Στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο ο Κύριος λέγει: «Ερευνάτε τας γραφάς, ότι
υμείς δοκείτε εν αυταίς ζωήν αιώνιον έχειν• και εκείναί εισιν αι
μαρτυρούσαι περί εμού•» (Ιωαν. Ε, 39). Μετάφρασις: Εξετάζετε με
προσκόλληση στο εξωτερικό γράμμα τις Αγίες Γραφές και όχι εις βάθος,
διότι νομίζετε ότι με μόνη την ανάγνωση και την εξέταση αυτή θα έχετε
αιώνια ζωή. Αυτές είναι που μαρτυρούν για μένα.
• Στο «Ανθολόγιο Συμβουλών», ο Άγιος Πορφύριος ( 2 Δεκ.) μας συνιστά να
διαβάζουμε πολύ την Αγία Γραφή. «Όταν διαβάζεις την Αγία Γραφή, γιατί
πρέπει να τη διαβάζεις συνέχεια, για να φωτισθείς ή τούς βίους αγίων ή
τα άλλα εκκλησιαστικά βιβλία και βρίσκεις κάποια πρόταση ή λέξη που σου
έκανε εντύπωση, να σταματάς εκεί αρκετά, να την ψάχνεις καλά και θα δεις
πόσο θα ωφελείσαι απ’ αυτό».
«Να διαβάζεις, μου έλεγε μια άλλη φορά, πάρα πολύ για να σου φωτίσει ο
Θεός το νου. Ξέρεις, εγώ διάβαζα πάρα πολύ και μάλιστα, για να μη με
ενοχλούν, ανέβαινα πάνω σε ένα δένδρο με μια σκάλα που είχα φτιάξει και
που την τραβούσα επάνω όταν ανέβαινα, ώστε να μη με βλέπουν και με
ενοχλούν, και εκεί ασχολούμουν με τις ώρες με τη μελέτη».
* * *
Στην ερώτησή μου ότι δεν τα θυμάμαι όλα όσα
διαβάζω, μου απάντησε ο Παππούλης ως εξής: “Να ξέρεις, παιδί μου, ότι
τα πάντα εναποθηκεύονται μέσα στη μνήμη μας και, όταν ο Χριστός κρίνει
κατάλληλη την ώρα, μας τα αποκαλύπτει”. Σε μια αποκάλυψη για ένα γεγονός
που είχε γίνει προ 50 ετών, μου είπε: “Ο Θεός, να έχεις πάντα υπόψη
σου, ότι τα βλέπει όλα και τα παρακολουθεί όλα. Καμία πλάκα της
φωτογραφικής του μηχανής δεν καταστρέφεται.
* * *
Όταν διαβάζεις, μου έλεγε μια μέρα ο π. Πορφύριος, να προσπαθείς, να
διαβάζεις καθαρά, να ακούγεται και το τελευταίο νι η σίγμα της κάθε
λέξεως.
Το ίδιο να κάνεις και στην προσευχή σου η όταν ψάλλεις, γιατί έτσι συνηθίζεις στο σωστό, και να είσαι σε όλα ταπεινός, και στη σκέψη και στα λόγια, και στις κινήσεις σου».
Το ίδιο να κάνεις και στην προσευχή σου η όταν ψάλλεις, γιατί έτσι συνηθίζεις στο σωστό, και να είσαι σε όλα ταπεινός, και στη σκέψη και στα λόγια, και στις κινήσεις σου».
* * *
Διάβαζα πολύ, μου είπε μια μέρα ο Γέροντας. Ήμουν πολύ μελετηρός.
Μυστικώς διάβαζα. Ξέκλεβα χρόνο, όπου μπορούσα. Έμαθα απ’ έξω το
Ευαγγέλιο του Ματθαίου, του Λουκά και το μισό του Ιωάννη. Επίσης τους
Ψαλμούς. Μελετούσα τους Πατέρες. Πολύ διάβαζα. Έκανα πνευματική εργασία.
Και να ξέρεις ότι εγώ γράμματα δεν ήξερα. Μόλις της Β΄ Δημοτικού ήμουνα.
Όταν πρωτοπήγα στο Μοναστήρι, μου δίνουν στον εσπερινό το Ψαλτήρι να διαβάσω. Εγώ άρχισα να συλλαβίζω «Μα-κα-ρι-ος α-νηρ».
– Καλά, μου λένε, φτάνει. Θα πάρεις το Ψαλτήρι, θα το διαβάσεις καλά να το μάθεις. Θα διαβάζεις και τα συναξάρια των Αγίων. Τίποτε άλλο. Διάβαζα αλλά δεν καταλάβαινα. Λεξικά δεν είχα. Π.χ. δεν ήξερα ότι οίκος θα πει σπίτι. Έτσι εύρισκα την ίδια λέξη και αλλού, και από τα συμφραζόμενα εύρισκα το νόημα των λέξεων. Απεστήθιζα κομμάτια ολόκληρα και όλη μέρα, καθώς έτρεχα στα βράχια, τα απήγγελλα δυνατά, με νόημα».
• Δεν πρέπει να διαβάζουμε διάφορα κοσμικά βιβλία, αλλά μόνο πνευματικά που ωφελούν.
Έχει γραφή για ένα από τους Ρώσους στάρετς, τον Γέροντα Γαβριήλ:
«Η ανεκλάλητη κι απερίγραπτη αγάπη του Χριστού διέγειρε την καρδιά και τους λογισμούς του π. Γαβριήλ, τον μετέφερε από τον ορατό κόσμο στον ουρανό. Σ’ αυτό τον βοηθούσαν κι οι διάφορες θαυματουργικές εκδηλώσεις της καλωσύνης του Θεού. Συχνά, για παράδειγμα, ιδιαίτερα μετά τη θεία Κοινωνία, ο π. Γαβριήλ αισθανόταν ένα θαυμάσιο άρωμα. Τότε δεν μπορούσε να κρύψη τη χαρά του, φώναζε το διακονητή του και ρωτούσε:
– Σου μυρίζει κάποιο άρωμα;
– Μη το πιστεύεις π. Γαβριήλ. Δεν είσαι καλά… Όχι, δε μου μυρίζει τίποτα, δεν υπάρχει κανένα άρωμα εδώ.
– Ο λόγος που δεν μπορείς να το μυριστής, είναι γιατί διαβάζεις φτηνά ρομάντσα και σε περιβάλλουν δαιμονικά πνεύματα. Σε περιμένει καταστροφή. Βλασφημείς το Πνεύμα του Θεού με τα φτηνά σου ρομάντσα. Σε παρακαλώ, μη τα διαβάζης άλλο πια!».
Όταν πρωτοπήγα στο Μοναστήρι, μου δίνουν στον εσπερινό το Ψαλτήρι να διαβάσω. Εγώ άρχισα να συλλαβίζω «Μα-κα-ρι-ος α-νηρ».
– Καλά, μου λένε, φτάνει. Θα πάρεις το Ψαλτήρι, θα το διαβάσεις καλά να το μάθεις. Θα διαβάζεις και τα συναξάρια των Αγίων. Τίποτε άλλο. Διάβαζα αλλά δεν καταλάβαινα. Λεξικά δεν είχα. Π.χ. δεν ήξερα ότι οίκος θα πει σπίτι. Έτσι εύρισκα την ίδια λέξη και αλλού, και από τα συμφραζόμενα εύρισκα το νόημα των λέξεων. Απεστήθιζα κομμάτια ολόκληρα και όλη μέρα, καθώς έτρεχα στα βράχια, τα απήγγελλα δυνατά, με νόημα».
• Δεν πρέπει να διαβάζουμε διάφορα κοσμικά βιβλία, αλλά μόνο πνευματικά που ωφελούν.
Έχει γραφή για ένα από τους Ρώσους στάρετς, τον Γέροντα Γαβριήλ:
«Η ανεκλάλητη κι απερίγραπτη αγάπη του Χριστού διέγειρε την καρδιά και τους λογισμούς του π. Γαβριήλ, τον μετέφερε από τον ορατό κόσμο στον ουρανό. Σ’ αυτό τον βοηθούσαν κι οι διάφορες θαυματουργικές εκδηλώσεις της καλωσύνης του Θεού. Συχνά, για παράδειγμα, ιδιαίτερα μετά τη θεία Κοινωνία, ο π. Γαβριήλ αισθανόταν ένα θαυμάσιο άρωμα. Τότε δεν μπορούσε να κρύψη τη χαρά του, φώναζε το διακονητή του και ρωτούσε:
– Σου μυρίζει κάποιο άρωμα;
– Μη το πιστεύεις π. Γαβριήλ. Δεν είσαι καλά… Όχι, δε μου μυρίζει τίποτα, δεν υπάρχει κανένα άρωμα εδώ.
– Ο λόγος που δεν μπορείς να το μυριστής, είναι γιατί διαβάζεις φτηνά ρομάντσα και σε περιβάλλουν δαιμονικά πνεύματα. Σε περιμένει καταστροφή. Βλασφημείς το Πνεύμα του Θεού με τα φτηνά σου ρομάντσα. Σε παρακαλώ, μη τα διαβάζης άλλο πια!».