Εν Πειραιεί 10-3-2013
Η ΣΑΤΑΝΙΚΗ ΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ
Γράφει ο Πρωτοπρεσβ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος, εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς
Ὁ χρόνος γυρίζει καί φεύγει. Καί μαζί μέ τόν χρόνο γερνᾶμε καί φεύγουμε κι ἐμεῖς. Κάθε χρόνο ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας, γιά νά μᾶς ὑπενθυμίσει αὐτή τή ρευστότητα καί τήν παροδικότητα τῶν ἐπιγείων πραγμάτων, ἐπαναλαμβάνει τόν ἑόρτιο κύκλο, ἐπισημαίνοντας ὅτι, ἐάν δέν μποῦμε μέσα στόν σωτηριώδη χρόνο, ἐάν δέν ἐνταχθοῦμε μέσα στό γεγονός τῆς Θείας Οἰκονομίας, αὐτός ὁ χρόνος μέσα, στόν ὁποῖο ζοῦμε, δέν ἔχει καμμία σημασία.
Μερικές φορές, μάλιστα, εἶναι καί ἐπικίνδυνος, ἄν δέν τόν ἀξιοποιήσουμε καταλλήλως.
Νά, λοιπόν, πού καί φέτος ξαναβρισκόμασθε στήν περίοδο τοῦ κατανυκτικοῦ Τριωδίου. Αἰῶνες ἐπί αἰώνων ἑορτάζουμε τήν περίοδο αὐτή τοῦ Τριωδίου. Καί ἐπί τόσους αἰῶνες ἐπισημαίνεται ὄτι θά πρέπει νά προσπαθήσουμε ὅλοι μας, ὅλοι ὅσοι ἔχουμε σχέση μέ τήν Ἐκκλησία, ὅλοι ὅσοι ἔχουμε λάβει τό ἅγιον Βάπτισμα, νά ἐγκαταλείψουμε τίς κοσμικές συνήθειες, νά ἀποκρούσουμε τίς πονηρίες καί μεθοδίες τοῦ διαβόλου, ὁ ὁποῖος ἰδιαίτερα τίς ἡμέρες αὐτές ἐπιτίθεται, δρᾶ καί ἐνεργεῖ περισσότερο. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας ἐπιθυμεῖ νά μᾶς προετοιμάσει γιά τόν ἀγώνα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Καί βάζει αὐτές τίς τρεῖς πρῶτες ἑβδομάδες τοῦ Τριωδίου (τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ, τῆς Δευτέρας Παρουσίας καί τῆς Κρίσεως), εἰς τρόπον ὥστε νά μήν μᾶς φανεῖ πολύ δύσκολος ὁ ἀγώνας τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀλλά σιγά-σιγά νά συνηθίσουμε σ’αὐτόν τόν ἀγώνα, ἀκούγοντας τά ἀναγνώσματα, τούς κατανυκτικούς ὕμνους καί τό κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας.
Σύμφωνα μέ τό συναξάρι τῆς Κυριακῆς τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου[1], οἱ ἅγιοι Πατέρες, μέ τό βιβλίο αὐτό τοῦ Τριωδίου, ἔχουν σκοπό νά μᾶς θυμίσουν μέ συντομία ὅλες τίς εὐεργεσίες, πού ἔκανε ὁ Ἅγιος Τριαδικός Θεός ἀπό τήν ἀρχή σ’ἐμᾶς. Θέλουν νά ὑπογραμμίσουν σέ ὅλους μας ὄτι πλασθήκαμε ἀπ’Αὐτόν καί παραβήκαμε τήν ἐντολή, πού μᾶς ἔδωσε γιά τήν πνευματική μας ἐξάσκηση καί γι’αὐτό διωχθήκαμε ἀπό τόν Παράδεισο. Κι ἀκόμη ὄτι ὁδηγηθήκαμε στήν πτώση ἀπό τόν φθόνο τοῦ ἀρχεκάκου ὄφεως καί ἐχθροῦ μας, τοῦ διαβόλου, ὁ ὁποῖος ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό ἐξ αἰτίας τοῦ ἐγωισμοῦ του καί εἴμασταν διαρκῶς στερημένοι ἀπό τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ καί ὁδηγούμενοι ἀπό τόν διάβολο.
Θέλουν νά μᾶς θυμίσουν ἀκόμη ὄτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, ἀπό τήν πολλή καί ἀνιδιοτελῆ Του ἀγάπη γιά’μᾶς κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό καί κατοίκησε στή μήτρα τῆς Ἁγίας Παρθένου καί ἔγινε ἄνθρωπος καί μέ τήν ὅλη ζωή Του μᾶς ἔδειξε τόν δρόμο γιά τήν ἄνοδό μας στόν οὐρανό. Αὐτό τό πέτυχε πρωτίστως μέ τήν ταπείνωσή Του, τή νηστεία, τήν ἀποχή ἀπό κάθε κακό, ἀλλά καί μέ ὅλες τίς πράξεις Του. Κι ἀκόμη θέλουν οἱ ἅγιοι Πατέρες μας νά μᾶς ὑπενθυμίσουν ὄτι ὁ Χριστός ἔπαθε για’μᾶς, σταυρώθηκε, τάφηκε καί ἀναστήθηκε καί ἀνέβηκε πάλι στούς οὐρανούς. Καί ὄτι ἔστειλε στούς ἁγίους μαθητές καί Ἀποστόλους Τοῦ τό Ἅγιον Πνεῦμα, οἱ ὁποῖοι κήρυξαν γι’Αὐτόν παντοῦ πώς εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ καί Θεός τέλειος καί ἄνθρωπος τέλειος, Θεάνθρωπος. Θέλουν, τέλος, νά μᾶς διηγηθοῦν τί ἔκαναν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι μέ τήν Χάριν καί τήν βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὄτι δηλ. συγκέντρωσαν μέ τό κήρυγμά τους σέ μία ποίμνη τούς ἁγίους ὅλων τῶν αἰώνων, γιά νά καταλάβουν τή θέση τῶν ἐκπεσόντων ἀγγέλων, πράγμα τό ὁποῖο ἦταν ἀπό τήν ἀρχή ὁ σκοπός τοῦ Δημιουργοῦ. Αὐτός, λοιπόν, εἶναι ὁ σκοπός τοῦ Τριωδίου.
Ἑπομένως, οἱ τρεῖς πρῶτες ἑβδομάδες, πού διανύουμε τώρα, ἐπινοήθηκαν ἀπό τούς ἁγίους καί θεοφόρους Πατέρες μας σάν μιά προγύμναση καί παρακίνηση, γιά νά προετοιμασθοῦμε γιά τούς πνευματικούς ἀγῶνες τῆς νηστείας, πού ἀκολουθοῦν. Εἶναι περίοδος κατανύξεως, περισυλλογῆς καί μετανοίας. Τά εὐαγγελικά ἀναγνώσματα, μαζί μέ τούς ἐμπνευσμένους ὕμνους, εἶναι ἰσχυρή προτροπή πρός μετάνοια καί ἐπιστροφή. Ὀφείλουμε νά συμμαζευθοῦμε οἱ ἄνθρωποι στόν ἑαυτό μας, γιά νά συνέλθουμε πνευματικά, νά σκεφθοῦμε ὑψηλότερα θέματα, νά ὁδηγηθοῦμε στήν αὐτογνωσία καί τήν θεογνωσία. Ὀνομάζουν, μάλιστα, οἱ ἅγιοι Πατέρες τήν πρώτη ἑβδομάδα τοῦ Τριωδίου προφώνηση ἤ προσφωνήσιμο (θά μπορούσαμε νά τήν ποῦμε καί εἰσαγωγική ἑβδομάδα), γιατί γίνεται ὄ,τι ἀκριβῶς συμβαίνει καί στήν περίπτωση πού πρόκειται οἱ στρατιῶτες νά ξεκινήσουν γιά σωματικούς πολέμους. Ἐνημερώνονται καί προετοιμάζονται ἀπό τούς στρατηγούς γιά τό πότε θά γίνει ὁ πόλεμος, ὥστε νά ἀκονίσουν τά ξίφη τους, νά τά καθαρίσουν καί νά τά γυαλίσουν, νά ἑτοιμάσουν τά πάντα καί νά ἀφήσουν στήν ἄκρη κάθε τί, τό ὁποῖο θά μποροῦσε νά εἶναι ἐμπόδιο γιά τήν ἐκστρατεία. Καί ἀφοῦ κάνουν ὅλα ὅσα εἶναι ἀπαραίτητα, ξεκινοῦν μέ προθυμία γιά τή μάχη.
Πολλές φορές, μάλιστα, πρίν ἀπό τή συμπλοκή οἱ στρατηγοί χρησιμοποιοῦν ὁμιλίες, ἱστορίες καί παραδείγματα, γιά νά ἐρεθίσουν τό ζῆλο τῶν στρατιωτῶν καί νά διώξουν ἀπό τίς ψυχές τους τήν ὀκνηρία, τό φόβο, τή δειλία καί ὀ,τιδήποτε ἄλλο ἐπικίνδυνο. Ἔτσι κάνουν καί οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Μᾶς προαναγγέλλουν τή μάχη, πού θά γίνει, στόν καιρό τῆς νηστείας, ἀνάμεσα σ’ἐμᾶς καί τούς δαίμονες, ὥστε νά καθαρίσουμε τίς ψυχές μας ἀπό ὁποιοδήποτε πάθος ἔχει φωλιάσει στό βάθος τῆς καρδιᾶς μας καί ἀπό κάθε δηλητήριο τοῦ ἐχθροῦ, πού ἔμεινε μέσα μας μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου. Κι ἀκόμη τό κάνουν, γιά νά βιαστοῦμε νά ἀποκτήσουμε ὅποιο ἀγαθό λείπει ἀπό τήν ψυχή μας, ὥστε πάνοπλοι πνευματικά καί ἑτοιμασμένοι, ὅπως πρέπει, νά προχωρήσουμε στούς ἀγῶνες τῆς νηστείας. Ὄλ΄αὐτά τά κατορθώνουμε μέ τήν Χάριν τοῦ Θεοῦ, συμμετέχοντας κατά τό ἀνθρώπινο δυνατό ἀξίως καί βιωματικῶς στή μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, καί ἰδιαίτερα στά ἱερά μυστήρια τῆς μετανοίας καί ἐξομολογήσεως τῶν ἁμαρτιῶν μας σέ ἔμπειρο πνευματικό πατέρα καί τῆς θείας Κοινωνίας-Μεταλήψεως τοῦ Τιμίου Σώματος καί Αἵματος τοῦ Χριστοῦ.
Ἐντούτοις, ἀντί ὅλοι μας νά ἐνταχθοῦμε σ’αὐτόν τόν σωτηριώδη χρόνο, σ’αὐτή τή σωτηριώδη πορεία, αὐτές τίς ἡμέρες γι΄ἀκόμη μία χρονιά θά γίνουμε μάρτυρες ἄλλων πραγμάτων διαβολικῶν καί σατανικῶν. Παρ΄ὅλη τή λεγόμενη οἰκονομική κρίση, τό καρναβάλι θά ὀργιάσει καί πάλι αὐτές τίς ἡμέρες, τό ὁποῖο κάθε χρόνο προσλαμβάνει διαστάσεις λοιμικής νόσου, ἀφοῦ πολλοί δήμαρχοι καί ἄλλοι φορεῖς ἐπιδεικνύουν ἀσυνήθιστο ζῆλο καί κοπιώδη δραστηριότητα γιά τό ποιός θά διοργανώσει τό ἐντυπωσιακότερο καρναβάλι, ξοδεύοντας τεράστια ποσά καί ἀπασχολώντας ἑκατοντάδες ἤ χιλιάδες ἀνθρώπων. Δέν εἶναι βέβαια μόνο ἡ σπατάλη τόσων χρημάτων, πού θά μποροῦσαν νά διατεθοῦν σέ κάλυψη ἄλλων σπουδαίων ἀναγκῶν, ὄχι μόνο στήν ἀνακούφιση πτωχῶν καί ἐνδεῶν ἀνθρώπων, ἀλλά καί σέ πολιτιστικούς καί πνευματικούς στόχους, στή βελτίωση π.χ. τῶν συνθηκῶν ὑγείας καί παιδείας. Τό σημαντικώτερο εἶναι ἡ ἠθική ζημία καί βλάβη ἀπό τήν ἀναισχυντία τῆς γύμνιας, τήν ξετσιπωσιά τῆς αἰσχρότητος, τίς βωμολοχίες καί τά πορνικά ἄσματα καί θεάματα, τήν παρότρυνση σέ σαρκικά ἁμαρτήματα, κάτω μάλιστα ἀπό τήν ἐλευθερία κινήσεων, πού προσφέρει ἡ μάσκα, ἄσυλο ἀδιαντροπιᾶς καί ἀπροσωποποίησης. Κάτω ἀπό τό προσωπεῖο ὁ ἄνθρωπος παύει νά εἶναι πρόσωπο, πού ἔχει ἀπέναντί του καί βλέπει τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους καί μεταβάλλεται σέ ἀπρόσωπο ὄν, μέλος ἑνός ἀνωνύμου πλήθους, πού κινεῖται μόνο ἀπό ἐμπαθεῖς ὀρέξεις καί ἐπιθυμίες.
Τό καρναβάλι κατ’ἀκρίβειαν καταδικάζεται ἀπό τούς Ἱερούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας. Σήμερα ἔχει ὑποστεῖ τελεία ἀλλαγή ἐπί τά χείρω μέ εἰσαγόμενα πρότυπα καρναβαλιοῦ ἀπό μεγαλουπόλεις τοῦ ἐξωτερικοῦ καί πολλές φορές μέ περιφερόμενους καί ἁδρά ἀμειβόμενους ξένους καρναβαλικούς θιάσους, ὅπου κυριαρχοῦν οἱ γυμνές γυναῖκες. Δέν πρέπει νά παραβλέψουμε καί τήν διαφαινόμενη σαφῆ τάση τῶν φορέων, ποῦ ὀργανώνουν τό καρναβάλι, ἐπιστροφῆς στό παγανιστικό, εἰδωλολατρικό παρελθόν, ἀπ’ὅπου κατάγεται τό καρναβάλι, μέ σύγχρονη ἀδιαφορία καί περιφρόνηση τῶν ἀρχῶν τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανισμοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας, πού ἔβαλε τέρμα στά παλιά, ξερίζωσε τίς κακές συνήθειες καί εἰσήγαγε τόν νέο ἄνθρωπο τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος. Ὅταν πρόκειται μερικοί νά ἀντισταθοῦν στόν Χριστό καί τό Εὐαγγέλιο, ξεχνοῦν τόν ἐκσυγχρονισμό καί τήν πρόοδο καί ἐπιστρέφουν αἰῶνες πίσω, στό σκοτάδι τῆς πρό Χριστοῦ ἐποχῆς.
Ὅσες πόλεις δέν διοργανώνουν καρναβαλικές ἐκδηλώσεις, πρέπει νά καυχῶνται, γιατί δέν μολύνουν τήν ἀτμόσφαιρά τους μέ τίς αἰσχρότητες καί βωμολοχίες τοῦ καρναβαλιοῦ καί δέν ἀποδιώκουν ἔτσι τήν Χάριν καί προστασία τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁγίων πολιούχων τους. Πικραινόμαστε καί λυπόμαστε κάθε χρόνο, ὅταν βλέπουμε ἁγιασμένες πόλεις ἀπό τήν παρουσία τῶν ἁγίων, ἀπό τίς ἱερές εἰκόνες, ἀπό τά ἱερά λείψανα, νά γίνονται πομπές σατανικές, τόποι ὅπου πανηγυρίζει καί χορεύει ὁ διάβολος. Μέ πρωτοστατοῦσα, δυστυχῶς, τήν πόλη τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου, τήν Πάτρα, ἡ ὁποία ἔχει γίνει πρότυπο, μίμηση καί παράδειγμα καί γι΄ἄλλες πόλεις. Μέχρι πότε θά ἀνέχεται ὁ Θεός νά μεταβάλλεται ἡ Ἑλλάδα μας τήν περίοδο αὐτή σ’ἕνα τόπο δαιμονικό; Ὁ Θεός μᾶς στέλνει πολλά μηνύματα καί ἐπιτρέπει κατά παραχώρησιν θεομηνίες, πλυμμῆρες, καταστροφές, κατολισθήσεις, μετεωρῖτες, πολέμους, οἰκονομικές κρίσεις κ.ἄ. Κι ὅμως ἐμεῖς δέν συλλαμβάνουμε αὐτά τά μηνύματα. Οἱ δημοτικοί ἄρχοντες, ἐπίσης, πρέπει νά γνωρίζουν ὅτι οἱ πιστοί Χριστιανοί λαμβάνουν ὑπ΄ὄψιν καί κρίνουν θετικά ἤ ἀρνητικά ὅλες τίς ἐνέργειές τους, καταδικάζουν δέ ἀπερίφραστα ὅσα καταδικάζουν οἱ Ἱεροί Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας.
Καί γιά νά μήν ὑπάρχει ἐπ’αὐτοῦ καμμία ἀμφιβολία καί ἀμφιταλάντευση, οὔτε ἐκ μέρους τῶν λαϊκῶν πιστῶν, οὔτε πολύ περισσότερο ἐκ μέρους τῶν κληρικῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπιδεικνύουν ἀδικαιολόγητη ἐλαστικότητα καί ἐπιείκεια, μπορεῖ κανείς νά ἀνατρέξει στό Ἱερό Πηδάλιο[2] τῆς Ἐκκλησίας μας καί νά ἀναγνώσει τόν 62ο Ἱερό Κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου (691 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος καταδικάζει τίς μεταμφιέσεις καί τίς μάσκες, ὅπως καί τούς χορούς καί τούς ἀστεϊσμούς, πού ἐλάμβαναν χώρα σέ παρόμοιες καρναβαλικές ἑορτές τοῦ παρελθόντος καί ἐπιβάλλει στούς κληρικούς, πού μετέχουν, τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, στούς δέ λαϊκούς τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος[3], ἀναφερόμενος στό ἐπιχείρημα ὄτι μέ τίς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις διασκεδάζουν καί εὐφραίνονται οἱ ἄνθρωποι καί ξεφεύγουν ἀπό τήν καθημερινότητα, ἀπαντᾶ ὄτι αὐτό εἶναι τελείως παράλογο, διότι ἡ χαρά καί ἡ εὐφροσύνη πρέπει νά συμβαδίζουν μέ τήν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια. Ὅταν μεταβάλλεται ἕνα σπίτι σέ πορνεῖο, εἶναι ντροπή νά ἰσχυρίζεται κανείς ὄτι πρόκειται γιά ἡδονή καί εὐχαρίστηση. Πολύ περισσότερο, ὅταν ὁλόκληρες πόλεις μεταβάλλονται σέ πορνεία κατά τήν περίοδο τῆς Ἀποκριᾶς. Σέ λίγο ὅλη ἡ Ἑλλάδα - φεῖσαι Κύριε - ἡ χώρα τῶν ἁγίων, τῶν μαρτύρων καί τῶν ἡρώων θά μεταβληθεῖ σέ ἀπέραντο πορνεῖο. Στατιστικές στήν πόλη τῶν Πατρῶν ἔχουν δείξει ὄτι, μετά τίς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις, ὁ ἀριθμός τῶν ἐκτρώσεων φθάνει σέ ἀνησυχητικό σημεῖο. Ὄ,τι πρόκειται νά κερδίσουν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τούς πνευματικούς ἀγῶνες τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, προλαβαίνει ὁ διάβολος καί τούς τό ἀφαιρεῖ μέ τό καρναβάλι, τό ὁποῖο οἱ Ἅγιοι ὀνομάζουν «σατανική πομπή».
Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης[4], ἀναφερόμενος σέ ὅσα γίνονται κατά τίς Ἀπόκριες γράφει:
«Κατ’ἀλήθειαν μπορεῖ νά πεῖ κανείς ὄτι τότε οἱ Χριστιανοί δαιμονίζονται ὅλοι˙ διότι χορεύουν, παίζουν, τραγουδοῦν ἀσυνειδήτως, ἕως καί αὐτοί οἱ πλέον γέροντες... τότε δέν ἔχει διαφορά ἡ ἡμέρα ἀπό τή νύκτα˙ διότι ὅπως καί ἡ ἡμέρα ἔτσι καί ἡ νύκτα ξοδεύεται σέ χορούς καί παιχνίδια καί ἀταξίες καί μασκαριλίκια˙ τότε, γιά νά πῶ ἔτσι, πανηγυρίζει ἡ ἀσέλγεια˙ ἑορτάζει ἡ ἀκολασία˙ εὐφραίνεται ἡ μέθη˙ ἀγάλλεται ἡ τρυφή καί ἡ ἀσωτεία˙ χορεύει ὁ διάβολος μέ δέκα μαντήλια καί συγχορεύει μ’αὐτόν ὅλο τό πλῆθος τῶν δαιμόνων˙ διότι ὅσο κέρδος κάνουν μόνο στίς Ἀπόκριες, δέν μποροῦν νά τό κάνουν σ’ὅλο τόν χρόνο.»
Ὅσα σχετικά λέει ὁ ἅγιος Νικόδημος γιά τίς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις καί τή ζημιά, πού προκαλοῦν, τά τελειώνει, λέγοντας πώς εἶναι ἀφροσύνη νά καταστρέφουμε προκαταβολικά καί νά ἀχρηστεύουμε τήν Ἁγία Τεσσαρακοστή˙ προτρέπει, ἐπίσης, τούς ἀρχιερεῖς, τούς πνευματικούς καί τούς διδασκάλους νά ἐμποδίσουν αὐτό τό μεγάλο κακό. Τώρα οἱ μέν περισσότεροι ἀρχιερεῖς καί πνευματικοί σιωποῦν, ἐνῶ ἔπρεπε νά μήν ἡσυχάζουν μπροστά στήν ἐπέκταση τοῦ κακοῦ, πολλοί δέ ἀπό τούς διδασκάλους καί τούς γονεῖς ὀργανώνουν οἱ ἴδιοι γιά τά παιδιά τούς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις. «Γιατί εἶναι ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη ἡ βλάβη, πού προσλαμβάνουν στίς Ἀποκριές, παρά ἡ ὠφέλεια, πού λαμβάνουν ἀπό τήν ἐρχόμενη Τεσσαρακοστή˙ ἴλεως, ἴλεως, ἴλεως νά γίνει ὁ Θεός! Καί Αὐτός μακάρι νά φωτίσει τούς ἁγίους Ἀρχιερεῖς καί πνευματικούς καί διδασκάλους νά ἐμποδίσουν τέτοιας λογῆς κακά μέ ἀφορισμούς καί ἐπιτίμια, καθώς προστάζει καί ὁ 62ος Ἱερός Κανόνας τῆς Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς ΣΤ΄ Συνόδου»[5].
Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ἐναντίον τῆς πνευματικῆς εὐωχίας καί τῶν ὑγιῶν πνευματικά ἐκδηλώσεων. Κατά παραχώρησιν, οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νά ψυχαγωγοῦνται, ὄχι νά διασκεδάζουν, μέ ἐπιλεγμένους χορούς καί δημοτικά τραγούδια, φορώντας σεμνές, παραδοσιακές στολές, χωρίς νά κρύβουν τό πρόσωπό τους.
[1] ΙΕΡΟΜ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΔΕΛΗΜΑΡΗΣ, Τί γιορτάζουμε ἀπό τό Τριώδιο ἕως τήν Πεντηκοστή, ἔκδ. Ἀδελφότης Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Ναυπάκτου, Ναύπακτος 2001, σσ. 18-20.
[2] ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, ἐκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσσαλονίκη 2003, σσ. 275-276.
[3] ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Λόγος α΄ πρός Κολασσαείς.
[4] ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Χρηστοήθεια τῶν Χριστιανῶν, ἐκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσσαλονίκη 1999, σ. 35.
[5] ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ, «Τό καρναβάλι˙ λοιμική νόσος», Θεοδρομία ΣΤ 1 (2004) 46-49.
(Πηγή: «Η ΣΑΤΑΝΙΚΗ ΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ», γράφει ο Πρωτοπρεσβ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος, εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς, ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ )
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Α. Ἐτυμηγορία τῆς λέξης ‘καρναβάλι’ (πιθανές καί ἐπικρατοῦσες ἐρμηνεῖες)
1) carne = κρέας καί vale=γειά σου.
2) carne = κρέας και levare = αἴρω-σηκώνω (δηλαδή ἀναιρῶ, ἀπέχω, ἐγκαταλείπω).
3) Κάρνεια: ἀρχαία εἰδωλολατρική ἐορτή γιά νά τιμήσουν τόν «Θεό» Κάρνειο Ἀπόλλωνα (λόγῳ ὅμως διαφορετικῆς ἐποχῆς ἐορτασμοῦ καί ἀπουσίας μασκαρέματος, θεωρεῖται λιγότερο πιθανή αὐτή ἡ ἐκδοχή).
4) Κάρνος = τράγος, βόσκημα, πρόβατον (σύμφωνα μέ τόν λεξικογράφο Ἡσύχιο). Συνδυάζεται μέ τόν ἀρχαῖο χοροπηδηχτό χορό τῶν ἀρχαίων «Θεῶν» Σατύρων (οἱ ὁποῖοι ὀργίαζαν, ἐξ οὗ καί ὁ λαός ὀνομάζει Σάτυρο ἕναν ἄνθρωπο πού ἐπιδίδεται σέ κραιπάλες). Κι ὅπως χοροπηδοῦνε οἱ τράγοι, ἔτσι καί οἱ Σάτυροι, ἔτσι καί οἱ συμμετέχοντες στούς καρναβαλικούς χορούς καί στίς καρναβαλικές παρελάσεις.
5) corn = κέρατο καί Vaal ἤ Βῆλος = ὁ ἀρχαῖος αἱμοσταγής βοϊδόμορφος «Θεός» (παρουσιάζεται μέ κέρατα ὄπως ὁ διάβολος). Ἄρα τό καρναβάλι σημαίνει «βοϊδοκέρατο» εἰρωνικά, γιά νά θυμίζει τή νίκη τῶν αἰγοπροβατοτρόφων κατά τῶν βοϊδοτρόφων καί τοῦ «Θεοῦ» Βάαλ στήν ἀρχαιότητα.
6) corn = κέρατο καί leyalem = ἀποχή (ἀπό τό κρέας).
7) carrus = κάρο καί navalis = ναυτικό ἀμαξίδιο. Παραπέμπει στήν ἐμφάνιση τοῦ «Θεοῦ» Διόνυσου στά Διονυσιακά Συμπόσια-ὄργια, ὁ ὁποῖος ἐρχόταν πάντοτε μέ τροχοφόρο καράβι.[i].
Ἡ εἰρωνεία τοῦ ὅλου θέματος εἶναι ὅτι τήν περίοδο τῶν Ἀποκρεῶν ἐνῶ σύμφωνα μέ τήν ἐτυμολογία τῆς λέξης «Ἀπό-κρέας», ἀλλά καί σύμφωνα μέ τίς πιό πάνω ἑρμηνεῖες τῆς λέξης «καρναβάλι» (βλ. ἑρμην. 1, 2, 6) πού σημαίνει ἀποχή ἀπό τό κρέας), ἀρχίζει ἡ περίοδος τῆς νηστείας, μιά περίοδος κατά τήν ὁποία ὁ πιστός ἐντείνει τίς προσπάθειές του στόν ἀγώνα τῆς ἐγκράτειας καί στόν ἀγώνα κατά τῶν παθῶν, ἀντίθετα κατά τήν περίοδο αὐτή («Καρναβάλι») ἔχουμε φαγοπότια ἀλλά καί ἄλλες ἀκόλαστες δραστηριότητες.
Β. Μέ ποιούς τρόπους «ἑορτάζεται» τό Καρναβάλι
1) Μεταμφιέσεις καί ψέματα,
2) Γύμνια καί ἔλλειψη αἰδοῦς,
3) Προκλητικές συμπεριφορές,
4) Χορούς καί μάλιστα συχνά ἔξαλλους,
5) Ἀσύδωτο φαγοπότι,
6) Μέθες, ξενύχτια-ξεφαντώματα, και τα τελευταία χρόνια χρήση ναρκωτικών ουσιών,
7) Πειράγματα, βωμολοχίες, ἄσεμνες μουσικές καί θεατρικές παραστάσεις - ἐκδηλώσεις,
8) Ἀναβίωση ἀρχαίων παγανιστικῶν ἐθίμων,
9) Καθίβρυση-γελοιοποίση τῶν Ἱερῶν καί Ὅσιων σέ πάμπολες περιπτώσεις,
10) Ὅλα τά πιθανά παρελκόμενα ὅλων αὐτῶν, μέ συνήθεις, σέ ἐξέχουσα θέση, τίς σαρκικές παρεκτροπές.
Γ. Καρναβάλι καί Ἀρχαία Ἑλλάδα
«Στήν Ἀρχαία Ἑλλάδα ἀπό τό μεσοχείμωνο μέχρι τήν ἄνοιξη, τελοῦντο πρός τιμήν τοῦ Διόνυσου ἤ Βάκχου οἱ Διονυσιακές ἤ Βακχικές γιορτές. Ὁ Διόνυσος ἦταν κατ’ ἐξοχήν «Θεός» τῶν λαϊκῶν στρωμάτων, προστάτης τοῦ ἀμπελιοῦ καί τοῦ κρασιοῦ, σύμβολο τῆς χαρᾶς, τῆς ζωῆς καί τοῦ ἀχαλίνωτου κεφιοῦ. Στη διάρκεια τῶν διονυσιακῶν γιορτῶν, οἰ ὀπαδοί τοῦ Διονύσου φοροῦσαν δέρματα ζώων, ἄλειφαν τό πρόσωπό τους μέ τήν τρυγία (κατακάθι τοῦ κρασιοῦ) καί στεφανώνταν μέ κισσό, τό ἀειθαλές ἱερό φυτό τοῦ Διόνυσου καί προσπαθοῦσαν νά ἔχουν τήν μορφή Σατύρων πού ἔμοιαζαν μέ τράγους. Στίς διονυσιακές γιορτές τραγουδοῦσαν τό «Διθύραμβο», οἱ μαλλιαροί σάτυροι χορευτές μεταμφιεσμένοι σέ «γάστρωνες» (κοιλαράδες), δαιμονικές φιγοῦρες θά λέγαμε, ἔτσι ὅπως τούς βλέπουμε στίς παραστάσεις τῶν διαφόρων ἀγγείων τῆς ἀρχαιότητας.
Ὁ Ἀριστοτέλης στήν «ποιητική» του ἀναφέρει ὅτι ἡ κωμωδία προέρχεται ἀπό τόν «κῶμο» ἤ «κώμη» πού ἦταν ἡ συντροφιά μεθυσμένων πού τραγουδοῦσαν τά «φαλλικά», δηλαδή πειραχτικά καί βωμολοχικά τραγούδια. Οἱ παρέες αὐτές τῶν μεθυσμένων περιφέρονταν στούς δρόμους τῆς πόλης ἤ τοῦ χωριοῦ καί πετοῦσαν αἰσχρολογίες στούς συντοπίτες τους. Ἐπίσης, ἀνάλογες παρέες τριγυρνοῦσαν μέ ἄμαξες καί ξεστόμιζαν ἕνα σωρό βωμολοχίες καί αἰσχρά ἀστεῖα (ἀπό ἐκεῖ ἔχει μείνει καί ἡ γνωστή φράση: «θά ἀκούσεις τά ἐξ’ ἀμάξης»)!
Πρός τιμήν τοῦ Διονύσου τελοῦνταν 4 γιορτές:
α) Τά μικρά ἤ κατ’ ἀγρούς Διονύσια,
β) Τά Λήναια,
γ) Τά Ἀνθεστήρια, καί,
δ) Τά μεγάλα ἤ ἔν ἄστει Διονύσια.
Τά Ἀνθεστήρια πού τελοῦνταν τό μῆνα Ἀνθεστηριῶνα (ἀπό 18 Φεβρουαρίου – 17 Μαρτίου περίπου), ἦταν ἡ ἀρχιαότερη ἀπό τίς βακχικές γιορτές καί κρατοῦσαν 3 μέρες. Τήν 2η μέρα γινόταν μιά πομπή πού συνέδευε τόν Διόνυσο, ἀνεβασμένο σέ ἕνα ἅρμα πού εἶχε σχῆμα πλοίου, τά μέλη τῆς ἀκολουθίας φοροῦσαν μάσκα. Τόν ρόλο τοῦ Διόνυσου ἔπαιζε ὁ ἄρχων βασιλεῦς. Στά σημερινά χρόνια ὑποκατάστατο τοῦ Διόνυσου θεωρεῖται ὁ βασιλιάς καρνάβαλος (καί ἡ ἀρχαία πομπή βέβαια εἶναι ἡ σημερινή παρέλαση)».[i]
Δ. Καρναβάλι καί Χριστιανισμός
«Ἀπό τήν ἀρχή ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία στάθηκε ἀντίθετη καί ἐπικριτική σέ ὅλες αὐτές τίς γιορτές τῆς ἀχαλίνωτης ἀκολασίας καί κραιπάλης. Μάλιστα, ὁ Ἅγιος Τιμόθεος, μαθητής τοῦ Ἀπ. Παύλου καί Ἐπίσκοπος Ἐφέσσου, κατά τήν παράδοση, ὑπέστη στήν Ἔφεσσο ἐπί αὐτοκράτορα Δομιτιανοῦ μαρτυρικό θάνατο ἀπό τούς ἐξαγριωμένους ὄχλους τῶν εἰδωλολατρῶν, ἐπειδή σέ κάποια γιορτή αῆς Ἀρτέμιδος τῆς Ἐφεσσίας, «καταγώγιον ὀνομαζομένην», κατέκρινε τά ὄργια τῶν ἐορταστῶν.
Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στήν Α’ ἐπιστολή του (62μ.Χ) γράφει χαρακτηριστικά:
«καί διά τοῦτο παραξενεύονται ὅτι σεῖς συντρέχετε μέ αὐτούς εἰς τήν αὐτήν ἐκχείλισιν τῆς ἀσωτίας καί σᾶς βλασφημοῦσιν» (Πέτρου Α' 4:4),
ἐνῶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν ἐπιστολή του πρός Γαλάτας (58 μ.Χ.) ἀναφέρει ὡς ἔργα τῆς σαρκός τίς «μέθαι» καί τίς «κῶμαι», ὅπου «κώμη» εἶναι ἡ θορυβώδης πορεία διασκεδαστῶν ἐπί τῆ ἐρορτῇ θεοῦ τινός.»
Κατά τό 2ο αἰῶνα ὁ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεῦς μιλάει γιά τούς σύγχρονούς του, τούς για «γελοίως κατά τας πομπάς σχηματιζομένους» καί τόν 4ο αἰῶνα ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος επιτίθεται κατά τῶν χριστιανῶν γιά τήν «καταγέλαστον κωμωδίαν» νά καταστρέφουν τό πρόσωπό τους σύμφωνα μέ εἰδωλολατρική συνήθεια, ἐνδύοντας γυναῖκες μέ ἀνδρικά ροῦχα.
Ὅτι καί τόν ἐπόμενο αἰῶνα συνεχίζονταν οἱ μεταμφιέσεις, μαρτυρεῖ ὁ 62ος κανόνας τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος καταδικάζει τίς μεταμφιέσεις καί τίς μάσκες, ὅπως καί τούς χορούς καί τούς ἀστεϊσμούς, πού ἐλάμβαναν χῶρα σέ παρόμοιες καρναβαλικές ἐορτές τοῦ παρελθόντος, καί ἐπιβάλλει στούς κληρικούς πού μετέχουν, τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, στούς δε λαϊκούς τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (349-407μ.Χ.), ἀναφερόμενος στό ἐπιχείρημα ὅτι μέ τίς ἐκδηλώσεις διασκεδάζουν καί εὐφραίνονται οἱ ἄνθρωποι, ξεφεύγουν ἀπό τήν καθημερινότητα, ἀπαντᾶ ὅτι αὐτό εἶναι τελείως παράλογο, διότι ἡ χαρά καί εὐφροσύνη πρέπει νά συμβαδίζουν μέ τήν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια.
«Τό νά χαιρόμαστε μέ ὄλα δέν εἶναι καλό… ἐπειδή καί ὁ μοιχός χαίρεται ὅταν καταστρέψει τόν γάμο τοῦ πλησίον του… ἄς μήν κοιτᾶμε λοιπόν ἄν κάποιος χαίρεται, ἀλλά ἐάν γιά καλό πρᾶγμα χαίρεται.»
Παρ' ὅλα αὐτά ἀκόμα καί κατά τόν 12ο αἰῶνα, ὁ Βαλσαμώνας ὁμολογεῖ ὅτι στην ἐποχή του, παρά τίς ἀπαγορεύσεις, τό ἔθιμο τῶν μεταμφιέσεων βρισκόταν σέ ἀκμή. Ἔτσι οἱ περισσότερες ἀπό τίς διονυσιακές γιορτές τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πέρασαν στο Βυζάντιο καί ἔφτασαν μέχρι τά χρόνια μας».[ii]
Ε. Οἱ τραγικώτερες ἐπιπτώσεις τοῦ Καρναβαλιοῦ
- Βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἀπώλεια τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς.
- Ἐκτρώσεις (ἀκόμη καί 100.000 μόνο στήν Πάτρα ἔχουν καταγραφεῖ στίς ἡμέρες διεξαγωγῆς τοῦ Πατρινοῦ Καρναβαλιοῦ. Γενοκτονία!!!)[iii].
- Κατασπατάληση τοῦ πλούτου τῶν Δήμων καί τοῦ Κράτους, α) τή στιγμή πού ὑπάρχουν ἄστεγοι, ἄσιτοι, χρεωμένοι, ἄποροι, β) τή στιγμή πού οἱ Δήμοι ἀφήνουν ἀνεκπλήρωτα ἤ ἐλλιπῆ κοινωφελῆ ἔργα καί γ) τή στιγμή πού βουλιάζουμε οἰκονομικά πανεθνικῶς!
ΣΤ. Πῶς πρέπει νά ἀνοίγει τό Τριώδιο στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ;
«Τό Τριώδιο εἶναι ἕνα ἀπό τά λειτουργικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας. Στό βιβλίο αὐτό περιέχονται σχεδόν κάθε μέρα ὕμνοι πού λέγονται Τριώδια, ὕμνοι δηλαδή μέ τρεῖς ὠδές. Οἱ ὕμνοι αὐτοί γενικά λέγονται Κανόνες. Οἱ Κανόνες, στήν ἄρτια μορφή τους καί ἀντίθετα πρός τά Τριώδια, ἀποτελοῦνται ἀπό ἐννέα ὠδές.
Τί εἶναι οἱ ὠδές;
Εἶναι ὁμάδες ἀπό τέσσερα ὡς πέντε ἤ καί περισσότερα τροπάρια, πού ψάλλονται ὅλα μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ἐνῶ εἶναι μικρότεροι ὕμνοι μέ τρεῖς μόνο ὠδές. Ὠδή εἶναι τό ἱερό τραγούδι. Ἀπό τά Τριώδια λοιπόν αὐτά, λέγεται καί τό βιβλίο Τριώδιο.
Ὅλα αὐτά ὡς ἐδῶ εἶναι ἕνα ἀνιαρό μάθημα. Κι ὅμως, αὐτά παλαιότερα οἱ χριστιανοί τά ἤξεραν καί δέν ἦσαν περιττά γιά τήν εὐσέβειά τους. Ἀντίθετα, αὐτά καί ὅσα γίνονται καί λέγονται στήν Ἐκκλησία, ἦσαν ἐκεῖνα, πού χαρακτήριζαν τήν ὀρθόδοξη εὐσέβεια. ¨Η ἱερή ὑμνολογία, ἡ βυζαντική ψαλμωδία καί ἡ θεία λατρεία γενικά τῆς Ἐκκλησίας, μαζί μέ τήν ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν καί τό θεῖο κήρυγμα, εἶναι τά ἱερά γράμματα καί ἡ παιδεία τῶν Ὀρθοδόξων. Γιά μᾶς τούς Ἕλληνες εἶναι καί ἡ ἐθνική μας γλώσσα, γιατί ὅλα αυτἀ εἶναι γραμμένα στά Ἑλληνικά καί ἡ Θεία Γραφή καί οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες. Αὐτό γιά τό Ἔθνος μας εἶναι ἕνα ἐξαιρτεικό προνόμιο. Τριώδιο λέγεται καί ἡ ἐκκλησιαστική περίοδος ἀπό σήμερα ὡς τό Πάσχα, ἐπειδή ὅλο αὐτό τό χρονικό διάστημα, εἶναι σέ χρήση τό λειτουργικό βιβλίο τοῦ Τριωδίου».[iv]
Ἄρα λοιπόν, μέ τό Τριώδιο ξεκινᾶ ἡ πορεία τοῦ Χριστιανοῦ ἀπό τήν «Αἴγυπτο στήν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας», ἀπό τόν Γολγοθᾶ στήν Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀπό τόν προσωπικό Γολγοθᾶ τῶν θλίψεων, τῶν παθῶν καί τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ χριστιανοῦ, στήν ἀνάσταση τῆς ψυχῆς ἀπό αὐτά καί στήν ἀνάτασή της πρός τά Θεῖα καί Ἐπουράνια! Πορεία κατά τήν ὁποία πρέπει νά ἐντείνονται τά: ἡ μετάνοια, ἡ κατάνυξη, τά δάκρυα, ἡ νηστεία, ἡ νηφαλιότητα, ἡ προσευχή, ἡ προσοχή τοῦ βίου (νά εἶναι ἐνάρετος), ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐξομολόγηση, ὁ ἐκκλησιασμός καί ἡ συμμετοχή στά Θεῖα Μυστήρια, ἡ ἐγκράτεια, ἡ εὐσέβεια, ἡ εὐπρέπεια, και ἡ ἁγία πίστη. Ἐπομένως:
- Τί σχέση ἔχουν οἱ ψεύτικες μάσκες τοῦ Καρναβαλιοῦ μέ Αὐτόν πού λέει: «Ἐγώ είμί ἡ Ἀλήθεια»;
- Τί σχέση ἔχουν: ἡ ψεύτικη ἀτμόσφαιρα τοῦ Καρναβαλιοῦ, ὁ δαιμονικός «Καρνάβαλος», ἡ φτιαχτή ὡραιοποίηση, ἡ γελοιοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τοῦ πλησίον μας πού εἴμαστε εἰκόνες Θεοῦ καί ἡ λήθη τῆς πραγματικότητος πού καλούμαστε νά ἀντιμετωπίσουμε μέ σωτηριώδη τρόπο, μέ Αὐτόν πού καταδίκαζε κατ’ ἐξοχήν τήν ὑποκρισία καί τόν «πατέρα της τοῦ ψεύδους διάβολο»;
Ζ. Τελικό συμπέρασμα γιά τό Καρναβάλι
«9 "ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται
10 οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι.»(Α΄ Κορινθ. 6, 9-10)
Καί τί πρέπει νά κάνει ὁ κάθε Χριστιανός;
«11 καὶ ταῦτά τινες ἦτε· ἀλλὰ ἀπελούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ καὶ ἐν τῷ Πνεύματι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν.»(Α΄ Κορινθ. 6, 11)
Ἄς ἐπικαλούμεθα ταῖς πρεσβεῖαις τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Τιμοθέου, ὥστε νά μᾶς διαφυλάττει, καί ὄλον τόν κόσμο, ἀμέτοχους ἀπό τό ἁμαρτωλό καρναβάλι.
Ὁ Ἄγιος Ἀπόστολος Τιμόθεος ἐτελειώθη στήν Ἔφεσο, σέ κάποια χρονική στιγμή ὅπου ἐτελοῦντο δημόσια καρνάβαλια. Τότε, ἤλεγξε τό πλῆθος τῶν συμμετεχόντων στό καρναβάλι γιά αὐτήν τήν ἀταξία τους, καί αὐτοί μέ τήν σειρά τους δαιμονικά ἀμετανόητοι τόν ἅρπαξαν, τόν λιντσάρισαν καί τόν σκότωσαν, κι ἔτσι ἐμαρτύρησε!
(Πηγή: «Δέν ἐπιτρέπεται οἱ Χριστιανοί νά παρακολουθοῦν καρναβάλια ἤ νά συμμετέχουν σ' αὐτά μέ ὁποιονδήποτε τρόπο!, Καιόμενη Βάτος )
Η. Τι λένε οι Κανόνες της Εκκλησίας για τα καρναβάλια
Παραθέτουμε τον 62 κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος καταδικάζει τις μεταμφιέσεις και τις μάσκες, όπως και τους χορούς και τους αστεϊσμούς, που ελάμβαναν χώρα σε παρόμοιες καρναβαλικές εορτές του παρελθόντος.
ΚΑΝΩΝ ΞΒ’
«Τας ούτω λεγομένας Καλάνδας και τα λεγόμενα Βοτά, και τα καλούμενα Βρουμάλια, και την ν τη πρώτη του Μαρτίου επιτελουμένην πανήγυριν, καθάπαξ εκ της των πιστών πολιτείας περιαιρεθήναι βουλόμεθα. Αλλά μην και τας των γυναικών δημοσίας ορχήσεις, και πολλήν λύμην και βλάβην εμποιείν δυναμένας. Έτι μην και τας ονόματι των παρ’ Έλλησι ψευδώς ονομασθέντων θεών, ή εξ ανδρών, ή γυναικών, γινομένας ορχήσεις και τελετάς, κατά τι έθος παλαιόν και αλλότριον του των Χριστιανών βίου, αποπεμπόμεθα, ορίζοντες, μηδένα άνδρα γυναικείαν στολήν ενδιδύσκεσθαι, ή γυναίκα την ανδράσιν αρμόδιον. Αλλά μήτε προσωπεία κωμικά, ή σατυρικά, ή τραγικά υποδύεσθαι· μήτε το του βδελυκτού Διονύσου όνομα την σταφυλήν εκθλίβοντας εν ταις ληνοίς επιβοάν· μηδέ τον οίνον εν τοις πίθοις επιχέοντας, γέλωτα επικινείν αγνοίας τρόπω, ή ματαιότητος, τα της δαιμονιώδους πλάνης ενεργούντας. Τους ουν από του νυν τι των προειρημένων επιτελείν εγχειρούντας, εν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, ει μεν Κληρικοί οίεν, καθαιρείσθαι προστάσσομεν, ει δε Λαϊκοί, αφορίζεσθαι.»
Ερμηνεία υπό του Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:
«Καλάνδαι ονομάζονται αι πρώται ημέραι του κάθε μηνός, εις τας οποίας οι έλληνες εσυνείθιζον να εορτάζουν, δια να απερνούν τάχα όλον τον μήνα με ευθυμίαν, και τα Βοτά δε και Βρουμάλια ελληνικαί ήτον εορταί· τα μεν Βοτά, ήτοι βοσκήματα και πρόβατα, εις τιμήν τού θεού του Πανός, όστις ενομίζετο από τους έλληνας ότι είναι έφορος των προβάτων και των λοιπών ζώων· τα δε Βρουμάλια, εις τιμήν του Διονύσου· Βρόμιος γαρ ήτο του Διονύσου επίθετον κοντά εις τους έλληνας από τον βρόμον, οπού σημαίνει τον ήχον και την βροντήν, ονομαζόμενος. Τούτο δε οι Ρωμάνοι Βρουμάλιον ωνόμαζον, ήγουν τον βρόμον· και την εορτήν, Βρουμάλια πληθυντικώς· οπού είναι το ίδιον ωσάν τα Διονύσια, καθώς τα έλεγαν οι έλληνες. Προστάζει λοιπόν ο παρών Κανών, ότι τα τοιαύτα Ελληνικά, αλλά δη και η κατά την πρώτην Μαρτίου τελουμένη πανήγυρις, δια την ευκρασίαν τάχα του έαρος, να ασηκωθούν ολοτελώς από την πολιτείαν των Χριστιανών. Μήτε χοροί απλώς δημόσιοι γυναικών να γίνωνται, ούτε εορταί και χοροί από άνδρας ή γυναίκας εις όνομα των Ελλήνων ψευδοθεών. Ορίζει δε προς τούτοις, ότι μήτε άνδρας να φορή ρούχα γυναικεία, ούτε γυναίκα ρούχα ανδρίκια· αλλά μήτε να μουρόνωνται με μουτσούνας και προσωπίδας Κωμικάς, ήτοι παρακινούσας εις γέλωτας ή τραγικάς, ήτοι παρακινούσας εις θρήνους και δάκρυα, ή Σατυρικάς, ήτοι ιδίας των Σατύρων και Βάκχων, οίτινες εις τιμήν του Διονύσου, ως εκστατικοί και δαιμονισμένοι, εχόρευον· και ότι τινάς να μην επικαλήται το όνομα του συγχαμερού Διονύσου (όστις ενομίζετο πως ήτο δοτήρ του οίνου και έφορος), όταν πατώνται τα σταφύλια εις τους ληνούς, μήτε να γελά και να καγχάζη, όταν βάλλεται ο νέος οίνος εις τα πιθάρια. Λοιπόν όποιος από του νυν και εις το εξής, αφ’ ου έμαθε περί τούτων εν γνώσει, επιχειρήσοι να κάμη κανένα από τα προρρηθέντα ταύτα δαιμονιώδη και Ελληνικά, ει με είναι Κληρικός, ας καθαίρεται, ει δε λαϊκός, ας αφορίζεται.»
(Πηγή: ΙΕΡΟΝ ΠΗΔΑΛΙΟΝ, σελ. 226-227, Ζωηφόρος )
Πηγή: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ , Καιόμενη Βάτος , Ζωηφόρος