Ο κατά Χριστόν Γάμος

Ἡ Παρθενία, σύμφωνα μέ τά ἀνωτέρω, εἶναι λίαν προτιμωτέρα τοῦ Γάμου, γι΄ αὐτούς πού θέλουν. Γι’ αὐτούς πού δέν θέλουν μένει ὁ τίμιος Γάμος. «Ἐάν δέν θέλεις νά παρθενεύεις», ἐπισημαίνει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, «οὔτε καθομολόγησες (ὑποσχέθηκες) αὐτό στόν Θεό, σοῦ ἐπιτρέπεται νά ἔχεις μία γυναίκα ἐν Κυρίῳ σύμφωνα μέ τούς νόμους καί μ’ αὐτήν μόνη νά συγκατοικεῖς καί νά τήν ἔχεις σάν δικό σου σκεῦος (σῶμα) μέ ἁγιασμό (μέ ἅγιο τρόπο καί μέ σκοπό τόν ἁγιασμό ἀμφοτέρων), ἀπέχοντας μέ ὅλες σου τίς δυνάμεις ἀπό τίς ξένες (γυναῖκες)»[1].

Σημειώνει ἀκόμη ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὅτι ἡ σαρκική κίνηση εἶναι ἐμπαθής καί ἀντιστρατεύεται στόν νόμο τοῦ νοός. «Ἡ ἐπανάστασις τῆς σαρκός», διδάσκει, «ἐνῶ εἶναι ἀκούσια, ἐπειδή ἀντιστρατεύεται φανερά τόν νόμο τοῦ νοός, ἄν καί ἀπό τούς σώφρονες δουλαγωγεῖται μέ βία καί ἀφήνεται μόνο χάριν παιδοποιΐας, πάντως προκαλεῖ τήν ἀρχική καταδίκη, διότι εἶναι καί λέγεται φθορά καί ὁπωσδήποτε γεννᾶ γιά φθορά. Kαί εἶναι ἐμπαθής κίνησις ἐκείνου, πού δέν ἔχει συνείδηση τῆς τιμῆς, πού δέχθηκε ἡ φύσις ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἐξομοιώθηκε μέ τά κτήνη» [2].

Ἡ διαδικασία τῆς σύλληψης ἐπίσης δέν εἶναι ἀναμάρτητη. «Ἡ κίνηση τῆς σαρκός γιά γέννηση», ἐπισημαίνει ὁ Ὅσιος Γρηγόριος, «ἀφοῦ μένει ἀνυπότακτη πρός τόν νοῦ, πού εἶναι ταγμένος νά ἡγεμονεύει τῶν λειτουργιῶν μας, δέν βρίσκεται ἐντελῶς ἔξω ἀπό τήν ἁμαρτία. Γι’ αὐτό καί ὁ Δαυίδ ἔλεγε (ἄν καί δέν ἦταν καρπός παρανόμου συλλήψεως): «Mέ ἀνομίες συνελήφθηκα καί μέ ἁμαρτίες μέ κυοφόρησε ἡ μητέρα μου»[3]» [4].

Ὁ δέ Ὅσιος Nικόδημος ὁ Ἁγιορείτης παρατηρεῖ ὅτι ὁ γάμος ἔχει τήν ἀρχή του ἀπό τήν ἁμαρτία: «Ὁ γάμος ἔγινε τίμιος γιά τήν παιδοποιΐα», παρατηρεῖ, «ἀλλά ὅμως κατά φύσιν ἔχει τήν ἀρχή του ἀπό τήν ἁμαρτία ἐξ’ αἰτίας τῆς ἐμπαθοῦς ἡδονῆς»[5]. Γι’ αὐτό, κάθε τί πού συνδέεται μέ τήν γεννετικήν αὐτήν λειτουργία χρήζει κάθαρσης καί μεταποίησης: ἀπό σαρκικό σέ πνευματικό.

Ὁ θεόσοφος Ἅγιος ἑρμηνεύοντας τό ἀποστολικό χωρίο: «ἐξ αἰτίας τῶν πορνειῶν πού συμβαίνουν καθένας ἄς ἔχει τήν γυναίκα του καί καθεμιά τόν ἄνδρα της»[6] λέγει: «Καί γιά τά δύο μέρη ὁμιλεῖ ἐδῶ ὁ ἀπόστολος, καί γιά τόν ἄνδρα καί γιά τήν γυναίκα... Λέγοντας δέ ὁ Παῦλος ὅτι ἐξ αἰτίας τῶν πορνειῶν πρέπει νά συγχωρεῖται, νά παραχωρεῖται, ὡς μία συγκατάβαση ὁ γάμος, παρακινεῖ τούς παντρεμένους σέ ἐγκράτεια καί σωφροσύνη. Διότι, ἄν καί ἐφόσον παραχωρήθηκε ὁ γάμος, γιά νά μήν γίνονται πορνεῖες, θά πρέπει οἱ ἔγγαμοι νά μήν συνάπτουν ἀκόλαστη καί πορνική σχέση ἀλλά νά συνέρχονται μέ σωφροσύνη μέ μόνο σκοπό τήν παιδοποιΐα. Δές καί εἰς τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή, κεφ. 13, 4, ὅτι γιά αὐτό ὀνομάζεται ὁ γάμος τίμιος, διότι φυλάττει τούς ἀνθρώπους στήν σωφροσύνη τοῦ σώματος καί διότι τούς ἐμποδίζει ἀπό τό νά πορνεύουν καί μοιχεύουν»[7]. Ἐκεῖ λοιπόν ὁ Ἅγιος Νικόδημος ἑρμηνεύοντας τό ἀποστολικό: «Ἄς εἶναι τίμιος ὁ γάμος σέ ὅλα καί ἡ κοίτη ἀμίαντη»[8] γράφει: «Βλέπε, ἀναγνῶστα, πόσο φροντίζει ὁ Παῦλος γιά τήν σωφροσύνη καί τήν καθαρότητα τοῦ σώματος...· διότι, καί πιό πάνω, ὅταν εἶπε: «ἐπιδιώκετε τόν ἁγιασμό»[9] ὁμιλοῦσε γιά τήν σωφροσύνη καί τήν καθαρότητα τοῦ σώματος. Καί μετά πάλι θά ὁμιλήσει γιά τούς πόρνους καί τούς μοιχούς. Ἄς εἶναι λοιπόν λέγει ὁ γάμος τίμιος σέ ὅλα καί ἡ κοίτη (τό συζυγικό κρεβάτι) ἀμίαντη. Τίμιος σέ ὅλους, δηλαδή ἄς εἶναι τίμιος ὄχι μόνο στούς ἡλικιωμένους ἀλλά καί στούς νέους· σέ ὅλους νά εἶναι τίμιος. Ἤ τό σέ ὅλα φανερώνει ὅτι ὁ γάμος πρέπει νά εἶναι τίμιος καί σέ ὅλους τούς τρόπους καί σέ κάθε χρόνο. Δηλαδή νά μήν εἶναι τίμιος μόνο στόν καιρό τῆς θλίψεως καί τῆς δυστυχίας καί ὄχι τίμιος στόν καιρό τῆς ἄνεσης καί τῆς εὐτυχίας, ἀλλά σέ κάθε καιρό. Οὔτε νά εἶναι τίμιος μόνο κατά ἕνα μέρος καί ὄχι κατά ἄλλο, ἀλλά ὁλοκληρωτικά καί κατά ὅλα τά μέρη πρέπει νά εἶναι τίμιος καί ἀκατηγόρητος[10]. Μέ τόν λόγο δέ αὐτόν τοῦ Ἀποστόλου ντροπιάζονται οἱ αἱρετικοί πού κατηγοροῦν τόν γάμο ὡς κακόν. Διότι νά πού ἐδῶ ὁ Παῦλος τόν ὀνομάζει τίμιο, ἀφοῦ φυλάττει τούς ἀνθρώπους στήν σωφροσύνη τοῦ σώματος καί δέν τούς ἀφήνει νά πορνεύουν καί νά μοιχεύουν»[11].

Ἀπ’ ὅλα τά ἀνωτέρω προκύπτει ὅτι ὁ κατά Θεόν γάμος ἔχει τό ὀρθόδοξο ἁγιογραφικό καί πατερικό πλαίσιο μέσα στό ὁποῖο πρέπει νά λειτουργεῖ. Ἔξω ἀπό αὐτό τό βιβλικοπατερικό πλαίσιο οἱ σύζυγοι ἁμαρτάνουν. Ἡ αὐτονόμηση τῆς ἡδονῆς καί οἱ ὅποιες διαστροφές καθιστοῦν τόν γάμο ἄτιμο καί ἁμαρτωλό.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο: Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ Μεταπατερική θεολογία (Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου) – Νέο βιβλίο

[1]               Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, ΔEKAΛOΓOΣ THΣ KATA XPIΣTON NOMOΘEΣIAΣ,EΠE 8,498. E.X. 5,258. PG 150,1097 B-C: «..εἰ δέ μή παρθενεύειν προαίρη «μηδέ καθωμολογήσας τοῦτο τῷ Θεῷ, ἔξεστί σοι μίαν γυναίκα κατά νόμους ἐν Κυρίω ἀγαγέσθαι, καί ταύτη μόνη συνοικεῖν καί ὡς ἴδιόν σοι σκεύος κτᾶσθαι ἐ ν ἁ γ ι α σ μ ῶ, τῶν ἀλλοτρίων πάσῃ δυνάμει ἀπεχόμενον...».

[2]               Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, OMIΛIA IΣT' ΠEPI THΣ KATA ΣAPKA TOY KYPIOY...OIKONOMIAΣ EΠE 9,428: :«...Ἡ γάρ τῆς σαρκός ἐπανάστασις ἀκούσιος οὖσα καί ἀντιστρατευομένη φανερῶς τῷ νόμῳ τοῦ νοός, εἰ καί παρά τῶν σωφρονούντων βίᾳ δουλαγωγεῖται καί πρός παιδοποιΐαν μόνον ἀνίεται, ἀλλά ἀπ’ ἀρχῆς ἐπάγεται καταδίκην, φθορά οὖσα τε καί λεγομένη καί πρός φθοράν πάντως γεννῶσα καί τοῦ μή συνειδότος τήν τιμήν, ἥν ἡμῶν ἡ φύσις ἔλαχε παρὰ Θεοῦ, ἀλλά τοῖς κτήνεσιν ὁμοιωθέντος, ἐμπαθής ὑπάρχουσα κίνησις».

[3]               Ψαλμ. 50,7.

[4]               Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, OMIΛIA IΔ' EIΣ TON EYAΓΓEΛIΣMON...EΠE 9,38: «Ἡ γάρ τῆς σαρκός πρός γένεσιν κίνησις, ἀνυποτάκτως ἔχουσα πρός τόν ἡγεμονεύειν ἐν ἡμίν παρά Θεοῦ τεταγμένον νοῦν, οὐκ ἐκτός παντάπασιν ἁμαρτίας ἐστί. Διό καί Δαβίδ ἔλεγεν: «ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί έν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου».

[5]               Ἁγ. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τούς ΡΝ΄(150) Ψαλμούς τοῦ Προφητάνακτος Δαβίδ, Τόμος Α’, Ψαλμοί Α΄-Ν΄, Ἐκδόσεις Ὀρθοδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 1979, σελ. 729-730.

[6]               Α΄ Κορ. 7, 2: «διά δέ τάς πορνείας ἕκαστος τήν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἐχέτω, καί ἑκάστη τόν ἴδιον ἄνδρα ἐχέτω».

[7]               Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τάς ΙΔ΄Ἐπιστολάς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Τόμος Α’, Ἡ Πρός Ρωμαίους καί ἡ Α΄ Πρός Κορινθίους, Ἐκδόσεις Ὀρθοδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 1989, σελ. 458-9: «Καί διά τά δύο μέρη ἐδῶ λαλεῖ ὁ ἀπόστολος, καί διά τόν ἄνδρα καί διά τήν γυναῖκα... Λέγοντας δέ ὁ Παῦλος ὅτι διά τάς πορνείας πρέπει νά συγχωρῆται ὁ γάμος, εἰς ἐγκράτειαν καί σωφροσύνην τούς ὑπανδρευμένους παρακινεῖ. Διότι ἀνίσως διά νά μήν ἀκολουθοῦν πορνεῖαι, ἐσυγχωρήθη νά γίνεται ὁ γάμος καί νά ὑπανδρεύωνται οἱ ἄνθρωποι, λοιπόν δέν χρεωστοῦν οἱ ὑπανδρευμένοι νά σμίγουν ἀκόλαστα καί πορνικά, ἀλλά σωφρόνως, διά μόνην παιδοποιΐαν. Ὅρα καί εἰς τήν πρός Ἑβραίους, κεφ. 13, 4, ὅτι διά τοῦτο λέγεται ὁ γάμος τίμιος, διατί φυλάττει τούς ἀνθρώπους εἰς τήν σωφροσύνην τοῦ σώματος, καί διατί ἐμποδίζει αὐτούς ἀπό τό νά πορνεύουν καί νά μοιχεύουν».

[8]               Ἑβρ. 13, 3: «Τίμιος ὁ γάμος ἐν πᾶσι καί ἡ κοίτη ἀμίαντος».

[9]               Ἑβρ. 12, 14: «διώκετε τόν ἁγιασμόν».

[10]                    Δηλαδή σέ καμία περίπτωση δέν πρέπει νά γίνονται οἱ συζυγικές σχέσεις διεστραμμένες, ἀφύσικες, ἀνώμαλες, ἄτιμες καί νά καταντᾶ ὁ γάμος ἕνας σοδομισμός.

[11]             Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τάς ΙΔ΄Ἐπιστολάς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Τόμος Γ’, Ἐκδόσεις Ὀρθοδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 1990, σελ. 737-738: «Βλέπε, ὦ ἀναγνῶστα, πόσον ὁ Παῦλος φροντίζει διά τήν σωφροσύνην καί καθαρότητα τοῦ σώματος ...· διότι καί ἀνωτέρω ὅταν εἶπε· «διώκετε τόν ἁγιασμόν» · διά τήν σωφροσύνην καί καθαρότητα τοῦ σώματος ἔλεγε· καί μετά ταῦτα πάλιν θέλει εἰπῆ (θά πεῖ) διά τούς πόρνους καί μοιχούς. Ἄς εἶναι λοιπόν, λέγει, ὁ γάμος τίμιος ἐν πᾶσι (σέ ὅλα) καί ἡ κοίτη ἀμίαντος· τίμιος ἐν πᾶσιν, ἤγουν ἄς μήν εἶναι τίμιος μόνον εἰς τούς περασμένους κατά τήν ἡλικίαν ἀνθρώπους, εἰς δέ τούς νέους, ὄχι· ἀλλά εἰς ὅλους νά εἶναι τίμιος· ἤ τό ἐν πᾶσι δηλοῖ, ὅτι ὁ γάμος πρέπει νά εἶναι τίμιος καί εἰς ὅλους τούς τρόπους καί εἰς ὅλους τούς καιρούς, ἤγουν νά μήν εἶναι μόνον τίμιος εἰς τόν καιρόν τῆς θλίψεως καί δυστυχίας καί ὄχι εἰς τόν καιρόν τῆς ἀνέσεως καί εὐτυχίας, ἀλλά εἰς κάθε καιρόν· οὔτε νά εἶναι μονον τίμιος καθένα μέρος, καί ὄχι κατά ἄλλο, ἀλλά ὅλος διόλου καί καθ’ ὅλα τά μέρη πρέπει νά εἶναι τίμιος καί ἀκατηγόρητος. Μέ τόν λόγον δέ τοῦτον τοῦ Ἀποστόλου ἐντροπιάζονται οἱ αἱρετικοί ἐκεῖνοι ὁποῦ κατηγοροῦν τόν γάμον ὡς κακόν· διότι νά ὁποῦ ἐδῶ ὁ Παῦλος τόν ὀνομάζει τίμιον, διατί φυλάττει τούς ἀνθρώπους εἰς τήν σωφροσύνην τοῦ σώματος καί δέν ἀφήνει αὐτούς νά πορνεύουν καί νά μοιχεύουν».