ὁλόφωτα στήν ἐν Οὐκρανίᾳ Ἐκκλησίᾳ καί στόν πολυτλήμονα καί βαρυδαίμονα Ὀρθόδοξο Οὐκρανικό Λαό.

† ὁ Προικοννήσου Ἰωσήφ

(ΠΗΓΗ : https://www.vimaorthodoxias.gr/nea/proikonnisou-iosif-fota-olofota-sto-aeifoto-fanari/)

Σχετικά μέ τό Οὐκρανικό αὐτοκέφαλο ὑπάρχει ἀρκετή βιβλιογραφία. Ἐνδεικτικῶς ἀναφέρουμε :

1) Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Τό Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο. Ἀντικανονική καί διαιρετική εἰσπήδηση τῆς Κωνσταντινούπολης, ἐκδ. «Τό Παλίμψηστον», σειρά «Φίλη Ὀρθοδοξία» 17, Θεσσαλονίκη 2018.

2) Πρωτοπρεσβύτερος Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος, Ἀφελή ἐρωτήματα ἀφελοῦς ἱερέως, 17-9-2018, https://www.katanixis.gr/2018/09/blog-post_776.html

3) Τοῦ ἰδίου, Οἱ κατά τόπον Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ἐνώπιον σοβαρῆς προκλήσεως, Ο ΑΥΤΟΧΕΙΡΟΤΟΝΗΤΟΣ VINCENT CHEKALIN καί ἡ “ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΗ” ΕΚΚΛΗΣΙΑ τῆς ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ, 13-3-2019, https://www.katanixis.gr/2019/03/blog-post_81.html

4) Τοῦ ἰδίου, Ἐκκλησιαστικό ἦθος καί… σαμοσφιάτοι! Νά χαιρόμαστε τόν νέον «προκαθήμενον» …, 2-2-2019, https://www.katanixis.gr/2019/02/blog-post_3.html

Δέν εἴδαμε, ὅμως, νά ἀντικρούει θεολογικῶς ὁ Σεβ. Προικοννήσου τά ἀνωτέρω.

[1] https://www.youtube.com/watch?v=hHSyW1Idtn4&feature=youtu.be

[2] https://www.facebook.com/joseph.harkiolakis

[3] https://www.youtube.com/watch?v=fV-kDM352bw

[4] Α΄ Κορ. 1, 27.

[5] Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Ἱ. Μ. Μ. Βατοπαιδίου, https://www.youtube.com/watch?v=lGnzrLfEyCc

[6] Ματθ. 5, 44.

[7] Σχ. βλ. ἡμέτερον κείμενο μέ τίτλο : Ἀναθέματα : Ἐκφράσεις θυμοῦ, μίσους καί κατάρας ἤ φανέρωση τῆς μεγίστης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας πρός τόν πλανεμένο ἄνθρωπο καί τούς πιστούς; 22-3-2019, https://www.katanixis.gr/2019/03/blog-post_103.html

[8] http://aktines.blogspot.com/2016/07/blog-post_867.html

ΙΧΘΥΣ

ΙΧΘΥΣ: Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2019

ΛΕΧΘΕΝΤΑ ΚΑΙ ΠΡΑΧΘΕΝΤΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡΟΙΚΟΝΝΗΣΟΥ κ. ΙΩΣΗΦ (ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗ)